Nyɔhi Suurili

Diyila Dagbani Wikipedia
Yiɣi chaŋ yaɣa shɛli Yiɣi chaŋ vihigu ni
Nyɔhi Suurili
surah
Japan zuliya (yuli kana) sabbu niえんむ Mali niŋ
Siɣili-lana yuliNyɔhi Mali niŋ
Be lɛbigili zuliya nima ni44. The Drought, Q31204705 Mali niŋ
Balli tuma bɛi balli yulilaribanchi Mali niŋ

Nyɔhi Suurili (Ad-Dukhaan ٱلدُّخَان)[1]

Suurili ŋɔ maa baŋsiri ti mi ni binshɛɣu kam ti yɛn niŋ, Naawuni n-nyɛ Ŋun zali li O daba zuɣu. Yaha! O lahi nyɛla Ŋun vuuri O yolisa ka chɛ ninsalinima, di yi niŋ ka bɛ kpahi yεɣi ka tumdi O ni je shɛli.

Aaya nima[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Aaya nima:[2]

  • 1. Haa-Miim (H.M.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni.
  • 2. M (Mani Naawuni) po litaafi (Alkur’aani) shɛli din kahigiri yεllikam.
  • 3. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisi li (Alkur’aani) la yuŋ shεli din mali alibarika puuni. Achiika! Ti nyɛla saɣisigunima.
  • 4. Di (yuŋ maa) puuni, ka bɛ wolgiri yɛllikam din pe (din yɛn niŋ yuuni maa puuni).
  • 5. Ka di nyɛla zaligu Ti (Tinim’ Naawuni) sani. Achiika! Tinima n-nyɛ ban timdi tuumba na.
  • 6. Ka di nyɛla nambɔzobo din yi a Duuma (Naawuni) sani na. Achiika! Ŋuna n-nyɛ Wumda, Baŋda.
  • 7. Ŋuna n-nyɛ sagbana ni tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, yi (Makkanim’) yi nyɛla ban dihitabli.
  • 8. Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Ŋuna, O neeri mi ka kura. Yi Duuma, ni yi banim’ ban daŋ tooni maa Duuma.
  • 9. Chɛli gba! Bɛ (chεfurinim’) kuli bela zilsigu puuni n-dɛmda.
  • 10. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Guhimi dabsi’ shεli sagbana ni yɛn ti tuɣiri ni nyɔhi polo ni.
  • 11. Ka di limsi ninsalinima, ŋɔ maa nyɛla azaaba kpeeni.
  • 12. (Ka buɣum bihi yεli): “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Vuumi azaaba ŋɔ maa ka chɛ ti, achiika! Ti nyɛla ban yɛn ti yεlimaŋli.
  • 13. Wula ka teebu yɛn niŋ ba anfaani (saha shɛli azaaba ni kaba na) ka di nyɛla tuun’ so (Annabi Muhammadu) daa mini ka ba na polo ni.
  • 14. Din’ nyaaŋa, kabɛ lԑbi biri o ka yεli: “O nyɛla bɛ ni wuhi so (Alkur’aani), ka lahi nyɛ yinyaa.”
  • 15. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nyɛla ban yɛn vuui azaaba maa bɛla. Achiika! Yi mi nyɛla ban yɛn labi (yi tuumbiεri ni).
  • 16. Dabsi’ shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni yɛn ti gbaai chεfurinim’ gbaari shɛli din bara, Achiika! Ti nyɛla ban niŋdi azaaba.
  • 17. Yaha! Achiika! Ti daa min dahim Fir’auna niriba pɔi ni bana (Maka chεfurinima), ka tuun’ so (Annabi Musa) ŋun mali jilma daa ka ba na.
  • 18. (Ka Annabi Musa daa yεli): “Zaŋmi ya Naawuni daba (Israaila bihi) maa n-ti ma. Achiika! N-nyɛla tumo n-tin ya polo ni.”
  • 19. “Dinzuɣu, Di tibgi ya yi maŋ’ Naawuni zuɣu, achiika! Mani nyɛla Ŋun yɛn tahi ya daliri shεli na polo ni na.”
  • 20. “Yaha! Achiika! M-bo taɣibu ni n Duuma ni yi gba Duuma domin yi ti labi ma kuɣa zuɣu.”
  • 21. “Yi miyibi tima yεlimaŋli, tɔ! Yin niŋmi ya ma katiŋa.”
  • 22. Ka o (Annabi Musa) suhi o Duuma (ka yεli): “Achiika! Bambɔŋɔnim’ nyɛla bibiɛhi.”
  • 23. (Ka Naawuni yεli Annabi Musa “Zaŋmi N daba (Israaila bihi) ka yi yi yuŋ, achiika ! Yi nyɛla bɛ ni yɛn kari doli shεba.
  • 24. “Yaha! (Yaa nyini Musa)! Chεli teeku kom ŋɔ maa ka di pirpiri doya achiika! Bɛ nyɛla tobbihi shεba komni yɛn di.”
  • 25. Di zooiya ka bɛ (Fir’auna niriba) daa chɛ Puri mini bilsi.
  • 26. Ni tiŋgbani shɛŋa din mali tam, n-ti pahi zaashekara.
  • 27. Ni yolsigu shɛŋa ni bɛ ni daa be nwumdi nyεɣisim.
  • 28. Lala n-daa nyɛ li, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li (tiŋgbani maa) n­dihi ninvuɣu shɛba dabam (Israaila bihi) fali.
  • 29. Sagbana mini tiŋgbani daa bi kuhi bɛ zuɣu, bɛ mi daa pala bɛ ni naɣisi n-ti shɛba.
  • 30. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ (Naawuni) daa tilgi Israaila bihi ka chɛ filiŋ daazaaba.
  • 31. Fir’auna sani. Achiika! O daa nyɛla ŋun tibgi o maŋa, ka daa lahi be barinanim’ puuni.
  • 32. Yaha! Achiika Ti (Tinim’ Naawuni) daa gahim ba (Israaila bihi) ni baŋsim (bɛ zaamani) binnamda zuɣu.
  • 33. Ka Ti lahi ti ba Ti nam yεlikpahinda din puuni nyε dahimbu polo ni.
  • 34. Achiika! Bambɔŋɔnim’ (Maka chεfurinim) maa yεrimi.
  • 35. “Di (kpibu) pa shεli m-pahila ti tuuli kpibu (Dunia puuni) la, dinzuɣu ti pala bɛ ni yɛn ti yiɣisi shεba.”
  • 36. Dinzuɣu, tahimi ya ti banim’ (ban daa kpi maa) na, yi yi nyɛla yεlimaŋlinima.
  • 37. Di ni bɔŋɔ,bɛ (Maka chεfurinim’) n-nyɛ ban gari, bee Tubbaɣi nima, n-ti pahi tiŋgbani shɛŋa nim’ ban daa kana pɔi ni bana, Ti (Tinim’ Naawuni) daa niŋ ba la hallaka. Achiika! Bɛ daa shiri nyɛla bibiɛhi.
  • 38. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) bɛ nam sagbana mini tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni ni bɛ ti nyɛla ban diɛmda.
  • 39. Ti (Tinim’ Naawuni) bi nam li naɣila ni yεlimaŋli. Amaa! Ninsalinim’ pam bi mi.
  • 40. Achiika! Saliya karibu dali n-nyɛ bɛ daalikauli saha namgbaniyini.
  • 41. Dabsi’ shεli dɔɣimni ti ku tooi niŋ dɔɣim anfaani shεli, bɛ mi pala bɛ ni yɛnsɔŋ shɛba.
  • 42. Naɣila Naawuni ni zo so nambɔɣu. Achiika! Ŋuna n-nyɛ Nyɛŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
  • 43. Achiika! Ma a nya Zakkuumi tia.
  • 44. Di nyɛla tuumbe tumda bindirigu.
  • 45. Ka di ŋmani kpatulli (bee tahiʒɛɣu din nyɛlgi), ka kpeeri puya ni.
  • 46. Kamani kotulum ni yi kpeeri shεm.
  • 47. (Ka Naawuni yεli Malaaikanima): “Gbaami ya o (chεfura), ka tɔhigi o n-ti niŋʒehiimi buɣum sunsuuni.”
  • 48. “Di nyaaŋa, kpaami ya kotulum m-pa o zuɣu ni, ka di nyɛ azaaba n-ti o.”
  • 49. (Ka bɛ yεli chεfura): “Lammi (azaaba). Achiika! A nyɛla ŋun daa nyɛŋ, ka daa mali jilma (Dunia puuni).
  • 50. Achiika! Ŋɔ maa n-nyɛ yi (chεfurnim’) ni daa zilsiri shεli maa.
  • 51. Achiika! Wuntizɔriba yɛn ti be la suhudoo shee.
  • 52. Alizanda yiya mini bilsi puuni.
  • 53.Ka bɛ yɛri silki falafala, ni silki din timsa, ka nyɛla ban nina kpa taba.
  • 54. Lala n-nyɛ li, ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn ti laɣimba ni (Alizanda) paɣa shεba ban nimbihi viεla, ka lahi nyɛ niŋkara.
  • 55. Ka bɛ boonda ni bɛ ti ba binwolli balibu kam, ka nyɛ ban mali yɛmbahiga.
  • 56. Bɛ ti biyɛn lam kpibu di (Alizanda maa) puuni, naɣila bɛ tuuli kpibu (Dunia puuni) la, ka O (Naawuni) lahi gu ba ka chɛ ʒɛhiimi buɣum daazaaba.
  • 57. Ka di nyɛ tibginsim din yi a Duuma (Naawuni) sani na, dina n-nyɛ tarli din galsi.
  • 58. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) balgi li (Alkur’aani) mi a zilli zuɣu, domin bɛ (Larbunim’) zaŋ li n-teei Naawunim yɛla.
  • 59. Dinzuɣu, ʒiya guhimi ba (ka nya din yɛn ti paai ba), achiika! Bɛ gba nyɛla ban ʒiya guhira.

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
  2. Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.