Tuuri Zoli Suurili

Diyila Dagbani Wikipedia
Yiɣi chaŋ yaɣa shɛli Yiɣi chaŋ vihigu ni
Tuuri Zoli Suurili
surah
Zuliya wuhibuالطور Mali niŋ
Japan zuliya (yuli kana) sabbu niやま Mali niŋ
Siɣili-lana yulizoli, Mount Sinai Mali niŋ
Be lɛbigili zuliya nima ni52. The Mountain, Q31204714 Mali niŋ
Balli tuma bɛi balli yulilaribanchi Mali niŋ

Tuuri Zoli Suurili (At-Toor ٱلطُّور)[1]

Suurili ŋɔ maa wuhirila di ni tu kamaata ni bɛ zaŋ dalirinim’ wuhi ninvuɣu so ŋun ŋmεri adiini namgban kpeeni shεm, ni di ni tu kamaata ni bɛ vo o haŋkali n-zaŋ kana yεlimaŋli polo shεm.

Aaya nima[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Aaya nima:[2]

  • 1. M (Mani Naawuni) po Tuuri zoli (zoli shɛli Annabi Musa ni daa tɔɣisi yεltɔɣa ni Naawuni di zuɣu la).
  • 2. Yaha! M (Mani Naawuni) po litaafi shεli din sabi.
  • 3. Ka di be gbaŋ shεli din yεrgi doya ni.
  • 4. Yaha! M (Mani Naawuni) po yili shεli bɛ ni gaanda ni Naawuni jɛma (di nyɛla Malaaikanim’ ni gindi yili shεli sagbana ayɔpoin ni, kamani ninsalinim’ ni gindi Ka’aba tŋngbani ni shεm).
  • 5. Yaha! M (Mani Naawuni) po piliŋ din duhi zuɣusaa.
  • 6. Yaha! M (Mani Naawuni) po teeku shɛli bɛ ni pali ni kom.
  • 7. Achiika! A Duuma (Naawuni) daazaaba nyɛla din yɛn ti niŋ (ka di ka biεhim).
  • 8. Di ka din yɛn taɣi li.
  • 9. Dabsi’ shεli sagbana ni yɛn ti damda, ka di nyɛla dambu ni yεlimaŋli.
  • 10. Ka zoya vuui ka chɛ di zaashee, ka chana (kamani sagbaŋ ni chani shɛm).
  • 11. Dinzuɣu dindali, azaaba kpeeni daa be ban labsiri Chiyaama ʒiri maa zuɣu.
  • 12. Ninvuɣu shεba ban be ʒiri ni n-dɛmda.
  • 13. Dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti daai ba n-ti niŋ ʒahannama buɣum ni, ka di nyɛla daabu ni yεlimaŋli.
  • 14. (Ka bɛ yεli ba): “Ŋɔ maa n-nyɛ buɣum shεli yi ni daa labsiri ʒiri la.”
  • 15. (Ka bɛ yɛli chεfurinima)! “Di nibɔŋɔ, ŋɔ (azaaba shɛli yi ni nyari) maa nyɛla sihira, bee yinima m-bi nyara?”
  • 16. Kpεm ya li (buɣum maa), ka niŋ ya suɣulo, bee ka yi bi niŋ suɣulo, di nyɛla yim n-tin ya. Achiika! Bɛ yɔri ya la yi tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli samli.
  • 17. Achiika! Wuntizɔriba yɛn ti bela Alizanda yili shɛŋa din mali yolsigu la puuni.
  • 18. Ka bɛ nyɛla ban wumdi nyεɣisim ni bɛ Duuma (Naawuni) ni ti ba shɛli, ka bɛ Duuma gu ba ka chɛ ʒɛhiim (buɣum) daazaaba.
  • 19. (Ka bɛ yεli ba): “Dim ya ka nyu ni suhupɛlli domin yi tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli zuɣu.”
  • 20. Ka bɛ nyɛla ban dondoya n-dalim kuɣu shεŋa din pe taba zuɣu, ka Ti (Tinim’ Naawuni) laɣim ba ni paɣa shεba ban nimbihi galsi, ka di pεlim mini di sablim vɛlim nyɛ yim.
  • 21. Yaha! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli (Dunia ŋɔ), ka bɛ maligu doli ba ni yεlimaŋtibo, tɔ! Ti (Tinim’ Naawuni) ni laɣim bɛ mini bɛ maligu maa (Zaadali). Ti mi ku filim shɛli bɛ tuunvεla laara puuni. Ninsala kam nyɛla ŋun yɛn ti dalim o ni tum tuun’ shɛŋa.
  • 22. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) pahi ba binwola (Alizanda maa puuni), ni nim’ shεli bɛ suhi ni kuli gbaai.
  • 23. Ka bɛ nyuri dam jaashee, ka labsiri tiri taba di (Alizanda maa) puuni, yɛltɔɣa kaha ka di puuni, di mi nyubu ka Naawuni taali ni kpɛbu.
  • 24. Ka bɛ mali bidibsi ban chani gindi ba (Alizanda maa puuni), ka bɛ (bidibsi maa) ŋmani allulluɣi (salima) shɛli bɛ ni pobi pobi ni gumdi.
  • 25. Ka bɛ (Alizanda bihi) ŋmalgi kpa taba, ka naan bɔhira.
  • 26. Ka bɛ yεli: “Achiika! Ti daa nyɛla ban be ti malgu ni (Dunia), ka zɔri Naawuni daazaaba dabiɛm.”
  • 27. “Ka Naawuni yolisi ti, ka gu ti ka chɛ pɔhim tulli daazaaba ŋɔ maa.”
  • 28. (Ka bɛ lahi yεli): “Achiika! Ti daa nyɛla ban suhiri O (Naawuni) poi ni ŋɔ maa. Achiika! O nyɛla Ŋun viεlgiri tira, Zaadali Nambɔzobonaa.”
  • 29. (Yaa nyini Annabi)! Dinzuɣu Niŋmi wa’azu, a pala yinyaa bee baɣa domin a Duuma (Naawuni) ni yolsa yolsiri shɛli zuɣu.
  • 30. Bee bɛ (chɛfurinim’) yɛrimi: “O (Muhammadu) nyɛla yiliyinda, ka ti ʒiya guhiri ni zaamani yɛlibiɛri nya a.
  • 31. (Yaa nyini Annabi) Yεlima: “Guhimi ya (ka nya zuɣubiεɣu din yɛn paai ma), achiika! Mani gba pahi yi zuɣu ka ti guhira.”
  • 32. Di ni bɔŋɔ, bɛ haŋkaya n-nyɛ din puhiri ba ŋɔ maa, bee bɛ kuli nyɛla ban kpahiri yεɣira?
  • 33. Bee bɛ yεrimi: “O (Muhammadu) n-nyɛ Ŋun ŋma li (Alkur’aani)? Chɛli gba! Bɛ kuli bi tirila Naawuni yεlimaŋli.
  • 34. Tɔ! Bɛ tahimi yɛltɔɣa shɛli di (Alkur’aani) tatabo na, bɛ yi nyɛla yεlimaŋli nima.
  • 35. Bee bɛ nam ba mi ka di pa ni shɛli zuɣu, bee bana n-nyɛ ban namda?
  • 36. Bee bɛ namla sagbana mini tiŋgbani? Chɛli gba! Bɛ pala ban dihitabli (ni Chiyaama yiɣisibu).
  • 37. (Yaa nyini Annabi)! Bee bana n-nyɛ ban su a Duuma daarzichi sɔŋbu shɛhi? Bee bana n-nyɛ ban nyɛŋdi yɛllikam?
  • 38. Bee bɛ malila dariga (din duri zuɣusaa) ka bɛ ti wumdi (Malaaika nim’ yεltɔɣa) di puuni ? Tɔ! Bɛ puuni ŋun wumdi yɛltɔɣa maa tahimi daliri shεli din be polo ni na.
  • 39. Di ni bɔŋɔ, Ŋuna (Naawuni) n-nyɛ Ŋun su bipuɣinsi, ka yi (chεfurinim’) su bidibsi (dɔɣibu)?
  • 40. (Yaa nyini Annabi)! Bee a bɔhiri ba la sanyo’ shεli, ka dinzuɣu chɛ ka di yobu nyεŋdi ba?
  • 41. Bee bɛ malila din sɔɣi baŋsim, ka bɛ nyɛ ban sabri li?
  • 42. Bee bɛ bɔrimi ni bɛ na (Annabi Muhammadu) nabiεri? Tɔ! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa n-nyɛ bɛ ni nari shɛba.
  • 43. Bee bɛ malila duuma so ka pa ni Naawuni? Tɔ! Naawuni nam simsiya ka chɛ bɛ ni jεmdi shɛli m-pahi O zuɣu maa.
  • 44. Yaha! Hali bɛ (Maka chεfurinim’ maa) yi nya ka sagbana yεɣ’ shεli yɛn ŋmaai n-lu bɛ zuɣu na, tɔ! Bɛ ni yεli: “Di nyɛla sagbaŋ din pani taba zuɣu.”
  • 45. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Chεli ba hali ka bɛ ti laɣim ni bɛ dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti tarigi tarigi n-doya la.
  • 46. Dabsi’ shεli bɛ (chɛfurinim’) nabiεri ni ti bi yɛn niŋ ba anfaani shεli, bɛ mi ti bi yɛn sɔŋ ba.
  • 47. Yaha! Achiika! Ninvuɣu shεba ban di zualinsi maa mali azaaba shεli ka din’ be di ko (gballi ni daazaaba), amaa! Bɛ pam bi mi.
  • 48. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Niŋmi suɣulo ni a Duuma (Naawuni) zaligu. Achiika! A nyɛla ŋun be Ti (Tinim’ Naawuni) gulibu puuni. Yaha!Simsim ni a Duuma (Naawuni) paɣibu saha shεli a ni zaanda (m-puhiri jiŋli).
  • 49. Yaha! Simsim O yuŋ puuni, ni saha shεli saŋmarsi ni ŋmalgira (bekaali na).

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
  2. Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.