Taa Ha Suurili

surah
Pahi la	Alikuraan
Siɣili-lana yuli	ط, ه
Be lɛbigili zuliya nima ni	20. Ta Ha, Q31204675
Balli tuma bɛi balli yuli	laribanchi
Tuma ŋɔ maa zaa bɛla URL maa ni	https://quran.com/20
Nahingbaŋ	Meccan surah
Stack Exchange tag	https://islam.stackexchange.com/tags/surat-ta-ha

E-Class

Taa Ha Suurili (Ta-Ha طه)^[1]

Suurili ŋɔ maa wuhirila ninsalinim’ kadama Alkur’aani bee Muslinsi daaddini nyεla soochi. Di kamina ni di ti dolsi ninsalinima n-zaŋ chaŋ binshɛɣu din nyɛ soochi, ŋun kam ti Naawuni yεlimaŋli, tɔ! O nyarila Muslinsi daadiini ka di nyɛ soochi.

Aaya nima

Aaya nima:^[2]

1. Ta Ha (T.H.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni.
2. (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) bi siɣisi Alkur’aani n-ti a na ni a ti niŋ wahala.
3. Naɣila di ti leei teebu n-zaŋ ti ninvuɣu so ŋun zɔri Naawuni.
4. Di nyɛla bɛ ni siɣisi shɛli ka di yi (Duuma so) Ŋun nam tiŋgbani mini sagbana shεŋa din du zuɣusaa la.
5. Dunia Nambɔzobonaa (Naawuni), O nyɛla Ŋun niŋ dede Al’arshi (O nam garo) zuɣu.
6. Ŋuna n-su din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni, n-ti pahi din be di suusuuni, ni din be taŋkpaɣu gbinni.
7. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! A yi yihi yεltɔɣa polo ni (bee ka a sɔɣi li mi), tɔ! Achiika! Ŋuna (Naawuni) mi ashili din sɔɣi n-gari li.
8. Naawuni, duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Ŋuna, O malila yuli vɛla.
9. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Di nibɔŋɔ, Annabi Musa lahibali paagi a na?
10. Saha shεli o (Annabi Musa) ni daa nya buɣum, ka yεli o maligu: “Ʒinimi ya. Achiika! Mani nyɛla buɣum lahinli katiŋa, achiika! N-nnyɛ buɣum mokpalli n-tin ya na, bee ka n-nya dolsigu shεli buɣum maa zuɣu na.”
11. Saha shεli o (Annabi Musa) ni paai di (buɣum maa) gbini, ka bɛ boli o: “Yaa nyini Musa”!
12. “Achiika! Mani n-nyɛ a Duuma (Naawuni). Dinzuɣu, pirgim a namda. Achiika! A bela Tuwa polo shεli din niŋ kasi la ni.”
13. “Yaha! Mani (Naawuni) n-nyɛŊun gahimma, dinzuɣu wummi bɛ ni tira shεli wahayi maa.”
14. Achiika! Mani n-nyɛ Naawuni, duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Mani, dinzuɣujεmmi ma, ka puhi jiŋli domin N yɛla teebu zuɣu.
15. Achiika! Chiyaama yiɣsibu maa nyɛla di yɛn kana, di di chɛ bɛla ni N (Mani Naawuni) sɔɣi li domin bɛ ti yo nyεvuli kam samli ni di ni tum shɛli.
16. Dinzuɣu, miri ka a chɛ ka ninvuɣu so ŋun bi ti li (Zaadali) yεlimaŋli ka doli o suhuyurlim taɣia ka chɛ li,ka a tiniŋ hallaka.
17. (Ka Naawuni yεli): “Yaa nyini Musa! Bo n-leei be a nudirgu ŋɔ ni?
18. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Di nyɛla n daɣu, ka n-dihiri li, ka mali li tɔhigiri vari n-tiri m biŋkɔbri, ka n-lahi mali li kuri bukaata shεŋa.
19. Ka O (Naawuni) yεli: “Yaa nyini Musa! Zaŋmi li labi.”
20. Ka o (Annabi Musa) zaŋ li labi, ka di leei wahu n-chana.
21. Ka O (Naawuni) yεli: “Gbaami o, ka miri ka a zo dabiεm, Ti (Tinim’ Naawuni) ni labsi li na di ni pun be shεm pilgu maa.”
22. Yaha! Zaŋmia nuhi laɣim a bɔɣulɔŋ ni, (ka yihi li) di ni yi na ka nyɛla zaɣipiεlli (kamani wuntaŋ’ la), ka daɣiri ka dini, ka di lahi nyɛ alaama shɛli.”
23. Domin Ti zaŋ Ti daalaama kara puuni shɛli n-wuhi a.
24. “Cham Fir’auna sani (n-ti niŋ o wa’azu), achiika! O nyɛla ŋun kpahi yεɣi tariga.”
25. “Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Yɛlgim n nyɔɣu n-ti ma.
26. “Ka baligi n yεla (tuuntali) ŋɔ.”
27. “Ka yihi birlim din be n zinli zuɣu ŋɔ maa.”
28. “Ka bɛ (Fir’auna mini O niriba) baŋ nyɛltɔɣa.”
29. “Yaha! Tim ma ŋun yɛnsɔŋdi ma n niriba puuni.”
30. “M mabia Haruna.”
31. “Zaŋmi o kpaŋsi n yaa.”
32. “Ka zaŋ o pahi n yεla (tuuntali) maa ni.”
33. “Domin ti simsiri A pam.”
34. “Ka teeri A yɛla pam.”
35. “Achiika! A nyɛla Ŋun nyari ti.”
36. Ka O (Naawuni) yεli: “Achiika! Yaa nyini Musa! Bɛ shiri ti a a suhigu maa.”
37. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa min ti a (Annabi Musa) pini shεli yaha.
38. Saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa tim na ni wahayi ni binshɛɣu bɛ ni niŋdi di wahayi n-zaŋ kana a ma sani.
39. “Kadama zaŋmi o (Musa) n-labi adaka ŋɔ ni, ka zaŋ o ti labi mɔɣili (nile) kom ŋɔ ni, din nyaaŋamɔɣili kom maa ni yihi o labi duli na, N (Mani Naawuni) dim ni o (Musah) gba dim ni kpiɣi o. Yaha! Ka N-zaŋ yurlim din yi N sani na m-pa a zuɣu. Yaha! Domin bɛ gbibi a N (Mani Naawuni) gulibu puuni.”
40. (Yaa nyini Musa) Teemi saha shεli a tuzopaɣa la ni daa chani ka yεra: “Dini bɔŋɔ, n-wuhimi ya ŋun yɛn yoli o tin ya? Ka Ti (Tinim’ Naawuni) labsi a na a ma sani, domin o nya suhudoo ka di niŋ suhusaɣiŋgu. Yaha! Ka a yihi nyɛvuli, ka Ti lahi tilgi a ka chɛ suhusaɣiŋgu. Ka Ti lahi dahim a ka di nyɛla dahimbu ni yεlimaŋli. Din nyaaŋa, ka a (Musa) lahi ʒini Madyananim’ puuni yuungbaliŋ, din nyaaŋa ka a kana ti saɣisi Naawuni zaligu (tuuntali ŋɔ maa) yaa nyini Musa.
41. “Yaha! Ka N (Naawuni) gahimmi a n-ti M maŋa.”
42. “A mini a mabia (Haruna) cham ya ni n dalirinima, ka miri ya ka yi gbargi yi maŋa n-zaŋ chaŋ n (Naawuni) yɛla teebu.”
43. “Cham ya Fir’auna sani, achiika! O nyɛla ŋun kpahi yɛɣi.”
44. “Dinzuɣuyεlimi yao yɛltɔɣa ni zilimballi, achiika! O ni teei Naawuni yɛla, bee ka o zo Naawuni.”
45. Ka bɛ (Annabi Musa mini Haruna) yɛli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Achiika! Tinim’ zɔrila dabiεm ni o (Fir’auna) ti niŋ yom ni o nahim ti, bee kao ti kpahi yεɣi.”
46. Ka O (Naawuni) yεli: “Di zon ya dabiεm, achiika! M (Mani Naawuni) mini ya n-kuli be, N-wumdi ka nyara.”
47. Dinzuɣu, cham ya o (Fir’auna) sani n-ti yεli o: “Ti niriba ayi ŋɔ maa nyɛla a Duuma (Naawuni) tuumba, dinzuɣu chεli Israa’ila bihi ka ti mini ba chaŋ, ka miri ka a niŋdi ba azaaba. Achiika! Ti ka a na ni alaama shεli din yi a Duuma (Naawuni) sani na.Yaha! Suhudoo be ninvuɣu so ŋun doli dolsigu zuɣu.”
48. “Achiika! Bɛ siɣisi ti wahayi na kadama azaaba be ninvuɣu so ŋun labsi (Naawuni yεltɔɣa) ʒiri ka lԑbi biri li zuɣu.”
49. Ka o (Fir’auna) yεli: “Yaa nyini Musa! Ka ŋuni n-leei nyɛ yi Duuma maa?”
50. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Ti Duuma n-nyɛŊun tiri binshɛɣu kam di nama, ka dolsi li.”
51. Ka o (Fir’auna) yεli: “Ka wula n-daa leei nyɛ al’umma shɛba ban daŋ tooni maa hala?”
52. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Di baŋsim bela n Duuma (Naawuni) sani litaafi (Lauhulu Mahfuuz) puuni, n Duuma (Naawuni) bi bɔrgira, O mi bi tamda.”
53. “Ŋuna n-nyɛŊun zaŋ tiŋgbani n-leei binyɛrgili n-tin ya, ka zaŋ soya nkpεhi ya di puuni, ka siɣisi kom na suɣusaa,” ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li n-yihi bimbilma koŋkoba na.
54. (Ka Naawuni yɛli): “Dim ya, ka guli yi biŋkobri. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-ti ninvuɣu shεba ban mali haŋkali.”
55. Di (tiŋgbani) puuni ka Ti (Tinim’ Naawuni) nam ya, di puuni ka Ti lahi labsiri ya (yi gbala ni). Yaha! Di puuni ka Ti ti lahi yɛn ti yihi ya na wokati shεli yaha (Zaadali).
56. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa baŋsi o (Fir’auna) Ti daalaamanim’ zaasa, ka o labsi li ʒiri, ka zaɣisi li.
57. Ka o (Fir’auna) yεli: “Yaa nyini Musa! Di ni bɔŋɔ, a kami na ni a ti zaŋ a sihira n-yihi ti ti tiŋgbani ni?”
58. “Tɔ! Achiika! Ti ni ka a na ni sihira di tatabo. Dinzuɣu, zalimi saha shɛli ti mini a sunsuuni, ka ti mini a zaa so ku yiɣisi di daalikauli maa, ka ti zaa laɣim luɣushεli polo din niŋ kamaata.”
59. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yi daalikauli nyɛla nachinsi dali (chuɣu dali), ka laɣim ya ninsalinim’ wuntaŋpalli.”
60. Ka Fir’auna lԑbi biri, ka laɣim o nabiεri n-zaŋ kana (laɣiŋgu maa ni).
61. Ka o (Annabi Musa) yεli ba (Fir’auna sihiranim’ maa): “Yi baye, miri ya ka yi ŋma ʒiri m-pari Naawuni, ka O ti gbaai ya ni azaaba. Yaha! Ŋun kam ŋma ʒiri pa Naawuni, achiika! O kɔhilu.”
62. Ka bɛ (sihiranim’ maa) niŋ namgbankpeeni bɛ suusuuni, ka naan sɔɣi n-gbaai saawɔra.
63. Ka bɛ yεli: “Achiika! Niriba ayi ŋɔ maa (Musa mini Haruna) nyɛla sihiranima ayi, ka bɛ bɔri ni bɛ yihi ya yi tiŋgbani ni ni bɛ sihira maa, ka kari yi kali shɛli din ka ŋmali ŋɔ maa.”
64. “Dinzuɣu laɣimmi ya yi nabɛri zaa, ka tuɣiya taba na. Achiika! Zuŋɔ, ŋun nya nasara ni nya tarli.”
65. Ka bɛ (sihiranim’ maa) yεli: “Yaa nyini Musa! A ni daŋ (a jaangbee maa) labbu, bee tinima n-yɛn pili labbu?”
66. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Chɛli gba! Yinim’ labmi ya,” ka a nya bɛ gabsi mini bɛ dari ka di ŋmani di chanila bɛ sani ni yomyoma ni bɛ sihira.
67. Ka o (Annabi) Musa zo dabiεm o suhi ni.
68. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yεli: “Di zo dabiεm, achiika! Nyini n-yɛn nya nasara bɛ zuɣu.”
69. Yaha! Zaŋmi (jaangbee) din be a nudirigu ŋɔ maa ni n-labi tiŋgbani ni, di nyɛla din yɛn vali bɛ ni niŋ shɛli maa, achiika! Bɛ ni niŋ shεli maa nyɛla sihiralana nabiεri. Yaha! Sihiralana ku tilgi luɣulikam o yi be.”
70. Ka sihiranim’ maa lu tiŋgbani ni n-niŋ suzuuda, ka yεli: “Ti ti yεlimaŋli ni Haruna mini Musa Duuma.”
71. Ka o (Fir’auna) yεli: “Di ni bɔŋɔ, yi tio la yεlimaŋli pɔi ka m-bi saɣi tin ya? Achiika! Ŋuna (Musa maa) n-nyɛ yi kpεma ŋun wuhi ya sihira maa, dinzuɣu achiika! N-ni ŋmahi ŋmahi yi nuhi mini napɔna ka di wolgi taba. Yaha! Achiika! N-ni lahi kpahi ya n-yili dobino tigbira ni. Yi mi ni baŋ ti (Mani Fir’auna mini yi Duuma maa) puuni ŋun gari o kpee azaaba, ka yɛn kpalim (ka bi kpira).”
72.Ka bɛ (sihiranim’ maa) yɛli: “Di kariya ka ti yɛn gahimmi a ka chɛ yεlimaŋli shεli dinka ti ŋɔ na. Ti po Duuma so Ŋun nam ti, zalmi fukumsi shɛli a ni yɛn zali ti zuɣu. Achiika! A yɛn zalila fukumsi maa ka di nyɛ Dunia biɛhigu ŋɔ tariga.”
73. Achiika! Ti tila ti Duuma Naawuni yεlimaŋli ni Ochɛ ti taya mpaŋ ti, domin a (nyini Fir’auna) ni niŋ ti talahi ka ti niŋ sihira shɛŋa maa zuɣu. Yaha! Naawuni n-nyɛŊun gari, ka lahi nyɛ Kpaliŋkpaa Naa.
74. Achiika! Di ni nyɛ shɛm, ninvuɣu so ŋun ti ka o Duuma (Naawuni) sani na ka nyɛla bibee, tɔ! Achiika! O ni kpe ʒahannama buɣum ni, otibiyɛn kpiri di (buɣum maa) puuni, o mi ti bi yɛn neera (neeri suŋ).
75. Yaha! Ŋun ti ka O (Naawuni) sani na, ka nyɛla ŋun ti yεlimaŋli, ka shiri tum tuunviεla, tɔ! Bannim’ maa mali tibginsim balibu din du.
76. Dina n-nyɛʒinahigu Daalizanda yili shεŋa kulibɔnani yɛn ti zɔri gindi di gbinni, ka bɛ nyɛla ban yɛn ti kpalim di puuni. Dina n-nyɛ ninvuɣu so ŋun niŋ o maŋ kasi sanyoo.
77. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa tim wahayi na Annabi Musa sani (ka yεli o): “Zaŋmi n daba (Israaila bihi) ka yi go yuŋ. Ka zaŋ a jaangbee maa n-fiεbi mɔɣali kom ŋɔ zuɣu, ka di leei soli din nyε zaɣikuuni n-ti ba. Yaha! Di zo dabiεm ni (Fir’auna) laɣimbu, bee kom ti din ya.”
78. Ka Fir’auna mini o tobbihi kari doli ba na, ka din daa ti limsi ba maa daa limsi ba kom maa ni.
79. Ka Fir’auna daa birigi o niriba ka bi dolsi ba.
80. Yaa yinim Israaila bihi! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) n-tilgi ya ka chɛ yi dim (Fir’auna), ka Ti gbaai ya alikauli Tuuri zoli nudirigu polo. Yaha ! Ka Ti siɣisi ya Manna mini Salwa na.
81. Dim ya bindirsuŋ shεŋa Ti (Tinim’ Naawuni) ni largi ya, ka miri ya ka yi kpahi yεɣi, ka n sujee ti shee yi zuɣu na. Yaha! N sujee yi ti shee so zuɣu, tɔ! Achiika! O luya (buɣum ni).
82. Yaha! Achiika! N (Mani Naawuni) nyɛla Chεmpaŋlana n-zaŋ ti ŋun niŋ tuuba, ka ti ma yεlimaŋli, ka tum tuunviεlli, din nyaaŋa ka bo dolsigu.
83. (Ka Naawuni yεli): “Yaa nyini Musa! Bo n-leei chɛ ka a bo yom ka chɛ a niriba?
84. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Bana nkuli doli n nyaaŋa ŋɔ na. Yaha! N-niŋla yom n-kana a sani na, domin a niŋ ma yεda.
85. Ka O (Naawuni) yεli: “Yaa nyini Musa! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) dahimla a niriba maa a nyaaŋa, ka Samiriyu birgi ba.
86. Ka Annabi Musa (yi Naawuni sani) n-labi o niriba sani ka nyɛla ŋun je suli ni suhusaɣiŋgu lana, ka yεli: “Yaa yinim’ n niriba! Di ni bɔŋɔ, yi Duuma (Naawuni) bi niŋ ya alikauli shɛli din viεla? Dini bɔŋɔ, alikauli maa n waɣaligi n-tin ya, bee yi bɔrimi ni yi Duuma (Naawuni) sujee shee yi zuɣu na, ka yi yiɣisi n daalikauli maa?”
87.Ka bɛ (Israaila bihi) yεli: “Ti bi yiɣisi a daalikauli maa ni ti yiko, amaa! Bɛ zaŋla ʒilitibsa n-ʒili ti, ka di nyɛla (Fir’auna) niriba nachinsi binyεra puuni, ka ti zaŋ li labi (buɣum ni). Tɔ! lala ka Samiriyyu gba labi.
88. Ka o (Samiriyyu) yihi ba naɣibila na, ka di mali niŋgbina, ka kuhiri nahu kumsi. Ka bɛ naan yεli: “Ŋɔ maa n-nyɛ yi Duuma ni Musa Duuma, ka o tam.”
89. Dinibɔŋɔ,bɛ bi nya kadama o bi labsiri ba yεltɔɣa, ka mi ku tooi niŋ ba chuuta bee anfaani shεli?
90. Yaha! Achiika! Annabi Haruna daa pun yεli ba: “Yaa yinim’ n niriba! Achiika! Bɛ zaŋla ŋɔ maa nibɛ dahim ya. Yaha! Achiika! Yi Duuma n-nyɛ Nambɔzobonaa (Naawuni), dinzuɣu doli ya ma, ka doli n zaligu.”
91. Ka bɛ (Israaila bihi) yεli: “Di kariya ka ti milgi ka chɛ li (naɣibila maa jεma), naɣila Musa ti labi na ti sani.”
92. (Saha shεli Annabi Musa ni yi o Duuma Naawuni sani na) Ka o yεli: “Yaa nyini Haruna! Bo n-leei mɔŋ a (bɛ saɣisigu) saha shεli a ni daa nyakabɛ yɛnbɔrgi maa?
93. Di ni bɔŋɔ, a bi doli ma, a tum mi birgi n zaligu?
94. Ka o (Annabi Haruna) yεli: “Yaa nyini m mabia! Miri ka a gbibi n teenga n-darita bee n zuɣu. Achiika! Mani zola dabiεm ni ati yεli: “A wolgi Israaila bihi suusuuni, ka bi guhi n yɛltɔɣa.”
95. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yaa nyini Samiriyu! A lahibali nyɛla dini?
96. Ka o (Samiriyu) yεli: “Mani nyala bɛ ni bi nya shɛli. Dinzuɣu, n-tooi la nukurgu yim (Malaaika Ziblila wahu) napontam puuni n-zaŋ labi naɣibila maa (ka o leei ŋun kuhira). Tɔ! Lala ka nsuhi kuli viɛlgi ti ma.”
97. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Tɔ! chama, achiika! (A sanyoo nyɛla) a Dunia bɛhigu puuni, a ni yεli ni shihibu kani. Achiika! A mi mali alikauli shεli (azaaba) bɛ ni ku yiɣisi a li. Yaha! Lihimi a duuma (naɣibila) so a ni kuli bi milgi ka jεmdi maa. Achiika! Ti ni nyo li buɣum, din nyaaŋati ni jɛhi li n-ti niŋ teeku kom ni, ka di nyɛla jɛhibu ni yεlimaŋli.”
98. Achiika! Naawuni n-nyɛ yi Duuma so duuma jεmdigu ni kani ni yεlimaŋli naɣila Ŋuna. O gilila binshɛɣu kam ni baŋsim.
99. (Yaa nyini Annabi Muhammadu)! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) tira lahibali shεŋa din pun gari na. Yaha! Achiika! Ti shiri ti a teebu (Alkur’aani) din yi Ti sani na.
100. Ninvuɣu so ŋun lԑbi biri ka chɛ li (Alkur’aani), Tɔ! Achiika! O ni ti ʒi ʒili timsili Zaadali.
101. Ka bɛ nyɛla ban yɛn ti kpalim di puuni, di mi nyɛla ʒili din be n-ti ba Zaadali.
102. Dabsi’ shεli bɛ ni yɛnti pεbsi kikaa ni, ka Ti (Tinim’ Naawuni) laɣim bibiɛhi dindali maa, ka bɛ nyɛla ban niŋgbina mini bɛ nimbihi taɣi.
103. Ka bɛ naan sɔɣira n-yεri taba bɛ suusuuni: “Yi daa kuli bi ʒini Dunia puuni naɣila biεɣu pia ko.”
104. Ti (Tinim’ Naawuni) mi bɛ ni yεri shɛli, saha shεli bɛ puuni ŋun gari bɛ zaa baŋsim ni yεra: “Yi daa bi ʒini Dunia puuni naɣila dahinyini ko.”
105. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Bɛ (Maka chεfurinim’) bɔhira zoya yεltɔɣa, tɔ!Yεlima: “N Duuma yɛn ti wurim li mi, ka jɛhi li ka di nyɛla jɛhibu ni yεlimaŋli.”
106. Ka chɛ li ka di yɛrigi, ka dahim.
107. A ti bi yɛn nya luɣushɛli polo din naɣi di (tiŋgbani maa) puuni, bee ka di du.
108. Dindali maa, ka bɛ (ninsalinim’) ti yɛn doli mololana (Malaaika) so (hali ni saliya karibu shee), o ka gɔŋbu, ka (ninsalinim’) kukoya balgi ti Nambɔnaa (Naawuni), dinzuɣu a ku lahi wum shɛli naɣila napɔna chandi.
109. Dindali maa, suhudee ti bi yɛn niŋ anfaani shɛli, naɣila Naawuni ni saɣi ti so, ka niŋ oyεda ni yεltɔɣa.
110. O (Naawuni) mila din be bɛ (ninsalinim’) tooni, ni din be bɛ nyaaŋa (Dunia ni Chiyaama), bɛ mi bi gili O (Naawuni) ni baŋsim.
111. Ka (ninsalinim’) nina ba tiŋgbani ni n-zaŋ ti (Duuma so) Ŋun ne ka bi kpira, ka zani ti O daba yεllikam. Yaha! Achiika! Ŋun di zualinsi ni niŋ ashaara.
112. Yaha! Ninvuɣu so ŋun tumdi tuunvεla puuni shεli, ka nyɛla ŋun ti Naawuni yεlimaŋli, tɔ! Otibiyɛnzɔri zualinsi, bee filimbu.
113. Yaha! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisi li (Alkur’aani) na, ka di nyɛla bɛ ni karindi shɛli ni Larbu zinli. Yaha! Ka Ti kahigi neei din be di puuni ka nyɛ valsigu, domin achiika! Bɛ (ninsalinim’) ni zo Naawuni, bee ka di leei wa’azu n-ti ba.
114. Dinzuɣu Naawuni nam duya, Ŋuna n-nyɛ sulinsilana ni yεlimaŋli. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Miri ka a bɔri yomyom’ ni Alkur’aani (karimbu), pɔi ka bɛ na bisiɣisi di wahayi n-ti a na naai. Yaha! Yεlima: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Pahimi ma baŋsim.”
115. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa gbaai alikauli ni Annabi Adam ka o tam, ka Ti bi nya o suhukpeeni.
116. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa yεli Malaaikanima: “Niŋmi ya suzuuda n-ti Adam,” ka bɛ niŋ suzuuda maa, naɣila Iblisa (shintaŋ) n-daa zaɣisi.
117. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yεli: “Yaa nyini Adam! Achiika! Ŋumbɔŋɔ maa (shintaŋ) nyɛla dima n-ti a mini a paɣa, dinzuɣu, miri ya ka yi ti chɛ ka o yihi ya Alizanda puuni, ka yi niŋ wahala.”
118. “(Yaa nyini Adam)! Achiika! Kum bi yɛn paagi a di (Alizanda) puuni, a mi ku chaŋ a zaɣim.”
119. Yaha! Achiika! Konyuri ku gbaagi a di (Alizanda) puuni, a mi ku wum wuntaŋ’ tulum.
120. Ka shintaŋ zaŋ yɛltɔɣa biɛɣu n-niŋ o suhu ni, ka yεli: “Yaa nyini Adam! Dini bɔŋɔ, n-wuhimi ya kpaliŋkpaa tia (ka yi di li, ka ku lahi kpi), ni nam din bi naara?
121. Ka bɛ niriba ayi maa (Adam mini o paɣa) di di (binwolli maa) puuni shɛli, ka bɛ zaɣim yi na polo ni, ka bɛ naan yi pa zaŋdi Alizanda puuni tivari m-pobri bɛ maŋa, ka Adam kpe o Duuma (Naawuni) taali ni, ka birgi.
122. Din nyaaŋa, ka o Duuma gahimmi o ka deei o tuuba, ka lahi dolsi o.
123. Ka O (Naawuni) yεli: “Yi niriba ayi maa (Adam mini o paɣa) sheemi di (Alizanda) puuni, yi (zuliya) yɛn ti nyɛla dimba ni taba. Amaa! Dolsigu yi ti kan ya na N (Mani Naawuni) sani, tɔ! Ŋun ti doli N dolsigu maa, o ku bɔrgi, o mi tikuniŋ wahala (Zaadali).
124. Yaha! Ninvuɣu so ŋun lԑbi biri ka chɛ N (Mani Naawuni) yɛla teebu, tɔ! O ni nya miisim o bɛhigu (Dunia) puuni, ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti lahi yɛn yiɣisi o Zaadali ka o nyɛla zom.
125. Ka o (ninsala chɛfura) yεli: “Yaa n Duuma! Bozuɣuka a yiɣisi ma ka nnyɛ zom, ka mi daa nyɛla ŋun ne (Dunia puuni)?
126. Ka O (Naawuni) yεli: “Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ daa ka a na, ka a tam di yεla, dinzuɣu lala ka bɛ yɛn tam a yεla zuŋɔ.”
127. Tɔ! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ŋun tum barina, ka bi ti O Duuma (Naawuni) aayanim’ yεlimaŋli samli. Yaha! Achiika! Chiyaama daazaaba n-nyɛ din kpεma, ka nyɛ din yɛn kpalim.
128. Di ni bɔŋɔ, di pala dolsigu n-zaŋ ti ba (Maka chεfurinim’) kadama di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) gbaai tiŋgbananim’ ban kana poi ni bana, ka bɛ daa nyɛla ban chani bɛ yiŋsi puuni. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti haŋkayanima.
129. Yaha! Di yi di pala yεltɔɣali din pun daŋsi yi a Duuma (Naawuni) sani, ni saha shɛli Naawuni ni pun zali zuɣu, to di (azaaba) naan paai ba na (Dunia ŋɔ).
130. (Yaa nyini Annabi)! Dinzuɣu, niŋmi suɣulo ni bɛ (Makka chεfurinim’) ni yεri shɛli maa, ka niŋ a Duuma (Naawuni) kasi ni paɣibu pɔi ni wuntaŋ’ puhibu ni o luwa, n-ti pahi yuŋ puuni (saha shεŋa), ni dabsili bahigu na, achiika! A nyɛla ŋun yɛn ti saɣi ti (a Duuma Naawuni sanyoo).
131. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Di zaŋ a nina n-tiri yuli Ti (Tinim’ Naawuni) ni zaŋ nyɛɣisim shεli ti bɛ (chεfurinim’) balibu maa, di nyɛla Dunia biεhigu nachintεri, domin Ti dahim ba di puuni. Yaha! A Duuma (Naawuni) daarzichi ngari, ka nyɛ kpaliŋkpaa.
132. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Puhimi a malgu ni jiŋli puhibu, ka niŋ suɣulo di zuɣu, Ti (Tinim’ Naawuni) bi bɔhiri a arzichi shεli, Tinim’ n-nyɛ ban largiri a. Yaha! Bahindisuŋ nyɛla wuntizɔriba dini.
133. Ka bɛ (Maka chεfurinim’) yεli: “Di yi di niŋ ka o (Muhammadu) ka ti na ni alaama shεli din yi o Duuma sani na?” Di ni bɔŋɔ, din be tuuli kundinim’ (litaafinima) la puuni bi kaba na?
134. Ti (Tinim’ Naawuni) yi di niŋ ba hallaka ni azaaba shɛli pɔi ni o (Annabi Muhammadu) kandi na, tɔ!Bɛ (Maka chɛfurinim’) naan yεli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Di yi di niŋ ka A tim tumo na ti sani, ka ti di doli a aayanima, poi ka ti naan filiŋ ka di vi shɛli dimbɔŋɔ maa?
135. (Yaa nyini Annabi) yεlima: “Sokam nyɛla ŋun ʒiya guhira, dinzuɣu yi gba ʒinimi ya guhima, ni baalim yi ni ti baŋ ninvuɣu shɛba ban be sochibga zuɣu, ni ban dolsi.”

Kundivihira

↑ Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
↑ Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.

[quran-1] Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).

[2] Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.

[1]

[2]