Annabinim' Suurili

Diyila Dagbani Wikipedia
Yiɣi chaŋ yaɣa shɛli Yiɣi chaŋ vihigu ni
Annabinim' Suurili
surah
Zuliya wuhibuالأنبياء Mali niŋ
Japan zuliya (yuli kana) sabbu niよげんしゃ Mali niŋ
Siɣili-lana yuliprophet of Islam Mali niŋ
Be lɛbigili zuliya nima ni21. The Prophets, Q31204676 Mali niŋ
Balli tuma bɛi balli yulilaribanchi Mali niŋ

Annabinim' Suurili (Al-Anbiya ٱلْأَنْبِيَاء)[1]

Suurili ŋɔ maa wuhirimi ni adiini shɛŋa din zaasa kana ka chaŋ maa asali nyɛla zaɣiyini, ka di lahi wuhiri di zaasa ni kana n-ti tam Naawuni gaŋsibu zuɣu ni shεm.

Aaya nima[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Aaya nima:[2]

  • 1. Nisalinim’ saliya karibu (Chiyaama yiɣisibu) miri ya, amaa! Ka bɛ be tamsim puuni, ka nyɛla ban lebri birita.
  • 2. Teebu bi kani ba na bɛ Duuma (Naawuni) sani, ka di nyɛla yɛtɔɣa ka Naawuni tɔɣisiri ba naɣila bɛ wum li mi, ka nyɛla ban kpɛrita.
  • 3. Kabɛ nyɛla ban suhiri kpɛrita, ka ninvuɣu shɛba ban di zualinsi maa sɔɣi niŋ saawɔra (kayɛra): “Ŋumbɔŋɔ (Muhammadu) maa pa so m-pahila ninsala yi tatabo. Di ni bɔŋɔ, yi ni saɣi ti sihira, ka nyɛla ban kuli lihira?
  • 4. Ka o (Annabi Muhammadu) yεli: “N Duuma (Naawuni) mi yεltɔɣali din sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni. Yaha! O nyɛla Wumda, Baŋda.
  • 5. Chɛli gba! Bɛ (Maka chεfurinim’) yεli mi: “Di (Alkur’aani) nyɛla zahiŋgaba, chɛli gba! O (Muhammadu) kpiri li mi. Chɛli gba! O nyɛla yiliyinda, dinzuɣu o tahimi ti alaama shεli na kamani bɛ ni daa tim tuun’ shεba ban gari maa na shɛm.
  • 6. Tiŋgbani shɛli Ti (Tinim’ Naawuni) ni niŋ hallaka pɔi ni bana (Maka chεfurinim’) maa bi tila Naawuni yεlimaŋli. Di ni bɔŋɔ, bee bɛ daa nyɛla ban tiyεlimaŋli?
  • 7. (Yaa nyini Annabi) ! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin tim (tuunshεba) napɔi ni nyini, naɣila bɛ nyɛla ninsalinim’ ka Ti siɣisiri wahayi n-tiri ba na, dinzuɣubɔhimi ya ninvuɣu shɛba ban mali teesim (affanima), yi yi nyɛla ban ʒi.
  • 8. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) daa bi zaŋ ba (tuumba maa) n-leei ban mali nimgbin’ shɛŋa din bi dira, bɛ mi daa pala ban yɛn kpalim (ka bi kpira).
  • 9. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) pali bɛ (tuumba maa) daalikauli, ka Ti tilgi ba, ni Ti ni yu so, ka niŋ saɣiŋgu nim hallaka.
  • 10. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisila litaafi (Alkur’aani) shεli din puuni mali teebu n-tin ya na. Di ni bɔŋɔ, yi ku niŋ haŋkali?
  • 11. Yaha! Di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) gbaai tiŋgbani shɛlinim’ ban di zualinsi, ka lahi nam ninvuɣu zimba bɛ nyaaŋa.
  • 12. Dinzuɣu, saha shεli bɛ ni nya Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba, ka a nya ba ka bɛ guuri ka chɛri li.
  • 13. (Ka Malaaikanim’ yεli ba): “Miri ya ka yi zɔra, labmi ya luɣushɛli yi ni daa be ni’ima puuni la, n-ti pahi yi yiŋsi maa, achiika! Bɛ ni ti bɔhi ya.”
  • 14. Ka bɛ yεli: “Yaa ni ti daashaara! Achiika! Ti daa nyɛla zualindiriba.”
  • 15. Bɛ kumsi maa daa bi chɛ hali ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti zaŋ ba leei kamani pu’ shɛli bɛ ni yihi di bindirigu, ka bɛ nyɛla ban kpi.
  • 16. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) bi nam sagbana mini tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni ka bɛ nyɛla ban dɛmda.
  • 17. Ti (Tinim’ Naawuni) yi di bɔri ni Ti gbibi kpεrigu, tɔ! Ti naan gbibi li Ti sani, Ti yi di nyɛla ban yɛn niŋ lala.
  • 18. Chɛli gba! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋdila yεlimaŋli (Alkur’aani) n-kariti ʒiri, ka di nyɛlgiri li, ka a nya li ka di nyɛla din nyɛhi. Yaha! Ashaara be yi zuɣu, domin yi ni tiri ŋmahinli shɛli maa zuɣu.
  • 19. Yaha! Ŋuna n-su ŋun be sagbana ni tiŋgbani ni. Yaha! Ban (Malaaikanim’) be O sani maa bi tibgiri bɛ maŋ’ ka chɛ O jɛma, di mi bi wumdi ba.
  • 20. Bɛ (Malaaikanim’) simsiri O mi yuŋ ni wuntaŋ’ ni, bɛ mi ka vunyεɣili.
  • 21. Di ni bɔŋɔ,bɛ (chεfurinim’ maa) gbibila duuma shɛba tiŋgbani yaaŋa zuɣu,ka bɛ nyɛla ban mali yiko n-ni tooi neei kpiimba?
  • 22. Duuma shεba yi di be di (sagbana mini tiŋgbani) ni ka pa ni Naawuni, tɔ! Di naan saɣim. Dinzuɣu, Naawuni nam niŋ kasi, Ŋuna n-nyɛ Al’arshi Duuma ka chɛ bɛ ni mali O ŋmahindi shεli maa.
  • 23. Bɛ bi bɔhiri O (Naawuni) O ni tumdi shɛli, amaa! Ka bɛ (ninsalinim’) nyɛla bɛ ni yɛn ti bɔhi shɛba.
  • 24. Bee bɛ (chɛfurinim’) gbibila duuma shɛba ka pa ni Ŋuna (Naawuni)? (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Tahimi ya yi daliri na. Ŋɔ maa (Alkur’aani) nyɛla wa’azu n-zaŋ ti ninvuɣu shɛba ban be n sani, ka lahi nyɛ wa’azu n-ti ninvuɣu shɛba ban kana pɔi ni mani (Annabi Muhammadu). Chɛli gba! Bɛ (Maka chεfurinim’ maa) pam bi mila yεlimaŋli, dinzuɣu ka bɛ nyɛla ban lebri birita.
  • 25. (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) bi tim tuun’ so na pɔi ni nyini, naɣila Ti siɣisirila wahayi n-tiri O na, (ka yεri o): “Achiika! Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Mani (Naawuni), dinzuɣujεmmi ya Ma.”
  • 26. Ka bɛ (Maka chεfurinim’) naan yεli: “Nambɔzobonaa (Naawuni) mali bia.” O nam niŋ kasi. Chɛli gba! Bɛ (Malaaikanima, ni Annabi Issa, n-ti pahi Uzairu zaasa) nyɛla daba shεba bɛ (Naawuni) ni tibgi.
  • 27. Bɛ (Malaaikanim’ maa) bi daŋdi O (Naawuni) ni yεltɔɣa, ka mi nyɛla ban tumdi tuma ni O fukumsi ni nyɛ shɛli.
  • 28. O (Naawun) mi din be bɛ tooni mini bɛ nyaaŋa (Dunia ni Chiyaama), bɛ mi ku tooi suhudee (Zaadali) naɣilaO ni saɣi ti so, ka bɛ (Malaaikanim’) nyɛla ban zɔri dabɛm domin O (Naawuni) wuntia zuɣu.
  • 29. Yaha! Bɛ puuni ŋun ti yεli: “Mani nyɛla duuma ka pa ni Ŋuna (Naawuni),” tɔ! Di lana maa, Ti (Tinim’ Naawuni) ni yo o samli ni ʒahannama buɣum.” Lala ka Ti yɔri zualindiriba samli.
  • 30. Di ni bɔŋɔ, ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa bi nya kadama sagbana mini tiŋgbani daa nyɛla din she n-tabli taba, ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa wolgi li. Ka Ti lahi zali binshɛɣu kam din mali nyɛvuli ka di yi kom puuni na. Dini bɔŋɔ,bɛ ku ti Naawuni yεlimaŋli?
  • 31. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ zoya n-leei din kpaŋkpa tiŋgbani ni, domin di ti mali ba (binnamda) n-damda zuɣu. Ka Ti lahi zali so’ shεŋa din yεlima di (zoya maa) puun, domin achiika! Bɛ (ninsalinim’) leei ban yɛn dolsi.
  • 32. Yaha! Ka Ti zaŋ sagbana leei pilli din guri (binnamda), amaa! Ka bɛ (chεfurinim’) nyɛla ban lebri biriti ka chɛ Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima.
  • 33. Yaha! Ŋuna (Naawuni) n-nyɛŊun nam yuŋ mini wuntaŋ’ ni, n-ti pahi wuntaŋ’ mini goli, ka di zaa be bobyinsi ni n-zɔri ginda.
  • 34. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) na bi nam ninvuɣuso pɔi ni nyini ka o yɛn kpalim (ka bi kpira). Di ni bɔŋɔ a yi kpi, bana nyɛla ban yɛn kpalim?
  • 35. Nyɛvuli kam nyɛla din yɛn lam kum. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) dahindi ya mi ni din be mini din vεla, ka di shiri nyɛla dahimbu. Yaha! Ti sani ka bɛ yɛn ti labsi ya na.
  • 36. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa yi nya a, bɛ bi gbibi a ni shεli m-pahi ansarsi, (ka naan yεra): “Di ni bɔŋɔ, Ŋumbɔŋɔ maa n-galindi yi buɣa maa? Amaa! Ka bɛ nyɛla ban niŋdi chεfuritali ni Nambɔzobonaa (Naawuni) yɛla teebu.
  • 37. Bɛ nam ninsala ka o nyɛla ŋun bɔri yom, ni baalim, N (Mani Naawuni) ni wuhi ya N nam yɛlikpahinda (azaaba), dinzuɣu miri ya ka yi bɔri yomyoma.
  • 38. Ka bɛ (Maka chεfurinim’) naan yεra: “Bondali n-nyɛ alikauli ŋɔ maa (azaaba), yi yi nyɛla yεlimaŋlinima.”
  • 39. Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa yi di mi saha shεli bɛ ni ti ku tooi taɣi ʒahannama buɣumka chɛ bɛ nina mini bi yaaŋsi zuɣu, bɛ mi ti bi yɛnsɔŋsi ba.
  • 40. Chɛli gba! Di yɛn ti kaba mi na yim zuɣu, ka birim ba, ka bɛ ku tooi lahi taɣi li, bɛ mi ti ku naɣisi n-ti ba.
  • 41. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Bɛ daa pun mali tuun’ shεba ban kana pɔi ni nyini maa ansarsi, ka bɛ ni daa zaŋ shɛli (azaaba) leei ansarsi maa shee bɛ zuɣu.
  • 42. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Ŋuni n-leei taɣiri ya yuŋ ni wuntaŋ’ ni ka chɛ Nambɔznoboaa (Naawuni)?” Chɛli gba! Bɛ (chεfurinim’) nyɛla ban lԑbi biri ka chɛ bɛ Duuma (Naawuni) yɛla teebu.
  • 43. Bee bɛ malila duuma shεba ban taɣiri ba ka pa Tinima? Bɛ (duumanim’ maa) ku tooi sɔŋ bɛ maŋsi, so mi ku tooi taɣi ba ka chɛ Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba.
  • 44. Chɛli gba! Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ mi ka bambɔŋɔnim’ mini bɛ banim’ wum nyɛɣisim hali ka bɛ Dunia ʒii ti niŋ waɣilim n-ti ba. Dini bɔŋɔ,bɛ bi nya ni achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) kani la tiŋgbani ni na n-ti filindi li di tarsi? Di ni bɔŋɔ, bana n-nyɛ ban yɛn nya nasara?
  • 45. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! N-saɣisiri ya mi ni wahayi (Naawuni tuuntali), tikpiranim’ mi bi wumdi bolgu saha shεli bɛ yi ti saɣisiri ba.”
  • 46. Yaha! Pɔhim shεli yi ti shihi ba a Duuma (Naawuni) daazaaba puuni, achiika! Bɛ yεrimi: “Ti baye, achiika! Tinim’ nyɛla zualindiriba.”
  • 47. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn ti zalila aadalsi binzahindigu Zaadali, dinzuɣubɛ ti bi yɛn di nyɛvuli kam zualinsi ni shɛli, hali di yi nyɛla bimbɛlli din be tampiŋ’ puuni pɔrlim kotomsi, Ti (Tinim’ Naawuni) ni tahi li na. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) saɣi ban kariti saliya (Zaadali).
  • 48. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Annabi Musa mini Annabi Haruna din wolgiri yεlimaŋli mini ʒiri sunsuuni, ni neesim, n-ti pahi teebu n-zaŋ ti wuntizɔriba.
  • 49. Ninvuɣu shεba banzɔri bɛ Duuma (Naawuni) ni sɔɣisinli, ka nyɛla ban zɔri Chiyaama yiɣisibu dabiεm.
  • 50. Yaha! Ŋɔ maa (Alkur’aani) nyɛla teebu din mali alibaraka, ka Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisi li na. Di ni bɔŋɔ, yinim’ (Larbunim’) nyɛla ban zaɣisiri li?
  • 51. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa pun ti Annabi Ibrahima o dolsigu. Yaha! Ti nyɛla ban mio.
  • 52. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa yεli o ba mini o niriba: “Bimbo buɣa ka yi kuli bi milgi ka jεmdi maa?”
  • 53. Ka bɛ yεli: “Ti paai la ti banim ka bɛ nyɛlaban jεmdi li.”
  • 54. Ka o (Annabi Ibrahima) yɛli: “Achiika! Yi mini yi banim’ maa daa shiri be birginsim din be polo ni.”
  • 55. Ka bɛ yεli: “Dini bɔŋɔ,akatimina ni yεlimaŋli bee a bela ban dɛmdi ni?
  • 56. Kao yεli: “Chɛli gba! Yi Duuma nnyɛ sagbana ni tiŋgbani Duuma, Ŋuna n-nam li. Yaha! N-nyɛla ŋun be ban diri di shɛhira puuni.”
  • 57. “Yaha! M-po Naawuni, n-ni na yi buɣa maa nari (n-ni kabsi kabsi li), yi yi ŋmalgi naai.”
  • 58. Ka o (Annabi Ibrahima) kabsi kabsi li, ka chɛ di puuni zaɣititali, domin bɛ labi na n-ti paai li (ka baŋ din beni).
  • 59. Ka bɛ yεli: “Ka ŋuni n-leei niŋ ti buɣa maa shɛm ŋɔ? Achiika! O be zualindiriba ni.”
  • 60. Ka bɛ (puuni shɛba) yεli: “Ti di wum nachimbila so ni gbibi bɛ yɛltɔɣa ka o yuli boondi Ibrahima.”
  • 61. Ka bɛ yεli: “Zaŋmi ya o na ka niriba ti nya, achiika! Bɛ (ninsalinim’) nyɛlaban yɛn di shɛhira.”
  • 62. Ka bɛ yεli: “Yaa nyini Ibrahima! Dini bɔŋɔ, nyini n-nyɛŋun niŋ ti duumanim’ maa shεm ŋɔ?”
  • 63. Kao yεli: “Chɛli gba! Bɛ kpεm ŋɔ maa n-nyɛŋun tum lala, bɔhimi ya ba, bɛ yi nyɛla ban ni tooi yɛli yεltɔɣa.”
  • 64. Ka bɛ naan ŋmalgi yuli bɛ maŋsi, ka yɛli: “Achiika! Yi nyɛla zualindiriba.”
  • 65. Di nyaaŋa, kabɛ naan ŋmalgi n-labi bɛ yɛltɔɣa kura ni, (ka yεli): “Achiika! A (Ibrahima) kuli mi ni bambɔŋɔnim’ maa bi yεri yεltɔɣa.”
  • 66. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli:“Di ni bɔŋɔ, yijεmdila din pa Naawuni, ka nyɛla din ku tooi niŋ ya anfaani bee chuuta shεli?”
  • 67. “Chirgu ni yinima, n-ti pahi binyɛri shɛŋa yi ni jεmdi ka dipani Naawuni maa. Di ni bɔŋɔ, yi ku niŋ haŋkali?”
  • 68. Ka bɛ yεli: “Nyom ya o ni buɣum, ka sɔŋ yi duumanim’ maa (ka bɛ jɛma niŋ yaa), yinim’ dee yi nyɛlaban yɛn tooi niŋ lala.”
  • 69. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yεli: “Yaa nyini buɣum! Leemi maasim ni alaafee n-zaŋ ti Ibrahima.”
  • 70. Ka bɛ na o nabiɛri, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba leei ninvuɣu shεba ban niŋ ashaara.
  • 71. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o mini Annabi Lutu n-zaŋ labi tiŋgbani (Sham) shεli Tini niŋ alibarika niŋ di puuni n-ti binnamda.
  • 72. Yaha! Ka Ti ti o Is’haaka, ka pahi o Ya’akuba (ka o nyɛ yaaŋa), ka zaŋ ba leei ninvuɣusuma.
  • 73. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba leei toondannima, ka bɛ dolsiri (ninsalinim’) ni Ti zaligu. Yaha! Ka Ti tim ni wahayi n-zaŋ chaŋ bɛ sani ni bɛ tummi viɛnyɛla, ni jiŋli puhibu, n-ti pahi zaka tibu.Yaha! Bɛ daa nyɛla daba n-ti Ti (Tinim’ Naawuni).
  • 74. Ni Annabi Lutu, Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti o yεmgoliŋga mini baŋsim. Yaha! Ka Ti tilgi o ka chɛ tiŋgbani shεli din niriba daa tumid tuumbεri, achiika! Bɛ daa shiri nyɛla ninvuɣubiεri, ka daa nyɛla ban kpahi yεɣi.
  • 75. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ o niŋ Ti nambɔzɔbo ni, achiika! O daa be ninvuɣu suma puuni.
  • 76. Ni Annabi Nuhu, pɔi ni dina, saha shεli oni daa ti suhi,kaTi (Tinim’ Naawuni) deegi o suhigu maa. Dinzuɣu, ka Ti tilgi o mini o maligu ka chɛ suhusaɣiŋgu din bara.
  • 77. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o nasara ninvuɣu shεba ban labsi Ti aayanim’ ʒiri maa zuɣu. Achiika! Bɛ daa nyɛla ninvuɣubiεri,ka Tichɛ ka kom di ba namgbaniyini.
  • 78. Ni Annabi Dawuda mini Annabi Sulemana, saha shεli bɛ ni daa niŋdi fukumsi pu’ shεli yεltɔɣa ni, saha shεli ninvuɣu shεba biŋkobri ni daa cheei kpe di (puu maa) ni yuŋ (n-ti saɣim di bindira). Yaha Ti (Tinim’ Naawuni) daa nyɛla ban diri bɛ fukumsi maa shɛhira.
  • 79. Dinzuɣu, ka Ti zaŋ li baŋsi Annabi Sulemana, ka ti bɛ zaasa yɛmgoliŋga mini baŋsim, ka Ti lahi balgi zoya n-ti Annabi Dawuda, ka di (zoya maa) niŋdi Naawuni kasi m-pahi o zuɣu, ni noombihi. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) n-daa nyɛ ban niŋdi lala maa.”
  • 80. Ka Ti baŋsi o (Annabi Dawuda) tobunεma malibu, domin di gun ya ka chɛ yi dimba. Di ni bɔŋɔ, yi nyɛla ninvuɣu shɛba ban paɣira (Naawuni)?
  • 81. Yaha! Ka Ti (balgi) pɔhimkpeeni n-ti Annabi Sulemana, ka di chana ni o fukumsi hali ni tiŋgbani shɛli Ti (Tinim’ Naawuni) ni niŋ alibarika niŋ di puuni. Yaha! Ti nyɛla ban mi yɛllikam.
  • 82. Ni alizin’ shintana puuni, (ka Ti balgi) ban fimdi kom ni n-ti o (Annabi Sulemana). Yaha! Ka bɛ tumdi tuun’ shεŋa din pa lala n-tiri o. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) n-daa nyɛ ban guli ba.
  • 83. Ni Annabi Ayuba yɛla, saha shεli o ni daa suhi o Duuma (Naawuni, ka yεli): “Achiika! Doro gbaai ma, dinzuɣu nyini n-nyɛ Ŋun gari nambɔzoriba nambɔzobo.”
  • 84. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) deegi o suhigu, ka vuui doro shεli din be o niŋgbina ni maa. Yaha! Ka Ti labsi o malgu na n-ti ti o, ka ti o bɛŋmali ka bɛ pahi bɛ zuɣu, ka di nyɛ nambɔzɔbo Ti (Tinim’ Naawuni) sani, ka lahi nyɛ teebu n-zaŋ tiban jɛmdi Naawuni.
  • 85. Ni Annabi Ismaaila, ni Annabi Iddrisu, n-ti pahi Annabi Zulkiflu, bɛ zaasa daa nyɛla ban be suɣulonim’ ni.
  • 86. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba n-kpɛhi Ti nambɔzɔbo ni, achiika! Bɛ daa nyɛla ban be ninvuɣu suma ni.
  • 87. Ni zahimlana (Annabi Yinusa), saha shεli oni daa chaŋ ka nyɛla ŋun je suli, ka tεhi ni Ti (Tinim’ Naawuni) ku zaŋ o niŋ fukumsi shεli ni, (ka Naawuni daa chɛ ka zahim vali o kom ni). Ka o naan boli o Duuma (Naawuni) zimsim maa puuni (ka yεli): “Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila nyini. A nam niŋ kasi, achiika! N-nyɛla ŋun be zualindiriba ni.”
  • 88. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) deegi o suhigu, ka tilgi o ka chɛ suhusaɣiŋgu. Tɔ! Lala ka Ti tilgiri ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli.
  • 89. Ni Annabi Zakariya, saha shεli o ni daa boli o Duuma (Naawuni, ka yεli): “Yaa n Duuma (Naawuni)! Di chɛ ka n-kpalim n ko (ka ka falidira), domin nyini n-nyɛ falidiriba ni Ŋun gari.”
  • 90. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) deegi o suhigu, ka ti o Annabi Yahaya, ka chɛ ka o paɣa nyɛ paɣasuŋ. Achiika! Bɛ daa nyɛla ban niŋdi yomyom’ ni tuunviεla tumbu, ka suhiri Ti (Tinim’ Naawuni) ni tamaha mini dabiεm, kabɛ daa lahi nyɛ ban filindi bɛ maŋa n-tiri Ti.
  • 91. Ni paɣa so (Mariyam) ŋun daa gu o tooni la, ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa chɛ ka Ti Ruuhi (Malaaika Ziblila) pɔbsi niŋ o ni, (ka o kpiɣi Annabi Issa pua), Ka Ti zaŋ o mini o bia (Annabi Issa) n-leei yεlikpahindili n-ti binnamda.
  • 92. Achiika! Yi daadiini ŋɔ (Muslinsi daadiini) maa nyɛla adiini yini. Yaha! Mani (Naawuni) n-nyɛ yi Duuma, dinzuɣu, jεmmi ya ma.
  • 93. Ka bɛ (ninsalinim’) naan woli woli bɛ daadinni bɛ suusuuni. Bɛ zaa nyɛla ban yɛn ti labi na Ti (Tinim’ Naawuni) sani (Zaadali).
  • 94. Dinzuɣu, ŋun tum tuunvεla puuni shɛli ka nyɛla ŋun shiri ti Naawuni yεlimaŋli, tɔ! Di ku zaɣisi o tuma maa. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nyɛla ban yɛn sabi li n-zali o.
  • 95. Yaha! Di nyɛla din chihira n-zaŋ ti tiŋgbani shɛli Ti (Tinim’ Naawuni) ni niŋ hallaka kadama bɛ pala ban ti lahi yɛn labi na (bɛ Dunia ʒii puuni).
  • 96. Hali ni saha shεli bɛ ni yɛn ti yooi Yaazuuzu mini Maazuuzu m-bahi na, ka bɛ nyɛla ban yɛn ti sheeri zoli kam zuɣu na ni yomyoma.
  • 97. Kayεlimaŋli daalikauli (Chiyaama yiɣisibu) saha miri. Dinsaha ka a yɛn nya ka chεfurinim’ nimbihi mirimiri (ka bɛ yεra): “Ti baye, achiika! Ti daa shiri be tamsim puuni n-zaŋ chaŋ ŋɔ maa. Chɛli gba! Ti daa nyɛla zualindiriba.”
  • 98. (Ka bɛ yεli ba): “Achiika! Yi mini binyεri shεŋa yini daa jεmda ka di pa Naawuni maa zaasa nyɛla ʒahannama buɣim dokuɣuri, ka yi nyɛla ban yɛn kpe di (buɣim maa) ni.”
  • 99. Dimbɔŋɔnim’ maa yi di daa nyɛla duumanim’ (Dunia puuni), bɛ naan ku kpe di (buɣim maa) ni. Di mi zaasa nyɛla dinyɛn kpalim di puuni.
  • 100. Bɛ (chεfurinim’) yɛn ti vuhirimi nyɛhigira di (buɣim maa) puuni, bɛ mi ti bi yɛn wumdi shɛli di puuni.
  • 101. Achiika! Ninvuɣu shεba Ti (Tinim’ Naawuni) ni pun sabi ba ka bɛ nyɛla zuɣusuŋ nim’ Ti sani, tɔ! Bannim’ maa nyɛla bɛ ni yɛn niŋ shɛba katiŋ’ ka chɛ li (Buɣim maa).
  • 102. Bɛ ti bi yɛn wumdi di (Buɣim maa) vuri, bɛ mi nyɛla ban yɛn ti kpalim bɛ suhi ni kuli bɔri shɛli ni.
  • 103. Suhidamli zaɣititali la ti bi yɛn mali ba suhusaɣiŋgu, ka Malaaikanim’ niŋdi ba maraaba (ka yεra): “Zuŋɔ nnyɛ yi dabsi’ shεli bɛ ni daa gbaari ya di daalikauli la.”
  • 104. Dabsi’ shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni yɛn ti kpabikpabi sagbana kamani bɛ ni kpabri takar’ shεŋabɛ ni sabri di zuɣu la shεm, kamani Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa pili tuuli nambu shεm, Ti ni lahi labsi li lala, di nyɛla alikauli shɛli din ʒe talahi Ti zuɣu. Achiika! Ti shiri nyɛla ban yɛn niŋ lala.
  • 105. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa sabi niŋ Zabuura puuni teebu (Lauhul Mahfuuzu) nyaaŋa kadama N (Mani Naawuni) dabsuma n-yɛn ti di tiŋgbani (Alizanda) fali.
  • 106. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali tuuntali tibu n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban jɛmdi Naawuni.
  • 107. Yaha! (Yaa niyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) bi tim a na, naɣilaa ti nyɛla nambɔzobo n-zaŋ ti binnamda.
  • 108. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! Bɛ siɣisirila wahayi n-tiri ma na (kadama) Achiika! Yi Duuma nyɛla Duuma yino. Di ni bɔŋɔ, yi nyɛla ban zaŋ bɛ maŋ’ zaasa n-ti Naawuni (Muslinima)?”
  • 109. (Yaa nyini Annabi)! Bɛ yi lԑbi biri, tɔ! Nyin yεlima: “M-baŋsila yi zaasa yim. Yaha! M-bi mi. Di ni bɔŋɔ,bɛ ni gbaari ya alikauli shεli (azaaba) maa nyɛla din be yoma bee katiŋa.”
  • 110. Achiika! O (Naawuni) mi yεltɔɣa shɛli din yihi yɛli, kami yi nisɔɣiri shεli.
  • 111. Yaha! M-bi mi, achiika! Di (azaaba maa naɣisibu) nyɛla dahimbu n-tin ya, ni nyɛɣisim hali ni saha shɛli.
  • 112. Ka o (Annabi Muhammadu) yɛli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Niŋmi fukumsi ni yεlimaŋli. Yaha! Ti Duuma So Ŋun nyɛ Nambɔzobonaa n-nyɛ bɛ ni bɔri sɔŋsim So sani n-zaŋ chaŋ yi ni tiri ŋmahin’ shɛli dimbɔŋɔ maa.

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
  2. Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.