Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Stellenbosch University

Diyila Dagbani Wikipedia

Stellenbosch University
public university, open-access publisher
Di pilli ni1866 Mali niŋ
YupaaMaties Mali niŋ
AffiliationAssociation of African Universities Mali niŋ
Taachi sabbuPectora roborant cultus recti Mali niŋ
TiŋaSouth Africa Mali niŋ
Din be shɛli polonaStellenbosch Local Municipality Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli33°55′58″S 18°51′51″E Mali niŋ
Nira zaŋtiORCID, Inc., World Digital Library, South African National Library and Information Consortium, Agence universitaire de la Francophonie, Association of African Universities Mali niŋ
Di duzuɣu sheeStellenbosch Mali niŋ
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabilihttps://www.sun.ac.za/ Mali niŋ
Map

Tɛmplet:Infobox university

Stellenbosch University (SU) (Tɛmplet:Lang-af, Tɛmplet:Lang-xh) nyɛla public research university din beStellenbosch, tiŋ din be Western Cape zaŋ n-ti South Africa. Stellenbosch nyɛla university kurili din be South Africa mini oldest extant university in Sub-Saharan Africa, ka daa deei university jilima yuuni 1918.[1] Stellenbosch University nyɛla bɛ ni daa pilli shɛli ka di nyɛ tuuli Africa's university, SUNSAT ka daa yooi li yuuni 1999.[2]

Stellenbosch nyɛla din mali 139 bɔhimbu yaɣa mini "faculties" pia ka niŋdi bachelor's (NQF 7) zaŋ hali ni doctoral degrees (NQF 10) silimiinsili balli ni mini gbansabila balla ni.[3][4] Di nyɛla din mali shikuruti dibaa anu ka di zaa be Western Cape, university ŋɔ nyɛla din mali shikuru bihi ban kalinli yiɣisi 32,000.

Shikuru bihi zaŋ n-ti Stellenbosch University yupaa nyɛ "Maties". Lala yupaa ŋɔ nyɛla din yina Afrikaans bachi "tamatie" ni (ka di gbuni nyɛ kamantooŋɔ ). Lahabali shɛli nyɛla din wuhi ni lala yupaa ŋɔ nyɛla din yina Afrikaans colloquialism maat (ka di gbuni nyɛ "buddy" bee "mate"), ka shikuru bihi zaŋ n-ti University of Cape Town, South African College daa tooi booni ba ("maatjie") .[5]

Taarihi[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

The Ou Hoofgebou (Former Main Administration building, now the Law Faculty) on Stellenbosch University campus
Stellenbosch University Museum
Old logo used until 2021, incorporating the coat of arms granted in 1918.

University ŋɔ taarihi nyɛla din daa piligi Stellenbosch Gymnasium ka bɛ daa pilli yuuni 1864 ka daa leei yooi li silimiin goli March dahin yini dali yuuni 1866. Bɛ daa tumi kpaɣi shikuru bihi anu yuuni 1870.

Yuuni 1874, gomnanti daa zaŋ o nuu kpɛhi collagɛ nɛma mini universities ka daa sɔŋ yo shikuru bihi laɣa shɛŋa ka kpaɣi karimba nɛma. Yuuni 1874, university maa daa nya di tuuli Professor ka karimba nɛma zaŋ n-ti shikuru ŋɔ daa pahi. Tuuli MA degree ( Stellenbosch mini South Africa) nyɛla din daa naai yuuni 1878 ka daa lahi kpaɣi Gymnasium's tuuli shikuru bihi anahi ban nyɛ paɣaba lala yuuni maa.[6][7] Shikuru ŋɔ daa leei Stellenbosch College yuuni 1881 ka daa be saha ŋɔ Arts Department. Yuuni 1887, bɛ daa taɣi li yuli Victoria College; din daa niŋ ka di nya university jilima silimiin goli April dabaa ayi dali yuuni 1918 bɛ daa labi boli Stellenbosch University.[8] Tuuli, university yini koŋko ka bɛ daa niŋ nia ni bɛ zali Cape amaa din daa niŋ ka gomnanti chaŋ Victoria College nyaaŋa, o daa yɛliya ni bɛ chɛ ka collagɛ maa leei university di yi niŋ ka bɛ ni tooi nya £100,000.[9]Tɛmplet:Rp Jannie Marais, Stellenbosch pukari liɣiri lana daa nya lala liɣiri ŋɔ pɔi ka daa kpi yuuni 1915.[9]Tɛmplet:Rp O liɣiri ŋɔ tibu nyɛla din daa chani ni zalkpana nyɛla, di shɛŋa nyɛ Dutch/Afrikaans to ni bɛ nya silimiinsili balli wuhibu ka karimba nɛma to ni bɛ wuhibu pirigili nyɛ Dutch/Afrikaans. Yuuni 1930, silimiinsili wuhibu daa pilli bela bela.[9]Tɛmplet:Rp

Silimiin goli December yuuni 2014, baŋda zaŋ n-ti university maa daa niŋ tuuli penis transplantation yuun pishi ni yini doo ni.[10]

Stellenbosch University n-daa nyɛ tuuli African university din dihi di nuu gbana zuɣu n-ti Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities.[11]

Name[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Bɛ daa tumi boli university ŋɔ University of Stellenbosch (Afrikaans: Universiteit van Stellenbosch) amaa saha ŋɔ di nyɛla bɛ ni booni shɛli buyi: di silimiinsili boligu Stellenbosch University (ka bɛ ŋmaai li jia SU) mini di Afrikaans boligu Universiteit Stellenbosch (ka bɛ ŋmaai li jia US).[12][13] Di kundi nɛma puuni kamani degree shɛhira gbana mini university coat of arms nyɛla din mali English "Stellenbosch University" mini Afrikaans "Universiteit Stellenbosch" zaa tumdi tuma.

Facilities[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Location[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

View over the "Red Square" of Stellenbosch University with the peak,"The Twins" beyond

Stellenbosch nyɛla din be kamani 50 kilometres ka chɛ Cape Town ka nyɛ din miri Eersterivier ("First River"). Stellenbosch University wuhibu nyɛla din niŋdi shikuruti dibaa anu ni.

Faculties[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Stellenbosch University nyɛla din mali bɔhimbu yaɣa 139 mini faculties pia.[14]

Botanical Garden – Bonsai Collection


Student Profile[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Student Enrollment by Race
Year White (Number) White (%) Black African (Number) Black African (%) Coloured (Number) Coloured (%) Indian (Number) Indian (%) Withheld (Number) Withheld (%) Total
2015 18,764 62.2% 5,355 17.8% 5,238 17.4% 793 2.63% - - 30,150
2016 18,907 61.3% 5,629 18.2% 5,443 17.6% 875 2.84% - - 30,854
2017 18,937 59.9% 6,018 19% 5,718 18.1% 952 3.01% - - 31,625
2018 18,447 58.1% 6,375 20.1% 5,757 18.1% 996 3.14% 136 0.43% 31,711
2019 17,935 56.6% 6,665 21% 5,747 18.1% 1,005 3.2% 244 0.77% 31,596
2020 17,607 55.5% 6,873 21.8% 5,679 18% 1,004 3.2% 370 1.17% 31,533
2021 17,541 54.4% 7,270 22.5% 5,794 18% 1,087 3.4% 443 1.37% 32,135
2022 16,788 51.6% 7,590 23.3% 5,766 17.7% 1,106 3.4% 1,163 3.6% 32,413
2023 16,770 49.8% 8,270 24.6% 5,735 17% 1,186 3.52% 1,541 4.6% 33,502

Rankings[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tɛmplet:Infobox university rankings

Theological Faculty with the statue to founders academics John Murray and Nicalaas Jacobus Hofmeyr

University maa nyɛla public universitiesdibaa ata din be Western Cape zaɣ'yini ka nyɛ din be university nɛma pishi din be tiŋgbani maa ni.

Piiri shɛli Times Higher Education World University Rankings ni daa na yoli niŋ , Stellenbosch University nyɛla din daa dɔni 251-275 pubu ni dunia zaa ka daa dɔni buta zuɣu Africa. QS World University Rankings gba nyɛla ban daa na yoli piigi university ŋɔ suŋ 390 zuɣu dunia zaa ka daa dɔni buta zuɣu Africa.[15]

Leiden University nyɛla ban daa piigi Stellenbosch 395th univesity nɛma kalinli din yiɣisi 500 puuni dunia zaa CWTS Leiden Ranking yuuni 2013.[16] Di nyɛla din daa lahi dɔni buyi university shɛŋa din be South Africa mini Africa puuni, di daa pani la University of Cape Town zuɣu.

Stellenbosch University World Ranking
Stellenbosch University Times Higher Education Ranking 2012 to 2024
Year World Rank
2024 301–350
2023 251–300
2022 251–300
2021 251–300
2020 251–300
2019 251–300
2018 351–400
2017 401-500
2016 301-350
2015 276-300
2014 301-350
2013 301-350
2012 251-275
[17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30]

Stellenbosch University nyɛla din daa dɔni 200 bushɛm zuɣu dunia zaa law, politics n-ti pahi geography.

Stellenbosch University nyɛla din daa dɔni 100 dunia zaa development studies, theology, agriculture and forestry.[31]

Yuuni 2012, Webometrics daa piigi Stellenbosch's web footprint 2nd largest in Africa, di daa lahi doli la University of Cape Town nyaaŋa.[32]

Bɛ daa piigi University of Stellenbosch Business School's MBA program suŋ 65th MBA programmes 100 puuni.[33]

University of Stellenbosch Business School nyɛla din mali triple accreditation (AMBA, EQUIS n-ti pahi AACSB accreditation) ka Eduniversal daa pii li suŋ buyi zuɣu Africa. Financial Times daa piigi University of Stellenbosch Business School top 100 dunia zaa executive education puuni.[34]

Controversies[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Racism incident[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Silimiin goli October 2022, lahiʒibu nyɛla din daa niŋ, shikuru bila ŋun nyɛ gbanpiɛlli daa dulim dulim niŋ shikuru bila ŋun daa nyɛ gbansabili "study material" ni.[35]

Vice-Chancellor nepotism case[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

In 2023, Vice-Chancellor Wim de Villiers nyɛla bɛ ni daa darigi so tibili.[36][37] Din daa niŋ ka o zaŋ yaa zaŋ o paɣa ŋahinga kpɛhi university's medical school.[38][39]

Wilgenhof residence[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Leaders[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Current leaders[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

General Management[40]
Prof Wim de Villiers Rector and Vice-Chancellor
Edwin Cameron Chancellor
Prof Stan du Plessis Chief Operating Officer
Prof Hester Klopper Deputy Vice-Chancellor: Strategy, Global and Corporate Affairs
Prof Nico Koopman Deputy Vice-Chancellor: Social Impact, Transformation & Personnel
Prof Sibusiso Moyo Deputy Vice-Chancellor: Research, Innovation and Postgraduate Studies
Prof Deresh Ramjugernath Deputy Vice-Chancellor: Learning and Teaching
Dr Ronel Retief Registrar
Mr Mohamed Shaikh Executive Manager: Rectorate

Historical[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Rector[41]
Period Surname Name(s) Date of Birth Date of Death
1 1919-1925 Cillié Gabriël Gideon 10 September 1870 1 April 1958
2 1925-1934 Wilson Douglas George 25 April 1856
3 1934-1955 Wilcocks Raymond William 23 January 1892 16 March 1967
4 1955-1970 Thom Hendrik Bernardus 31 December 1905 4 November 1983
5 1970-1979 de Villiers Jan Naude 17 August 1923
6 1979-1993 de Vries Michiel Josias 5 May 1933 5 July 2002
7 1993-2002 van Wyk Andreas Hercules 17 September 1941
8 2002-2007 Brink Chris 31 January 1951
9 2007-2014 Botman Hayman Russel 18 October 1953 28 June 2014
10 2014- de Villiers Willem Johan Simon 26 September 1959
Chancellor
Period Surname Name(s) Date of Birth Date of Death
1 1918-1919 Marais Johannes Izak 23 August 1848 27 August 1919
2 1919-1931 Vos Pieter Jacobus Gerhard 29 October 1842 31 October 1931
3 1931-1932 de Villiers Jacob Abraham Jeremias 14 December 1868 16 September 1937
4 1932-1939 Moorrees Adriaan 18 August 1855 17 November 1938
5 1939-1941 Kestell [af] John Daniel 15 December 1854 9 February 1941
6 1941-1959 Malan Daniel Francois 22 May 1874 7 February 1959
7 1959-1968 Dönges Theophilus Ebenhaezer 8 March 1898 10 January 1968
8 1968-1983 Vorster Balthazar Johannes 13 December 1915 10 September 1983
9 1983-1983 Thom Hendrik Bernardus 31 December 1905 4 November 1983
10 1984-1988 Botha Pieter Willem 12 January 1916 31 October 2006
11 1988-1998 van der Horst Johannes Gerhardus 19 September 1919 23 April 2003
12 1998-2008 Botha Elizabeth 19 November 1930 16 November 2007
13 2008-2009 Slabbert Frederik Van Zyl 2 March 1940 14 May 2010
14 2009-2019 Rupert Johann Peter 1 June 1950
15 2019- Cameron Edwin 15 February 1953
Edwin Cameron, chancellor (2019-present)

Notable alumni[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Science[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Law[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Politics[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Business[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Sport[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Arts and music[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Academia[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Other[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Lihimi m-pahi[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Space in South Africa | Space Lab (en).
  2. SUNSAT - eoPortal Directory - Satellite Missions (en-US).
  3. CHE | Council on Higher Education | Regulatory body for Higher Education in South Africa | Education | Innovation | University | South Africa.
  4. Language at Stellenbosch University.
  5. Stellenbosch University – SEC CERT (en-US).
  6. Smuts, Francois (1979). Stellenbosch. Three Centuries. Stellenbosch: Stellenbosch Town Council & Oude Meester Group. ISBN 978-0620039215.
  7. Brümmer N.; Smith J.J.; Malherbe W.E. (1918). Gedenkboek van het Victoria-Kollege. Cape Town: Nationale Pers.
  8. Nolundi (4 May 2017). "Stellenbosch University". South African History Online. http://www.sahistory.org.za/place/stellenbosch-university.
  9. 9.0 9.1 9.2 Pretorius, Fransjohan (2014). A History of South Africa: From the Distant Past to the Present Day. Hatsfield, Pretoria: Protea Book House. ISBN 978-1-86919-908-1.
  10. Gallagher, James (13 March 2015). South Africans perform first 'successful' penis transplant. BBC News.
  11. Botman, H. Russel (20 October 2010). Signing of the Berlin Declaration (Thesis). hdl:10019.1/4828.
  12. SUN.ac.za Archived 16 Silimin gɔli November 2010 at the Wayback Machine
  13. Statute of Stellenbosch University (en).
  14. Faculties.
  15. QS World University Rankings. topuniversities.com.
  16. CWTS Leiding Ranking 2013. Leiden University.
  17. World University Rankings 2024 (South Africa) (en) (2024-10-20).
  18. World University Rankings 2023 (South Africa) (en) (2023-10-20).
  19. World University Rankings 2022 (South Africa) (en) (2022-10-20).
  20. World University Rankings 2021 (South Africa) (en) (2021-10-20).
  21. World University Rankings 2020 (South Africa) (en) (2020-10-20).
  22. World University Rankings 2019 (South Africa) (en) (2019-10-20).
  23. World University Rankings 2018 (South Africa) (en) (2018-10-20).
  24. World University Rankings 2017 (South Africa) (en) (2017-10-20).
  25. World University Rankings 2016 (South Africa) (en) (2016-10-20).
  26. World University Rankings 2015 (South Africa) (en) (2015-10-20).
  27. World University Rankings 2014 (South Africa) (en) (2014-10-20).
  28. World University Rankings 2013 (South Africa) (en) (2013-10-20).
  29. World University Rankings 2012 (South Africa) (en) (2012-10-20).
  30. World University Rankings 2011 (South Africa) (en) (2011-10-20).
  31. QS Rankings - Stellenbosch University.
  32. [1] Archived 21 Silimin gɔli February 2010 at the Wayback Machine
  33. MBA Degrees and Business Schools in South Africa. Mba.co.za.
  34. USB rankings and accreditations.
  35. Charles, Marvin. Stellenbosch urination incident: Theuns du Toit loses appeal against expulsion from university (en-US).
  36. Charles, Marvin. Stellenbosch rector Wim de Villiers cleared of nepotism allegations, but faces financial consequences (en-US).
  37. Makhafola, Getrude (2023-07-02). Stellenbosch University vice-chancellor cleared in nepotism probe (en).
  38. Charles, Marvin. Stellenbosch nepotism: VC apologises only for 'error of judgement', inquiry finds no breach (en-US).
  39. McCain, Nicole. Stellenbosch University nepotism claims: Motion of no-confidence in convocation committee under way (en-US).
  40. General Management.
  41. Stellenbosch University 100 years. Stellenbosch University.
  42. Tɛmplet:Mathgenealogy

External links[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tɛmplet:Stellenbosch University Tɛmplet:FNB Varsity Cup Tɛmplet:Varsity Hockey Tɛmplet:South African universities Tɛmplet:South African Business Schools

Tɛmplet:Use South African English