Joseph Albert Quarm

Diyila Dagbani Wikipedia
Joseph Albert Quarm
Member of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Silimin gɔli January 7, 2017 - Silimin gɔli January 6, 2021
Piibupiibu yaɣili: Manso Nkwanta constituency (en) Translate
N piigo niŋ: 2016 Ghanaian general election (en) Translate
Manso (en) Translate, Silimin gɔli May 7, 1975 (run 48)
O ya TiŋgbaŋGhana
A ya balliAsante (en) Translate
Education
Shikuru shɛli o ni chaŋKwame Nkrumah University of Science and Technology : Doctor of Philosophy (en) Translate, binniɛma vihigu
Kwame Nkrumah University of Science and Technology Master of Philosophy (en) Translate : binniɛma vihigu
Kwame Nkrumah University of Science and Technology Bachelor of Science (en) Translate : binniɛma vihigu
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili
Asante (en) Translate
Tuma
Tumapolitician (en) Translate ni consultant (en) Translate
Tuma sheeKumasi
AdiiniKristatali
O ni be paati shɛli niNew Patriotic Party

‘’’Joseph Albert Quarm’’’ ka salo lahi mi o ‘’Prof. Quarm’’ nyɛla Ghana siyaasa nira ka daa lahi nya jintɔri n be Seventh Parliament of the Fourth Republic of Ghana ka za n-ti Manso-Nkwanta piibupiibu yaɣali ŋan be Ashanti Region ka daa zani n-ti New Patriotic Party.[1][2]

Piligu biɛhigu mini shikuru baŋsim[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Bɛ daa dɔɣi la Quarm silimin goli May 7, 1975 ka o yina Manso Nsiana din be Ashanti Region, Ghana. O daa deei la o shikuru shɛhira gbana din nya BSc, MPhil and PhD degrees ka jɛndi Biological Sciences la Kwame Nkrumah University of Science and Technology, KNUST.[3][4][5]

Maŋmaŋa biɛhigu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Quarm nyɛla dolodolo nira.[4]

Tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Quarm daa nyɛla karimba Vicande School yuuni 1996 hali 1998. O daa lahi tum Central Gold African Ghana Limited ka nya Environmental Officer yuuni 2007. Ŋuni n daa lahi nya kpɛma, (CEO) zaŋ n-ti Prof Quarm Publications Limited yuuni 1995 hali ni 2016 ni Prof Quarm Hospital Complex yuuni 2012 hali ni 2016, CEO of Prof Quarm Football Club ni CEO of Prof Quarm Construction Limited.[3][4] He is a land reclamation expert, land advocate, research scientist and mining consultant.[5]

Silimin goli July 7, 2020, bʋ daa piigi o daanbolo zaŋ n-ti Kwame Nkrumah University of Science and Technology (KNUST) Foundation, University Council, yuma ayi. [6]

Asanza tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Atalaata, silimin goli December 1, 2020, jilimalana tiŋgbani zuɣulana zaŋ n-ti Ghana, H. E. Nana Addo Darkwa Akufo-Addo daa yooi kuro kobiga Prof. Quarm ashibiti Manso Nsiana din be Amansie West District, Ashanti Region. [7]

Silimin goli June 2022, o daa lahi bo hikuru neen bɔra din arizichi yiɣisi laɣikura la biliyɔŋ di baa anahi (¢400,000) niŋ Otumfour Osei Tutu II Foundation ni di sɔŋsi kpaŋsi shikuru lala yaɣali maa. [8]

Siyaasa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

O nyɛla ŋun be New Patriotic Party ka nya jintɔri kuro zaŋ n-ti Manso Nkwanta Constituency ŋan be Ashanti Region.[4][9][10][11] Silimin goli June 2015, o daa di NPP jintɔri bɔri tali ka che Grace Addo ŋun daa nya jintɔri zaŋ n-ti Manso Nkwanta piibupiibu yaɣali.[12] Yuuni 2016 Ghana piibupiibu maa ni, Quarm daa jintɔri kuɣu ni vooti kalli tuhi-pihita-ayi ni kobigi ni pihinahi (32,140) ka di yiɣisi vaabu pihinii ni ata ni chɛnji (83.26%) vooti maa zaa ni, amaa ka NDC jintɔri bɔra, bihi bapira Alex Kwame Bonsu nya vooti tusaanu ni kobisinu ni ata (5,503) ka di yiɣisi vaabu pia ni anahi ni chɛnji (14.26%) kobigi puuni.[13]

Silimin goli June 2020 din daa niŋ ka New Patriotic Party (NPP) yina ni bɛ ti niŋ bɛ jintɔri bɔri tali piibupiibu, o daa kɔŋ nasara ni o lee paati maa jintɔri bɔra chaŋ ti lahi di o kuɣu silimin goli December 2020 piibupiibu din daa kani na maa ni di mini o daa kuli nya jintɔri ŋun na ku be nam ni zaŋ n-ti MManso Nkwanta Constituency. [14]

Galamsey[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Din daa niŋ ka jilimalana tiŋgbani zuɣulana Nana Addo Darkwa Akufo-Addo yina ti yɛli ni o zaŋ o nuu pa salin gbibo din bi tam kali zuɣu, Quarm daa nyɛla ŋun gba yina ti saɣi tili ka yɛli ni di shiri mali bukaata ni ti ku ka taɣi ti kuli bɔna ni tiŋgbani namtɛri zaa di mini lala saɣa tiŋgbani zuɣulana tum tumsa daa kuli nye din mali dambu nti salo ban be Amansie West District din be Manso Nkwanta piibupiibu, Ashanti region. [15] O daa yina ti yɛli ni o nasara ŋɔ kɔŋbu yila o kpaŋmaŋa zaŋ chaŋ salin gbibo din bi tam kalli zuɣu tuhikari o yaɣali maa. [16]

Gbaŋ din daa yina minisita daa zaŋ n-ti Environment, Science and Technology sa ni ka nye kalli pihita ni ayobu ka daa jɛndi salin gbibo din bi tam kalli zuɣu Ghana, Quarm yuli daa yina di ni wuhiri ni o nuu be lala salin gbiri yiriŋ maa ni nti pahi gɔmnanti tum tumdiba gba shɛba. [17][18][19] Gbaŋ daa yina tiŋgbani zuɣulana ɔfis ti wuhi ni yɛltɔɣa shɛli din be lala gbaŋ kalli pihita ni ayobu ŋɔ ni kuli nyɛla wum yɛli amaa shɛhira ka luɣishɛli zaŋ tili. [20] Therefore, they cannot investigate these claims and hearsay.

Agya Owusu daa pa Quarm sɔɣu ni o kohila salin gbibo polo ti o ka lala polo maa pala din tam kalli zuɣu domishi di daa nyɛla din doya baɣi baa. Ɔfisanima nim daa nyɛla ban kabi nahi Agya Owusu’s polo maa ni n daa ti nyo o salin gbiri maʒina maa buɣim. [21] O daa lahi nyɛla Ashanti District, Ghana National Association of Small Scale Miners nim ni pa sɔɣu ni fa polo shɛli bɛn daa yihi sɔŋ ni di zaŋ gbi salima lɛbigi tiŋgbani ka di nyɛla yiko shɛli o ni mali o biɛhigu ni Board Member of the Minerals Commission. [22] Silimin goli April 21, 2023 JoyFM wuntaŋ zuɣusaa lahabali gbana saha, Quarm yɛliya ni aayi, ni o ka salin gbibo yaɣali ka di nya o yuli, ni yuli saɣim ya zaa. [23][24][25][26]

Silimin goli June 2023, Quarm daa duhi bihi bapira Prof. Frimpong-Boateng kootu zaŋ yi yu’ saɣimbo polo ka bɔri ni kootu taɣi o che yɛli yɛltɔɣa zaŋ o sɔɣu maa polo.

Honor[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Silimin goli March 2022, Quarm was honored by the West Africa International Press Limited with the Heroes of Distinction Award.[27]

Controversy[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Yuuni 2016, Quarm daa yɛliya niŋ o kundu shɛli o ni daa sabi ka bolli ni ‘Natural Science zaŋ n-ti du’yini karin zondi la, ni ninsala zuɣu bukaata nyɛla zaŋ ʒi nema. Yɛltɔɣa ŋɔ daa doni n-ti zuɣulana paa zaŋ n-ti IMANI Ghana,Kofi Bentil, ni pɔhim zuɣu lahabali sabiriba, ka daa yɛli ni di simsi ni asanzali nim che ka bɛ yihi lala kindu maa shikuruti ni.[28] The Ministry of Education released a statement for schools in Ghana not to patronize the book.[29]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Parliament of Ghana.
  2. Amansie West confirmed DCE.
  3. 3.0 3.1 Joseph Albert Quarm, Biography.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 Quarm, Joseph Albert (en-US).
  5. 5.0 5.1 A/R: Akufo-Addo commissions 100-bed specialised Prof. Quarm Hospital (en).
  6. Online, Peace FM. Hon. Joseph Albert Quarm Appointed As Chairman Of KNUST Foundation.
  7. Akufo-Addo commissions 100-bed specialised Prof. Quarm Hospital (en) (2020-12-05).
  8. MyJoyOnline.com – Ghana’s most comprehensive website. Credible, fearless and independent journalism.
  9. Amansie West NPP Primaries: Aspirant pledges to provide sustainable jobs for constituents – MyJoyOnline.com (en-US) (2020-02-28).
  10. Otchere, Gertrude Owireduwaah (2021-04-26). I’m ready to help end ‘galamsey’ – Former MP – Adomonline (en-US).
  11. HON JOSEPH ALBERT QUARM CALLS FOR UNITY WITHIN NPP CAMP FOR VICTORY 2020. (en-US).
  12. Court dismisses NPP MP’s case (en-gb).
  13. FM, Peace. 2016 Election – Manso Nkwanta Constituency Results.
  14. Online, Peace FM. NPP Primaries: SHOCKING Results, Incumbent MPs Humbled; Dropped By Delegates Like Flies.
  15. Online, Peace FM. I Am Not Against Mining In Amansie West, But . . . – Albert Quarm Tells Constituents.
  16. Online, Peace FM. NPP Primaries: I Was Voted Out Because Of My Fight Against Galamsey – Quarm.
  17. All the big names listed as galamsey ‘culprits’ in Prof. Frimpong’s report (en) (2023-04-21).
  18. Lord Commey, Nii Teiko, ex-NPP MP, NDC MP cited in Frimpong Boateng’s galamsey report (en) (2023-04-20).
  19. Lord Commey, Nii Teiko, ex-NPP MP, NDC MP cited in Frimpong Boateng’s galamsey report (en) (2023-04-20).
  20. MyJoyOnline.com – Ghana’s most comprehensive website. Credible, fearless and independent journalism.
  21. Former Nkwanta MP sold me the concession – Man whose mining equipment were burnt (en) (2023-04-25).
  22. Prof. Quarm cannot run away from galamsey report – GNASSM Ashanti spills more secrets (en) (2023-04-24).
  23. MyJoyOnline.com – Ghana’s most comprehensive website. Credible, fearless and independent journalism.
  24. ’I don’t even have a single concession, he’s only tarnishing my image’ – Former Manso Nkwanta MP (en) (2023-04-23).
  25. MyJoyOnline.com – Ghana’s most comprehensive website. Credible, fearless and independent journalism.
  26. ‘He who alleges must prove’ – NPP Bigwig challenges Frimpong Boateng over ‘galamsey’ report (en) (2023-04-21).
  27. Awal, Mohammed (2022-03-28). West Africa Int’l Press Ltd. Honours GUTA president, others (en-GB).
  28. Allotey, Godwin Akweiteh (2016-04-01). Prof. Quarm defends textbook depicting the head as ‘load carrier’ (en-US).
  29. Mubarik, Abu (2016-04-05). ‘Prof’.Quam defends text book depicting the head as load carrier (en).