Abubakar Ibrahim

Diyila Dagbani Wikipedia
Abubakar Ibrahim
Tuma

E-Class


Dr. Abubakar Ibrahim nyɛla Dagbana ŋun nyɛ koba dɔɣite biŋ, ŋun tibibu mali yaa pam. ŋuna n-nyɛ dɔɣite kpɛma n-zaŋ ti ashibiti shɛli be Tamale Datooyili ka bɛ booni li Al-Shifaa Hospital. ; ŋuna n-na nyɛ Sanku naa.[1]

Piligu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

O yila tiŋ yuli booni Sanku na. O ba daa nyɛla linjima (soldier) ŋun daa ti o bihi wumsiri suŋ pam. O ba daa ʒila Naya ka o tuma ti tahi o Tamale.[1]

Biɛhigu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Dr. Abukari nyɛla ŋun ʒini Silimiin-tiŋa n-yuui ka o puu biɛri Dagbaŋ zuɣu pam. O suhi lahi be niriba sɔŋsim puuni pam ka lahi nyɛla ŋun yu lɛbiginsim yɛltɔɣa pam o behigu puuni.[1]

Baŋsim Bɔbu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Dr. Abukari pilila shikuru chandi la Yendi Primary School din be Naya la, 1955 yuuni. O daa niŋla kamanii chira ata laasabu nimaani ka o ba tuma daa ti labi Tamali ka bɛ ti zaŋ o kpɛhi Lamashegu Primary School din be Tamali la ka o daa karim lala shikuru ŋɔ ni hali n-ti paai karim duri anu. Dabokpa Primary ka o daa lahi chaŋ n-ti bahi naai o "primary" shikuru chandi ka daa chaŋ Dabokpa Middle School (bɛ ni yi pa booni shikuru shɛli Dakpema JHS la). O ni daa naai Dabokpa Middle School ŋɔ, ka o daa lahi kpuɣi napɔŋ chaŋ Government Secondary School, bɛ ni yi pa booni shikuru karimzɔŋ shɛli Tamale Senior High School (TAMASCO) ka di be Tamali la ka Abukari daa chaŋ, 1962 yuuni n-ti niŋ yuma anu. Abukari ni daa sabi o "O Level" zahimbu, o gbana viɛlim daa ka zaŋ buɣisi ka di zuɣu daa che ka bɛ ti o sɔli ka o bi niŋ "A Level" ka kpahi yaɣi chaŋ "university". University of Ghana ka o daa chaŋ, yuuni 1967 n-ti kpa yuuni 1979. O daa lahi chaŋ gbampiɛla tingban ni (United Kingdom) n-ti tuɣi o dɔɣite tali baŋsim bobu, yuuni 1979.[1]

Tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Dr. Abukari ni daa naai University of Ghana, o daa tummi ti Kolebu ashibiti titali din be nyɔŋ polo la. Yuma ayi ka o daa zaŋ doli nimaani doɣite kpamba n-kpaŋsi o doɣite tali baŋsim (housemanship). Di nyaaŋa, bɛ daa kpuɣi o tuma Kolebu ashibiti titali maa ni ka o daa tum doɣite tuma ni maani yuuni laasabu, ka bɛ daa tahi o Akomfo Anokye ashibiti titali din be Kumahi la ka o ti tum ni 1976 yuuni n-ti kpa 1977. O daa lahi chaŋ Zambia tingbani ni n-ti tum kamanii yuuni ka naan labi Silimiin-tiŋa n-ti tuɣi o baŋsim bobu.[1]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 My Northern achiever on Sagani TV [S2E14] https://www.youtube.com/watch?v=WL3htRDAdF4&t=786s. Retrieved on 11/10/2020