Paris Agreement

Diyila Dagbani Wikipedia
Paris Agreement
treaty, environmental protocol
Pahi laUnited Nations Framework Convention on Climate Change Mali niŋ
Facet ofTingbani biɛhigu taɣimalisi Mali niŋ
Siɣili-lana yuliParis Mali niŋ
Dini be shɛliParis, New York Mali niŋ
Sab'sabiraTiŋgbana Naŋgban Yini Laxiŋgu Mali niŋ
Saha sheli12 Silimin gɔli December 2015 Mali niŋ
Zaŋ wuhi salo dabisili12 Silimin gɔli December 2015 Mali niŋ
N tahiglobal warming Mali niŋ
Di malila tumaUnited States withdrawal from the Paris Agreement, Q98121026 Mali niŋ
Mali niyaclimate resilience, adaptation to global warming, climate change mitigation Mali niŋ
Described at URLhttps://treaties.un.org/Pages/showDetails.aspx?objid=0800000280458f37&clang=_en Mali niŋ
Tuma ŋɔ maa zaa bɛla URL maa nihttp://unfccc.int/resource/docs/2015/cop21/eng/l09r01.pdf Mali niŋ
DepositaryUnited Nations Secretary-General Mali niŋ
Ratified byChina Mali niŋ
Dahinshɛli din tam kanli zuɣu4 Silimin gɔli November 2016 Mali niŋ

E-Class


Paris Gbaabu Anfooni

Parisinima gbaabu ka sokam mi li pairisinima accords, nyεla tinduya zaa gbaabu din jεndi tingbani biεhigu tulim mini di maasim taɣibu, n nyε bε ni daa pili shεli yuuni 2015. Di zaŋmi gbaai tingbani biεhigu taɣibu yεla baligu mini di deebu ni di laɣidihigu. Gbaabu ŋɔ niriba kɔbigu ni pihiwei ni ayɔbu (196) n daa tɔɣisimi gbaai li yuuni 2015 Gbansabila laɣingu (UNCC) din nyε zaɣa be tingbani taɣibu ʒinahigu din daa ʒini miri Parisi, din be Frane din be tingbanni la[1][2]

Paris Gbaabu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Lala Parisi laɣim gbaai ŋɔ, bε daa yoola soli ni bε dihi bε nuhi di zuɣu la Silimiingoli April yuuni 2016. Di ni daa niŋ ka bε puhiri di chuɣu New York tingbanni. Gbanpiεla laɣingu (European Union) la gba ni daa saɣi n-ti li naai ka di yaa saɣi ni pa pili tuma Silimiingoli November yuuni 2016. Dinzuɣu kamani Silimiingoli November 2021, niriba kɔbiga ni pihiwei ni ata (193) ban be (UNFCCC) n nyε ban daa saɣi ti gbaabu ŋɔ.[3][4][5]

Taɣibunima[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

UN Framework convention zaŋ chaŋ tingbani taɣibu (UNFCCC) nima daa kpuɣila la yuuni 1992 Earth Summit nima dina n daa nyε tinduya laɣingu din daŋ  yuli lala yεlkpana ŋɔ zuɣu so’ chibiga. Bε daa tɔɣisiya ni  tu nib ε laɣinda saha shεŋa maani yεla zaŋ chaŋ tingbani taɣibu polo, dimbɔŋɔ daa gbaala luɣishε;li polo bε ni booni conference of parties la bee COP.[6]

Kyto protocol, gba daa nyεla bε dee shεli yuuni 1997, din yεn yuuni green house gas zuɣu ni di baligi tingbani shεŋa yuuni 2008 hali ni 2012. Lala protocol ŋɔ bε daa tirisi li ka di nyεla Doha zaligu taɣibu soya puuni. (ref). Amarikanima ban daa zaɣisimi nib ε ku saɣitii lala protocol ŋɔ ka di nyεla di zaŋla zalikpana ni di nahim namatεri.[7]

Gbaabu mini Saɣi ti[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Gbaabunima Paris daa niŋla bakɔi dibaayi lala hali ni yuŋ din daa bahindi nyaaŋga. Yεlgbahjira mini tɔɣinonima daa niŋya ka daa lahi ŋme di nagbankpεma yuun’ shεŋa din daa doli na.[8]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Error on call to Şablon:cite web: Parameters url and title must be specified.
  2. Nations, United. The Paris Agreement (en).
  3. "Paris Agreement", Wikipedia (in English), 2022-04-06, retrieved 2022-04-16
  4. United Nations Treaty Collection (EN).
  5. Paris Climate Agreement Becomes International Law - ABC News (2016-11-04).
  6. Timeline: UN Climate Talks (en).
  7. "UN climate talks extend Kyoto Protocol, promise compensation" (en-GB). BBC News. 2012-12-08. https://www.bbc.com/news/science-environment-20653018.
  8. Paris climate deal: nearly 200 nations sign in end of fossil fuel era (en) (2015-12-12).