Zuɣa ŋmɛbu

Diyila Dagbani Wikipedia
Zuɣa ŋmɛbu
process
Yaɣ shelisurface covering process or technique Mali niŋ
Di bukaatasurface finishing Mali niŋ
Product or material produced or service providedfloor or paver Mali niŋ
Zuɣa ŋmɛbu

Zuɣa ŋmɛbu nyɛla Dagbamba ni daa mali so' shɛli m-maani bɛ dundɔna sahashɛli simiiti ni daa kani. Hali ni zuŋɔ, Dagbaŋ yaɣa shɛŋa na niŋdili.

Zuɣa ŋmɛbu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Dini niŋdi shɛm m-bɔŋɔ, bi yɛn chaŋ mi nti gbi zuɣa, ka shɛba mi boondili garabuli. Di yi nyɛla dundoŋ titali n-nyɛli, bɛ yɛn puhila paɣaba ka bɛ laɣim na n ti soŋ. Bɛ yɛn korila zuɣa ŋɔ n-kuna yiŋa. Paɣaba n kɔriti ka lahi ŋmɛri zuɣa ka dabba mi gbira. Pɔi ka bɛ ti kɔri zuɣa ŋɔ n kuna, bɛ pun yɛn kurigila dundɔŋ ŋɔ di yi nyɛ din pun ŋmɛ sahashali. To di mi yi nyɛ zaɣ' palli, ka bɛ dahimli. Bɛ yɛn ʒila zuɣa ŋɔ na n ti sɔŋ li kurakura ka paɣakpamba bee paɣakura ban dii lahi ka yahi mi yarigirili ka di nahari taba. Bɛ ni tooi mali bin shɛŋa n-ʒiri zuɣa ŋɔ n-nyɛ taha, boɣatinima, ŋmana, ni din pahi. Sokam yɛn bola o yaa ni saɣi shɛli. Bɛ yi ʒi ka di pali dundɔŋ ŋɔ n-saɣi bini borili shɛm ka biyarigili n-naai, ka wabi kuɣikara din be di puuni naai, bɛ yɛn yɔɣila kom ka di wum viɛnyɛliŋga n-kpɛ tiŋgban ni. Din saha ka bɛ zaŋ sampana, n-ŋmɛri tiŋa. Sokam yɛn zaŋla o dini ŋmɛra, ka shɛba mi yɔɣiri kom ka yila n-kuli lura. Hali gba shɛba ŋmɛri luŋsi ni gungɔna ka di nyamdi paɣaba ŋɔ ni. Lala ka bɛ kuli yɛn ŋmɛri n ginda hali ka luɣulikam ti dihi. Ka bɛ naai yɔɣi kom viɛnyɛliŋga ka sarisili. Pɔi ka bɛ ti ŋmɛ ŋɔ, bɛ yɛn lohila ŋam ka di niŋ dabisa. Ŋam maa nyɛla, biɛ yɛn zaŋla dasandi n-lɔhi kom ni ka di ti. Bɛ yi ŋmɛ n-naai zaa, bɛ yɛn guhimi ka pɔham ŋmɛli biɛla ka bɛ naai yi zaŋ ŋam ŋɔ n-yɔɣilii. Bɛ yɛn yɔɣi li ka maani bakɔi laasabu. Bɛ yi yɔɣili n-naai, a ni nya ka di sabigi ka niŋ kpiɛŋ m-pahi ka saa kubu n shiili. Shɛba mini tooi samsam naɣibindi n boblili. Lala ŋɔ puuni shɛli yi bi niŋ ka saa yibuli, o ni shiili. Bee binshɛɣu yi ku toli biɛla, di yɛn kurigimi. Dundoŋ ŋmɛbu ka n-tɔɣisi ŋɔ amaa lala n-nyɛli zaŋti duu gba ŋmɛbu. Hali ni zuŋɔ, ban ka simiiti na ŋmɛri bɛ dundona di bahi bahamdi ban be tiŋkpansi. Hali shɛba ŋmɛra ka mali simiiti n boblirili.

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]