Tuya

Diyila Dagbani Wikipedia

Tuya nyɛla bimbiri kpula ka bɛ mali li birita. Dagbamba boonila di zaɣ' gaŋa ni Tuuli, ka di zaɣ' bɔbigu mi nyɛ Tuya.

Di balibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya Duɣibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  • Malimi buɣum n zaŋ duɣu tam
  • Niŋ mi kɔm n niŋ duɣu maa ni
  • Ka yili tuya maa zaa yihi kɔɣa di ni
  • kpaami tuya maa niŋ ko'shɛli ni a ni tam maa
  • Niŋ mi kanwa bela n bahi din yɛn sɔŋsi ka tuya maa bi yoma
  • Zaŋ mi duɣu liŋa n kaɣili duɣu maa ka che ka di kpeegi hali n ti saɣi bibu
  • Niŋ mi salim bahi ka di kpee n bi.
  • Din bi, ka a sugi ka nyɛligi kpa'kɔm n cheri alibalisa n bahi dini ka che ka kpam maa kpeegi saɣi ani borili shem, ka a sugi.
  • ŋmahi niŋ ŋmana ni ka niŋ gaali ni ayi bora, ka naayi niŋ kpa kom maa pa ka di niŋ dibu.

Tuya Bindira balibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Waakye nyɛla bɛ yi duɣi shikaafa mini tuya n gab'tab'maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Chingai nyɛla bɛ yi duɣi karwana mini tuya n gab'taba[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuubaani nyɛla bɛ yi neim tuya zim n ŋme ka di ti du ka bɛ zaŋ n pobi vari ni maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Gablee nyɛla bɛ yi neim tuya zim n zaŋ gari kunkunte zim ni, n ŋmeli hali ka di ti du ka be juhi juhi li zaɣ' kpula maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya mini Gali nyɛla bɛ yi duɣu tuya maa ka di bi zaa ka bɛ niŋ gaali ni kpa'kom pa maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya mini Boraade nyɛla bɛ yi duɣi tuya maa ka di bi zaa ka bɛ chim boraade moma n zaŋ pahi tuya maa zuɣu n di[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya kpam mini shinkaafa nyɛla be yi chim kpam zaa, ka waagi/duɣi tuya n doogi di kom ka kpaagi tuya maa n gari kpam maa ni maa, ka naayi duɣi shinkaafa, n ŋmaagi shinkaafa maa ka niŋ kpam pa maa.[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Di daafaani[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  • Tuya soŋdi n tiri yaa sali ningbunani
  • Di tiriti alaafee
  • Di kuri ti kum

Di Kobu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Pukpariba n kori tuya. Bɛ korili la shɛɣuni (saa yi ti mira).

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]