Salima:Pini

Diyila Dagbani Wikipedia

E-Class


Piligu[mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Yumzaa daa kul vooi la chinchini pili o zuɣu. O daa bi bɔri ni o neei gom ni dindali maa asiba. Ŋuna n-daa yi daŋdi sokam neebu Asibiri dali kam. O ni tum o tuma ni nyɛ shɛlikam yomyom ni o nya saha chan o zɔnim sani wuntaŋ' ni. Lala dabisili ŋɔ din daa wɔligiya. Di wuntan maa ni o mini tizɔpaɣa Yurlim daa yɛn chaŋ la shitɔri ni nti lihi da dɔɣim dabisili pini ti bɛ ma.

Shɛli daa bi muɣis' o ti paai o ni yɛn di Asibiri ŋɔ wuntaŋ' maa shɛm. O daa bi zaɣisi ka o dii gahi o nuu ka pini maa yi sagbana ni lu na. Lala mi daa pa la din tooi niŋ. Di daa pa la taali ni o kɔŋko chaŋ nti da o nini ni daŋ lu binshɛli zuɣu kaman o ni daa pun niŋdi shɛm. Amaa o tizɔpaɣa Yurlim,Ŋun daa na kul nyɛla yuun' pia ko, daa yu daa dibu ti yaɣi ka ni bɔri ni bɛ laɣim chaɔŋ wuntaŋ' maa ni


Salima Maŋmaŋ[mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Piligu maa

"Yumzaa," o ma daa kpahi la o duunoli ka boľ' o saɣisi li. "Saha paai ya ni a malimali dibu shee ka ti suui noli. A di na do mi gbihira?" O ni daa kul bohir` o maa ka Yumzaa ŋmaligi kpɛ duu ka goyunsi na bɛ o nin' ni.

Yumzaa daa kul guhim la o zuɣu ka piligi maani bindirigu teebuli zuɣu ni bɛ ʒini suui noli. O daa pun niŋ lala nɔ saligi ka di chɛ ka o daa naan tooi pɔbi o nina gba ka tum li. Binpara ka o daa daŋ zaŋ pa, ka zaŋ diriti mini subihi gba pa, ka nana yi zaŋ Kalo lahi mini parantenim tam. O ni daa ti maani tii kopunim tamdi saha shɛli ka o daa tee yɛltɔɣ' shɛli. Bo n daa lee ti kul chɛ ka o ti tam yɛlli n-ŋo tatabo? Di daa nin kamaata ni Yɛlsumah teeg'o. To amaa Yelsumah daa chaŋ ni o ti nyɛ la nyina dɔɣite lala zuɣu chɛ ka o bi ka shi kuru na.

O Ŋahaba Tusua daa yɛn zan la o mini Yɛlsumah chan bualli lihibu dindali maa wuntaŋ ni. O kul ʒi mi ti teei tun sheŋa din daa doya guľo ni o tum ka naan yi nya soli yi yiŋa. Di saha, o ni di maha la, ka o dii vari lɛbiri yomyom. Nangban suuli maa daa lan kao dibu ka o mi daa mi ni di yi pala o di mi o ma ku chɛ o muɣisibu. O ni daa ti Kul suui o noli naai sahashɛli ka o boli Yɛlsumah tɛlifon zuɣu. "Yɛlsumah, Yumzaa m-bɔŋɔ."

Ka Yɛlsumah mi garigi na, "Oi Yumzaa, N di kul yɛn boľ' a mi maa. Ma a bi tam ti bualli paaki la chɛndi la yela bɛbɔɔ? N ŋahaba Tusua yɛn ka mi ni na nti zaŋ ma agbaa saha ka ti naan yi gari a sani na. Ma di saha a pun ni mali shili bebɔ? Ka Yumzaa garigri yomyom yɛli, "iin, ni mali shili di saha." Ka Yɛlsumah yɛľ'o, "Ti ni nya taba." Yumzaa ŋun ti yɛn tehɛbiso la ka o pun zaŋ tɛlifɔn maa pa.

Yumzaa tuma daa na galisiya pam ka saha mi bi lan zooi ni di tumbu. O duu malibu daa bɛni ka o bual ŋmeri nema paɣibu gba beni. Ka din nyaa'a o ma loori paɣibu daa beni. O daa yɛn paɣi la di puuni mini di nyaaŋa zaa. O daa daŋ pil’ la o duu maa punui malibu. Di saha maa o daa bi zaɣisi ka o di nyɛla ŋun bi tarti saɣiri. O zuɣusuŋ daa nyɛla o ma ni daa bi lan vihiri o nema adakanim puuni la zuɣu.

O daa dii kahi la o situra n-daai shɛbi di puuni ka bi kpabi kpabi li gba. Ka zaŋ laɣ' shɛli o ni daa yɛn zaŋ da o ma dɔɣim dabisili pini la su o toraaza binsurugu ni, ka paɣi o maŋa o ni tum shɛm maa zuɣu. O da na ʒin nya ka o duu maa be nyam kaman dindali maa.

Bolli Paakini

Yumzaa daa kul paɣi la o ma loori maa pirigi ka tee o ma doɣim dabisili pini la yɛla. Di daa niŋ o nyaɣisim o mini Yurlim ni daa bi yɛn laɣim chaŋ daa nyɛla din niŋ talahi. O daa ti tirisi di dabu maa lan zali la Atani dali shikuni yiɣisibu nyaaņa. Amaa o yom bɔbu puuni o daa tan yɛlikpani zaɣ' yini. Di daa zami ni o kpaŋsi o ba ni o saɣi ka o cha' bolli paaki maa ni ka saha mi daa bil lan galisi. Yumzaa daa lɔ la o ba alikauli ni o ni kpaŋ omaŋ o shikuru teesinim niŋbu ni bakɔi shɛli din daa kul paya na. Di saha ka o ba daa yɛľ'o, "Dindina n tɛhiya ni a ni tooi chaŋ." O ba daa lan yeľ'o, "Teema n gbibi amaŋ viɛnyɛliŋga. Di ni tooi lee ka a ti yi Tiivi zuɣu na.'

Yumzaa daa dii niem la o daliya yomyom. O daa su kom ga yomyom. Saha biɛla n daa kul kpalim ni O ŋahaba mini Yɛlsumah paai na. O daa kul niɛm mi naai ka kpihi buɣim ka wum O ŋahaba ni pebi loori kikaa. Di saha ka o ma bɔl'o. "Yumzaa." Ka o ba gba boli na, "Yumzaa." Ka Yurlim mi bolo' ni lɔmballi, "Yumzaa." Di saha ka Yumzaa kabi ti yi ka bi lan chɛbisi so gba.

O daa mali bɔhigunim pam ni o bɔhi o ŋahaba Tusua amaa ka gbaai o maŋa. O ŋahaba kɔre daa ka aliʒama dibu ni. Ka nun' n-daa naan tooi galim o? Dindali maa daa nyɛla dabisi titali. Riel Tamal' Unaitednim' mini Tamali Citi F.C. n daa yɛn kpa taba Aliu Mahama Spots Steediom la ni. Bɛ mi daa na kul yoli pii la o ŋahaba Tusua ni o lee Unaited nim' chaamani. O ni daa lɔ bɛ nyaanzaaniba alikauli ni o ni labisi tiim maa ti zali di jilima zaashe' kurli la ni.

Bɛ ni daa ti kpɛri paaki maa ni sahashɛli ka wɔchi du Yumzaa niŋgbuna zaa. Unaited nyaanzaaniba maa daa niŋ be chaaman palli maa maraaba ni suhupiɛlli. Be daa duhi bɛ yee n yɛra, "Tusua, Tusua!" Lala nɔ daa chɛ ka o ŋahaba suhu daa na maai biela wuntaŋ maa ni bɛ ni daa wuhi ni bɛ suhupiɛli o zuɣu maa. Bidibsi maa gba daa kul gahiri la bɛ nuhi, ka Yumzaa kul tɛhira bɛ gbani ti yɛn yi tivi ni na shem. O daa ŋmaligi yom lihi o situra. O daliya shɛli o ni daa ye mini toraaza shɛli o ni daa so maa viɛlm daa saɣisi taba, ka o lan tom daai daliya maa ti'li polo kpɛhi puuni. O ma daa naan nyu bara pam o zuɣu.

Di Bahigu[mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Kundivihira[mali mi di yibu sheena n-niŋ]