Right to housing

Diyila Dagbani Wikipedia
So kam mali soli ni o be o yili puuni
economic, social and cultural rights
Yaɣ shelianti-homelessness legislation Mali niŋ
Di malila tumaMarch for Housing Mali niŋ
Logo of the Plataforma d'Afectats per la Hipoteca, a Catalan housing rights advocacy group, din gbinni n-nyɛ "Chali Ya Niribi Yihibu"

E-Class


Sokam mali soli ni o be o yili ni nyɛla kɔhimma ni damma, biɛhigu ni kaya ni taada so' shɛŋa din yɛn che ka salinima n-nyɛ biɛhisi shee. Di nyɛla binshiɛɣu din niŋ bayana m-be tiŋgbani zalisi kundinima ni andunia zaa yɛltɔɣa kpana din wuhiri salinima yikonima ni bɛ biɛhisi polo.[1]

Di neesim[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Homeless sleeping on Paulista Avenue, São Paulo city, Brazil
Housing Is A Human Right

So' shɛŋa din tiri niriba soli ni bɛ tooi be bi maŋmaŋa yiŋsi nyɛla binshiɛɣu din niŋ bayana pam andunia zaa. Zalikpana din pahiri pishi ni anu zaŋ chaŋ salinima yiko nima gba wuhiya ni salinima mali yiko ni bɛ mali bɛ maŋmaŋa yiŋsi bee be biɛhigu shee din yɛn che ka bɛ mali suhudoo.[2] Di yɛliya:

So kam mali soli ni o be biɛhi' suŋ n-tabili o daŋ, di bahindi bindirigu, niɛma, yili mɛbu, alaafe bɔmma, ni binshɛŋa din be o ʒilɛli ni ka mali anfaani, ni a shili yiko nim zaŋ chaŋ o tuma ni, ni o barigu, o nandaan' tali , o pakolim, ni o ninkurilim bee ka so kam ni nyɛri shɛli maa ka o ku tooi nyali pirinla o yaa bi paai li.

Sleeping, homeless children in early 20th-century New York City taken by Jacob Riis

Sleeping, homeless children in early 20th-century New York City, Jacob Riis ni daa niŋ shɛli la wuhiya n-ti pahi International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR)[3] Zalikpana din pahiri pini yini, kuli zaɣi yini gba ti' niriba soli ni bɛ tooi be bɛ maŋmaŋa yiŋsi din ku yɛn che ka bɛ gba be biɛhigu ni , din mali jiri.[2]

Andunia zaa zalisi wuhiya ni salinima mali yiko ni bɛ tooi maIi bɛ maŋmaŋa biɛhisi shee. Lala yɛltɔɣa ŋɔ daa nyɛla neesim yuuni 1991 saha shɛli United Nation(UN) laɣingu din su daabiligu, biɛhigu ni kaya ni taada yikonima ni daa ʒini di ʒinahigu la. Lala neesim ŋɔ puuni, di yi polo n-wuhi ni so kam mali yiko ni o mali o biɛhigu shee hali ka Alikaali duri ni tooi zabi di lan' zuɣu di yi ti niŋ ka so yɛn fa laa yiko maa labi.

Yogyakarta Principles[4] din wuhiri andunia zalisi zaŋ chaŋ niriba yiko nim din jɛndi bi' do' tali bee bi' paɣ' tali polo ni yɛn nyɛ shɛm gba saɣiti ni:

UN nima behisi shee[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

The simplified logo of UN Habitat

Salinima yiko nim din dalim bɛ biɛhisi shee daa nyɛla yɛltɔɣa kpani Biɛhisi shee laɣingu shɛli din daa ʒini yuuni 1996 Istanbul tiŋgbani la ka daa lahi nyɛ yɛltɔɣa kpani Istanbul Agreement and Habitat Agenda la puuni. Agenda maa nakpaa din pahiri 61 (pihiyobu ni yini) wuhi la so'chib'shɛŋa gɔmnanti ni yɛn dɔla din yɛn che ka o tooi "kpaŋsi, n-gu, ka bo soya din yɛn che ka salinima yiko nim din jɛndi yinsi ni bɛihisi shee di nasara". Yuuni 2001 Habitat laɣingu shɛli sokam ni mi Istanbul +5 gba kpaŋsiri la yuuni 1996 Istanbul Agreement and Habitat Agenda la. Lala laɣingu daa lahi namila UN nim salinima ʒii' yɛltɔɣa shɛli bini daa pii yuli m-boli ni UN Human Settlement Programme din daa ku yɛn kpaŋsi niriba yiko nima zaŋ chaŋ bɛ bɛihisi shee . Bɛ mi daa yɛn zaŋ la bɛ kpalanzuya n-gbini bɛ High Commissioner zaŋ ti salinima yiko nima. Lala ʒi'nahigu maa yuli m-booni UN-HABITAT. Be tuma nyɛla ni bɛ teeri niriba din tu ni salinima mali yiko shɛm ni bɛ tooi bo pol'ti, m-me hali ka kuli bɛ maŋmaŋa biɛhisi shee, ka lahi wuhiriba din tu ni bɛ me meri shɛŋa.

Di niŋsim[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Canada[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Canada tiŋgbani, ninsalinima yiko shɛli din wuhiri ni bi mali soli ni bi mali bi maŋmaŋa yi' ya daa lɛbi la zaligu din pahi bɛ National Housing Strategy Act puuni silimiin' goli June 21, 2019. Lala zaligu ŋɔ daa pili la tuma silimiin goli July 9, 2019.

United States[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

2020 protest against evictions in Minneapolis, Minnesota

Yuuni 2020 ayirimo shɛli bini daa to Minneapolis, Minnesota pirinla bi daa yihiri niribi bi yinsi. Lahabali din ti tooni: Bini daa booi United States behisi shee shɛm. Niribi pam bee yaɣa pam ban be United States nyɛla ninvuɣ' shɛba ban ka yiko shɛli zaŋ chaŋ behisi shee bɔbu puuni gbaa yihila Massachusetts[5]. A yi chaŋ California tiŋgbani, bi' shɛba ban zo' ka che bi laamba nyɛla bi'shɛba bin gbaari mali tahi du' gbɛri shɛŋa ni hali ka bi suhiri soli bi laamba sani gba[6]. New York City gba saɣiti du' shɛŋa bini yihi zali ka di tiri Niriba behisi shee pɔi ka bi naanyi bo be maŋmaŋa behisi shee. Me

South Africa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

A yi chaŋ South Africa tiŋgbani, be tiŋgbaŋ maa zalikpana kundi wuhiya, Suura Ayi ni, yaɣili pishi ni ayɔbu ni, "Sokam mali soli ni o tooi nyɛ yili suŋ ka be ni suhudoo". Tuma du' yaɣili din su salinima ʒishahi nim ka bi zaŋ yɛlli ŋɔ puhi. Lahabali din daa yɔli yina wuhiya ni niriba ban kalinli paai miliyɔŋ 3.6 nim zaa na bɛla dukpula bee yili shɛŋa din dii na be me viɛnyɛlinga (2013 data) ka di daa lahi wuhi ni salo ban kalinli paai 200, 000 nyɛla ban ka bɛhisi shee bee ban gbɛri pala zuɣu (2015 data)

Sambamni Linki[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. The Right to Housing (English). escr-net. Retrieved 06-06-2021.
  2. 2.0 2.1 William McLenachen Edgar; Bill Edgar, Joe Doherty, Henk Meert. Access to Housing: Homelessness and Vulnerability in Europe (English). Google Books.
  3. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (English). https://www.ohchr.org/.+Retrieved 8 June 2021.
  4. INTERNATIONAL: THE ROLE OF THE YOGYAKARTA PRINCIPLES (English). https://outrightinternational.org/.+Retrieved 05-06-21.
  5. “RIGHT TO SHELTER” IN MASSACHUSETTS (English). chimassachusetts.com. Retrieved 7 June 2021.
  6. National Clearinghouse on Homeless Youth & Families (English). Retrieved 06 June, 2021.