Maloya

Diyila Dagbani Wikipedia
Maloya
music genre, waa balibu
Yaɣ shelimusic of Réunion, music of Seychelles Mali niŋ
Tingbani shɛli din yinaFrance Mali niŋ
Intangible cultural heritage statusNational Inventory of Intangible Cultural Heritage in France, Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Mali niŋ
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00249, https://ich.unesco.org/fr/RL/00249, https://ich.unesco.org/es/RL/00249 Mali niŋ

Tɛmplet:Infobox music genre Maloya nyɛla yila balli shɛli zaŋ n-ti Réunion ka bɛ tooi yiinda li Réunion Creole ni "musical bow".[1] Maloya nyɛla zaɣa palli din pili li nyɛ African mini Malagasy slaves n-ti pahi Indian "indentured" tum tumdiba ban be island kamani folk" yila din pahi zaŋ n-ti Réunion, séga. Dunia yila vihira nyɛla ŋun mali maloya maɣasiri American music,blues di nahingbana shɛŋa ni ŋmani taba la zuɣut.[2] Maloya nyɛla bɛn daa nya shɛli ka di mali gadama ni French state ka di zuɣu daa che ka bɛ kpihim li yuuni 1970s.[3]

Saha shɛŋa di nyɛla bɛn nyɛri shɛli Reunionese version zaŋ n-ti séga.

Buɣisibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Ti yi yɛn zaŋ li maɣasi séga, din mali binkumdi ŋmɛri nima pam, maloya nyɛla din mali "percussion" mini "musical bow" koŋko. Maloya yila nyɛla din mali boligu- saɣibu biɛhigu.[4]

Instruments[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Di bin ŋmɛri nima nyɛ:

  • roulér - binkumda din kumdi bela bale ka ŋmɛri ni nuhi
  • kayamb - bɛn mali dakanda maani shɛli
  • pikér - a bamboo idiophone played with sticks
  • sati - a flat metal idiophone played with sticks
  • bob - a braced, struck musical bow

[5]

Themes[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Maloya yila nyɛla din jɛndi siyaasa biɛhigu[6] ka di "lyrical themes" mi jɛndi dabb'tali (slavery) mini fara.[6]

Pili li[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Yila mini waa ŋɔ zaŋ n-ti maloya nyɛla din piligi African ka ŋmani Africa buɣi jambo ("service Kaf" mini Madagascar ( "servis kabaré"). Saha ŋɔ din niŋ ka bɛ daa zaŋ () adiini binkumda ŋmɛbu pahi, ŋun daa zaŋ li pahi nyɛ Danyèl Waro ka di che ka di lee Maloya' heterogeneous African Malagasy.[7]

Taarihi[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Maloya nyɛla bɛn daa kpihim shɛli hali ni "sixties" ka di daliri nyɛ di biɛhigu ni creole culture.[2] Ninvuɣ shɛba ban niŋdi li ka be maloya nyɛla bɛn daa na taɣi shɛba di niŋbu ka di nyɛla bɛ autonomist dihitabili n-ti pahi bɛ biɛhigu ni Communist Party of Réunion[5]

Saha ŋɔ, maloya yili yiinda so niriba pam ni mi Danyèl Waro. O ni bɔhim so sani, Firmin Viry nyɛla ŋun ti o pini din niŋ ka o kpaŋ o maŋ ka maloya bi kpi maa.[2] Lahabali din yina Françoise Vergès, Firmin Viry n-daa tuui ni maloya polo ni yuuni 1959 bɛn daa yɛn kpa Communist Paati [8] "Creole poet" nim Waro daa kpaɣi la maloya siyaasa bin ni ʒilɛli ni ayimo tɔbu, di nyaaŋa laɣingu nim kamani Ziskakan.[1] Tum di piligi yuuni 1980s, maloya laɣinsi kamani Ziskakan, Baster, Firmin Viry, Granmoun Baba, Rwa Kaff n-ti pahi Ti Fock, maloya zaŋ laɣim balli shɛŋa ni kamani séga, zouk, reggae, samba, afrobeat, jazz ni rock nyɛla niriba ni niŋdi shɛli hali tiŋgbani shɛŋa din pa island.[9]

Cultural significance[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Maloya nyɛla bɛn daa zaŋ shɛli pahi Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, UNESCO yuuni 2009 zaŋ n-ti France.[10]

Lala yila ŋɔ n-daa nyɛ yuuni1994 documentary shinii janda, ŋun daa ŋmɛ shinii ŋɔ nyɛ Jean Paul Roig, entitled Maloya Dousman.[11]

Lihimi m-pahi[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. 1.0 1.1 Alex Hughes; Keith Reader (2001). Encyclopedia of contemporary French culture. Taylor & Francis. p. 225. ISBN 978-0-415-26354-2. Retrieved 2010-06-15.
  2. 2.0 2.1 2.2 Nidel, Richard (2005). World music: the basics. Routledge. p. 30. ISBN 978-0-415-96800-3. Retrieved 2009-07-31. maloya music.
  3. Denselow, Robin (5 October 2013). "Maloya: The protest music banned as a threat to France". BBC News. https://www.bbc.co.uk/news/magazine-24300017.
  4. Hawkins, Peter (2007). The other hybrid archipelago: introduction to the literatures and cultures of the francophone Indian Ocean. Lexington Books. p. 135. ISBN 978-0-7391-1676-0. Retrieved 2009-07-31.
  5. 5.0 5.1 James Porter; Timothy Rice; Chris Goertzen (1999). The Garland encyclopedia of world music. Indiana University: Taylor & Francis. p. 30. ISBN 978-0-8240-4946-1. Retrieved 2009-07-31.
  6. 6.0 6.1 Tom Masters; Jan Dodd; Jean-Bernard Carillet (2007). Mauritius, Réunion & Seychelles. Lonely Planet. p. 45. ISBN 978-1-74104-727-1. Retrieved 2009-07-31. origin sega music.
  7. Hawkins, Peter (2003). "How Appropriate is the Term "Post-colonial" to the Cultural Production of Reunion?". In Salhi, Kamal (ed.). Francophone Post-Colonial Cultures: Critical Essays. Lexington Books. pp. 311–320. ISBN 978-0-7391-0568-9.
  8. Francoise Verges, Monsters and Revolutionaries, pp.309–10, n.3
  9. Frank Tenaille (2002). Music is the weapon of the future: fifty years of African popular music. Chicago Review Press. p. 92. ISBN 1-55652-450-1.
  10. Intangible Heritage Home - intangible heritage - Culture Sector - UNESCO (en).
  11. Maloya Dousman. Festival listing. African Film Festival of Cordoba.

External links[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tɛmplet:Genres of African popular music Tɛmplet:UNESCO Oral and Intangible music