George Weah

Diyila Dagbani Wikipedia
George Weah
ninsala
Paɣa bee dooDoo Mali niŋ
O ya TiŋgbaŋLiberia, France, France Mali niŋ
Country for sportLiberia Mali niŋ
Yuli din nyɛ a balliGeorge Weah Mali niŋ
Dɔɣim yuliGeorge Manneh Oppong Weah Mali niŋ
YumaŋliGeorge Mali niŋ
Daŋ yuliWeah Mali niŋ
Doɣam dabsili1 Silimin gɔli October 1966 Mali niŋ
Dɔɣim TiŋaMonrovia Mali niŋ
Paɣa/yidanaClar Marie Weah Mali niŋ
BiaTimothy Weah, George Weah Jr. Mali niŋ
Daŋ bee zuliyaChristopher Wreh Mali niŋ
A ya balliSilmiinsili Mali niŋ
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili, Farinsi Mali niŋ
Tumabol'ŋmɛra, politician Mali niŋ
Zaa sheeUNICEF Goodwill Ambassador, President of Liberia, Member of the Senate of Liberia Mali niŋ
Position played on team / specialityforward Mali niŋ
Shikuru shɛli o ni chaŋDeVry University Mali niŋ
Tuma piligibu1981 Mali niŋ
O ni be paati shɛli niCongress for Democratic Change Mali niŋ
AdiiniKristatali Mali niŋ
Diɛma ni yiɣi jamBolli Mali niŋ
Participant in1996 African Cup of Nations, 2002 African Cup of Nations Mali niŋ
Bɔli ŋmɛriba yaɣaPremier League Mali niŋ
Pin' shɛŋa o ni deeBallon d'Or, Arthur Ashe Courage Award Mali niŋ

George Tawlon Manneh Oppong Ousman Weah nyɛla Liberia siyaasa nira ni tiŋgban zuɣulana,ka nyɛ bɔl'ŋmɛri kuro. Bɛ dɔɣi o la silimiin goli born 1 October 1966.[1] O nyɛla ŋun daa ŋmɛri tooni bolli ni, o ni da ŋmɛri bolli saha shɛli. Yuuni 2003 ka o chɛ o bol'ŋmɛbo.[2] Ŋuni n nyɛ tuuli gbansabinli bol'ŋmɛri kuro ŋun niŋ tiŋgbani zuɣulana.[3] O ni daa pili bolli ŋmɛbu o ya Liberia, Weah daa zaŋ la yuun pia ni anahi (14 years) ŋmɛ bolli ti France, Italy n-ti pahi England. Arsène Wenger n daa nyɛ tuuli ŋun zaŋ o Europe, ka o ti dihi gbana ni o ŋmɛ n-ti Monaco yuuni 1988.Weah daa yi Monaco chaŋ Paris Saint-Germain yuuni 1992, ka bɛ daa ti ŋmɛ n-kpuɣi Ligue 1 yuuni 1994.Yuuni 1994-95,o daa di pɔdirigonaati tali UEFA Champions League ŋmɛbu ni. O daa chaŋ AC Milan yuuni 1995 n ti niŋ yuma anahi ka bɛ di nasara Serie A kpuɣibu buyi.[4] O daa chaŋ Premier League saha shɛli o ni daa ti yɛn chɛ bolli ŋmɛbu,O daa ŋmɛmi ti Chelsea mini Manchester City, din ni bɛ daa kpuɣi FA Cup lala saha,Pɔi ka chaŋ France ti ŋmɛ n-ti Marseille yuuni 2001. Al Jazira ka o daa chaŋ yuuni 2003 ti bahi ŋmɛ o bolli bahigu."FourFourTwo" daa boli la Weah bol'ŋmɛri ŋun kpaŋ o maŋa pam, amaa ka ʒin di nasara UEFA Champions League kpuɣibu polo.[5] Weah daa ŋmɛ bolli tiŋduya ti Liberia,ka kpuɣi kopu nima pisopɔin ni anu (75 caps),ka di pori pia ni anii (18 goals) n ti o ya tiŋgbani.Ka daa lahi diɛm African Cup of Nations buyi zuɣu. O daa lahi ŋmɛ tiŋduya zosimli bola yuuni 2018,ni ka o da chɛ number 14 jersey yɛbu ka chaŋ vuhim.Ŋuni n-nyɛ bol'ŋmɛri so ŋun kpaŋ o maŋ pam amaa ka lee bi tooi paa World Cup ŋmɛ.[6][7] O nyɛla gbansabila bol'ŋmɛri biŋ, Yuuni 1995,Weah daa di la FIFA World Player of the Year ka lahi di Ballon d'Or. Ŋuni n na nyɛ gbansabili ŋun tooi ni lala kpaŋ maŋa ŋɔ. Yuma 1989, 1994 ni 1995, bɛ daa ti o "African Footballer of the Year", yuuni 1996, ka bɛ daa lahi ti o "African Player of the Century". O ni daa bol'ŋmɛri so ŋun tooi guuri, ka diri pori,ka tooi lan ŋmaɣiri niriba bolli ni la zuɣu,FIFA nima daa ti o la yuli boli o "the precursor of the multi-functional strikers of today". [8] Yuuni 2004, Pelé daa kali o mi pahi FIFA bol'ŋmɛri kobigu shɛba ban nyɛ bol'ŋmɛri bima duniya yaangi zuɣu.[9] Weah daa kpɛla siyaasa tali ni Liberia, saha shɛli o ni daa chɛ bolli ŋmɛbu. O daa kpala "Congress for Democratic Change" paati ka bɛ daa niŋ piibu piibu yuuni 2005,ka o daa lee bi tooi di nasara. Ellen Johnson Sirleaf n daa di nasara o zuɣu lala piibu piibu ŋɔ ni. O daa lahi zani zuɣulaanpa tali ti Winston Tubman yuuni 2011,ka bɛ daa bi lahi di nasara. Weah daa di Liberia tiŋgbani zuɣulan tali yuuni 2017 piibu piibu ni,o mini bɛ tiŋgbani zuɣulan paa Joseph Boakai n daa kpaɣiri ka o daa nyɛ nasara ka chɛ o.[10][11] O daa pola o gomnanti tali pori silimiin goli 22 January 2018.[12]

O piligu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Bɛ dɔɣila Weah Clara Town,Monrovia district,ka lahi wumsi o ni.[13]O zuliya nyɛla Kru , bɛ ʒila south-eastern Liberia's Grand Kru County,bɛ nyɛla tiŋgbani shɛŋa ban daariki bi galisi puuni zaɣi yini.[14] O ba William T. Weah, Sr.,[15] daa nyɛla ŋun maani mashina (mechanic),[16]ka o ma Anna Quayeweah (d. 2013),[17]mi nyɛ ŋun kohiri nyɛmanyɛma.[18] O mali la tizo dabba ata,bani n nyɛ; William, Moses ni Wolo.[19]O yaapaɣa daa wumsi la bɛ bihi pia ni ata (thirteen children).[20][21]O chaŋ la middle school,Muslim Congress ni high school Wells Hairston High School,ka vihigu lee wuhi ni o daa yila shikuru o lala shikuru ŋɔ naabu yuuni.[22]O daa pili la,o bolli ŋmɛbu Young Survivors youth club saha shɛli o ni daa paa yuun pia ni anu (15years).[23]Poi ka o naan yi ŋmɛ bolli chaŋ tiŋduya, Weah daa tummi ti Liberia Telecommunications Corporation,o daa nyɛla switchboard technician.

Shikuru baŋsim bɔbu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Mr George Weah daa pilila o Shikuru Daniel E.Haward mini C.W.Brumskine Elementary shikuriti ni.

O daa karimla o junior high karim baŋsim G.W Gibson mini Ellen Mills Scarborough shikuriti ni,ka lahi chaŋ Muslim Congress mini Well Hairston shikuriti ni n ti karim o senior high shikuru karim baŋsim.O daa karim deei o high shikuru degree Continental Academy Shikuru din be United States September 21,2007.

Yuuni 2013, Liberia zuɣlan ŋɔ daa karim deei Public Administration Master's degree (MPA),Keller Graduate School of Management,DeVry University, United States of America.O daa lahi karim deei Business Administration Bachelor Degree(BA) DeVry University din be Miami, Florid(United States of America) 2011 yuuni puuni.

Tuma (Football career)[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Club career[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

O ni daa pili bolli Liberia, Cameroon, Monaco and France

O Liberian domestic league bolli ŋmɛbu nyaaŋa (Saha shɛli o ni daa pili bolli ŋmɛbu),ka di kpaŋ maŋ pini shɛŋa (di shɛŋa n nyɛ Liberian Premier League ni Liberian Cup),[24]technician.[25]Cameroon national team coach, Claude Le Roy n daa ti nyɛ Weah kpaŋ maŋa bolli ŋmɛbu ni,o daa deei la £12,000 Cameroonian club Tonnerre Yaoundé nima sani.[26][27]

Siyaasa Bɛhigu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Mr George Weah pilila o siyaasa tuma yuuni 2004. O daa nyɛla ŋun kpa paati shɛli bɛ ni booni Liberia National Congress Party(LINCP), bɛ ni daa ti lahi taɣi li yuli bolli ni Formidable Congress for Democratic Change (CDC).

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. FIFA Magazine - February 1996 (2006-07-19).
  2. "Weah elected president of Liberia" (en-GB). BBC Sport. https://www.bbc.com/sport/football/41607141.
  3. "BBC News", Wikipedia (in English), 2022-09-15, retrieved 2022-10-08
  4. George Weah: stats and matches (en).
  5. https://www.fourfourtwo.com/gallery/20-best-players-never-win-champions-league
  6. https://www.latimes.com/sports/la-sp-world-cup-lists-20140518-story.html
  7. https://web.archive.org/web/20180623005101/https://www.fifa.com/fifaeworldcup/news/y=2015/m=12/news=weah-ballon-d-or-put-me-and-liberia-on-the-map-2747827.html
  8. https://web.archive.org/web/20131020073045/http://www.fifa.com/classicfootball/players/player=2187/
  9. http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533891.stm
  10. https://next.ft.com/content/821bfe28-dbb9-11e5-a72f-1e7744c66818
  11. https://web.archive.org/web/20180913112619/https://www.news24.com/Africa/News/weah-maintains-lead-in-liberia-elections-early-results-20171013
  12. http://www.aljazeera.com/news/2018/01/liberia-george-weah-sworn-president-180122052450222.html
  13. https://books.google.com/books?id=DhkvDwAAQBAJ&q=george+weah+born+1966&pg=PT15
  14. https://books.google.com/books?id=bq_kqmnR8_kC&q=george+t+weah+sr&pg=PT14
  15. https://www.vanguardngr.com/2017/10/arsene-wenger-wrongly-celebrates-george-weahs-election-win/
  16. http://www.encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/weah-george
  17. http://www.liberiaentertainment.com/2013/03/07/george-weahs-mother-dies-in-ghana/
  18. http://www.encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/weah-george
  19. http://www.liberiaentertainment.com/2013/03/07/george-weahs-mother-dies-in-ghana/
  20. http://www.encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/weah-george
  21. https://books.google.com/books?id=DhkvDwAAQBAJ&q=george+weah+born+1966&pg=PT15
  22. http://www.soka25east.com/president-elect-george-oppong-weahfrom-top-footballer-liberia-presidency/
  23. https://books.google.com/books?id=DhkvDwAAQBAJ&q=george+weah+born+1966&pg=PT15
  24. https://web.archive.org/web/20131020073045/http://www.fifa.com/classicfootball/players/player=2187/
  25. https://books.google.com/books?id=bq_kqmnR8_kC&q=george+t+weah+sr&pg=PT14
  26. https://www.theguardian.com/football/2000/apr/09/facup.sport
  27. Added reference