Climate Engineering

Diyila Dagbani Wikipedia

Climate engineering ( dini lahi mi shɛli geoengineering) nyɛla yɛltoɣ' shɛli din din wuhiri tiri carbon dioxide yihibu ni solar radiation maliniŋ, dini lahi mi shɛli solar geoengineering. [1]Amaa di nyɛla binsheŋa din nahhingbana nye konkoba , lala ŋo zuɣu ka Intergovernmental Panel on Climate Change bi lahi zaŋdi lala yuli ŋo n boondi li. Carbon dioxide yihibu pahila binyɛri sheŋa dini yɛn niŋ n gu ka taɣi climate change. Solar geoingeneering nyɛla dini niŋdi shɛm n labisiri wuntaŋa zuɣusaa.[2] Geoengineering yaɣa ni di balibu zaa pala din za di ko , amaa di nyɛla bin shɛli din tu ni di zaŋ n pahi yɛli shɛŋa ti ni niŋdi n guri ka taɣiri climate change.[3]

Carbon dioxide yihibu nyɛla " binshɛŋa ninsalinima ni niŋdi n yihiri carbon dioxide (CO2) nti niŋdi luɣ'shɛŋa kamani moɣa ni bee binyɛra ni. Di puni shɛŋa n nye ninsalinima ni pun niŋdi binyɛri shɛŋa ni binyɛri shɛŋa bini ni too niŋ n kpaŋsi biological ni geochemical CO2 sinks din yɛn soŋdi ka bi too laɣisi carbon dioxide niŋ luɣ' yini bee ka bi too gbibili, amaa CO2 din pa ninsalinima tuma ni tahi shɛli na nyɛla din pi pahi ŋoloŋo puni''.

Climate engineering bali shɛŋa nyɛla din mali nangban kpeeni pam di bahi bahindi niribi kuli nyɛla ban bɛhindi di tuma, ni dini ni tooi tahi barina shɛna na. Amaa lala tuma ŋo nyela din simdi ni di lihiri shɛli kamani di yi niŋ ka di kani, wula ka climate change yɛn be.

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change (en).
  2. Reflecting Sunlight: Recommendations for Solar Geoengineering Research and Research Governance. Committee on Developing a Research Agenda and Research Governance Approaches for Climate Intervention Strategies that Reflect Sunlight to Cool Earth, Board on Atmospheric Sciences and Climate, Committee on Science, Technology, and Law, Division on Earth and Life Studies, Policy and Global Affairs, National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. Washington, D.C.: National Academies Press. 2021-05-28. ISBN 978-0-309-67605-2.CS1 maint: others (link)
  3. Munday, Jeremy N. (2019-09). "Tackling Climate Change through Radiative Cooling". Joule 3 (9): 2057–2060. DOI:10.1016/j.joule.2019.07.010. ISSN 2542-4351.