Yakubu II

Diyila Dagbani Wikipedia
Yakubu II
ninsala
Paɣa bee dooDoo Mali niŋ
O ya TiŋgbaŋGhana Mali niŋ
Daŋ yuliAndani Mali niŋ
Doɣam dabsili1 Silimin gɔli August 1945 Mali niŋ
Dɔɣim TiŋaTamale Mali niŋ
Kpibu dabisili27 Silimin gɔli March 2002 Mali niŋ
Kpibu sheeNaya Mali niŋ
Simsibu sheeNaya Mali niŋ
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili Mali niŋ
Tumanaa Mali niŋ
AdiiniMusulunsi Mali niŋ

Tɛmplet:E-CLASS

Naa Yakubu II daa nyɛla bin dɔɣ'so Yuuni 1945 Sagnerigu tingbani puuni sahashɛli o ba Naa Andani Mahama o ni daa diri Sagnerigu ka nabi paai Yani.[1][2][3] O mayili daa niŋla Savelugu domini o Ma Yaba n daa nyɛ Savelugu Naa Mahami Nubila (Nubili bi nyuri dam o niŋwula m baŋ damlanyili, M baɣ'baɣi tiligi tapaɣa, jaŋkunɔ n zaɣasi sabisa ka doli n ŋubiri lɛla). Din zuɣu ka bi salindo nubili paɣa bia Gubili. O ma yuli n daa boondi Zenabu Mahama.

Poi ka o daa ti ʒini o ba Naa Andani Zoli Kuɣuli gbaŋ, o daa nyɛla ŋun chaŋ shikuru ka daa nyɛ karimba Yendi tingbani puuni.[1]

O daa dila Yani Yuuni 1974 simiin goli May, 31 ka daa kani 27th March, yuuni 2002.[1]

O daa kani ka malila paɣabu pishi ayɔbu (26) bihi kɔbiga ni ata (103).[1] O zuu n daa nyɛ Kampakuya Naa Abdulai Yakubu Andani, ŋuni n diri Savelugu Zuŋɔ

Lebigimsim Tumtumsa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. O daa nyɛla ŋun mali nuu timbu pam shikuru karili shɛli bini boondi University for Development Studies (UDS) ŋɔ kpabu ni. O daa nyɛla ŋun sabi gbana pam ka chaŋ Accra dizuɣu hal ka Jilima lana Jerry John Rawlings daa ti soŋ di tampuɣuli yuuni 1992[1]
  2. O daa lahi nyɛla ŋun kpaŋ o maŋa hal ka Dagban ti pamali 'Paramount Chief' yuwa zaɣa bobigu ka Yaanaa mi lɛɛ 'King'[1]
  3. O daa lahi mali nuu timbu Yɛji kuligu ŋɔ bɛbuni. O daa sabila gbana kadoli PNDC gomlanti hal kabidaa ti bɛli.[1]
  4. O daa lahi nyɛla ŋun zaŋ o kpalan zuya n gbuni Dr. Abubakari Alhassan ka bidaa zaŋ Ʒingama tuun shɛli bini boondi School for Life ka didaa kpansi shikuru baŋsim bobu hal ni zuŋɔ.[1]

O Yuya[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Naa Yakubu II daa boli o yuya pam. Dipuuni shɛŋa n nyɛ (N kpɛi tihama dinbɛ ka Naawuni pun zaŋ Malima, Sokam niŋmi o dini ka chɛ Naawuni dini, banʒi ni niŋra ka banmi fɔŋɔ chiyaama dali bisatinbohi ban daa mimaa)

Kunduvihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 The story of Yaa Naa Yakubu Andani II (en) (2019-12-08).
  2. Meet The Dagbon King "Yaa Naa Yakubu" Who Had 26 Wives And Over 100 Children (en-US) (2022-06-08).
  3. April 10, 2006: The late murdered Overlord of Dagbon, Yakubu Andani II finally buried (en-US) (2018-04-10).