Salima:Kunduŋ mini Bulabila

Diyila Dagbani Wikipedia

Dahinshɛli ka bulabil' daa go o gɔr'binbiɛm n-ti yi kunduŋ zuɣu. O ninbihi ayi ni daa pali kunduŋ, o daa pirigila o namda n-tu o nuhi ni, ni o kurigi tam maha m-pa tam kuma zuɣu. Dini n-daa nyɛ kunduŋ yɛli o ni o zanima, ka bulabil' zani. Kunduŋ ni daa paaigi o ka alizama shɛli ti lu bɛ sunsuuni m-bɔŋɔ.

KUNDUŊ: Bozuɣu ka a nyama, ka yɛn guui.

BULABILA: (O niŋgbuna nyɛ labi-labi) Mba n-daa yɛli ni n yi ti nyɛ a, man' pii tim. Ni n yi niŋ fawaɣili ka a kpiɛhi ma nuuni, n bim ku mali tooi piɛbi.

KUNDUŊ: Ka bozuɣu ka n yɛli ni a zanimi ka a shiri zaana? Ka daa fawaɣili ka a mali.

BULABILA: Aayi! Pa fawaɣili ka n mali. N dihimi tabli ni n ka guui barigi. Naɣila a je ma la gbaaibu.

KUNDUŊ: To a ba ni kuli yɛli a shɛm maa, di chirichi m-bala. Man' bi she nyuli n-ŋmaai ti bia, bɛ ti yɛri ninkurugu. Dinzuɣu, zuŋɔ a zuɣubiɛɣu paliya.

BULABILA: (O ŋmeli n-gbani tiŋa) Pahimi suɣulo. Mmayaankalee n-na nyɛ ma. N ʒi shɛli biɛhigu puuni. Di zaŋ n yaan-nim' biɛri n bɔhi ma.

KUNDUŊ: N ni kpahim maa, a mali hankali. Dinzuɣu n bɔrimi ni a yɛli ma yɛltɔɣa dibaata, ka n maŋ-maŋ' dihi tabli ni lala yɛltɔɣa dibaata maa zaa nyɛla yɛlmaŋli. Lala yi niŋ, n ni ti a soli ka a kuli ka binshɛɣu bi nyibigi a. Ʒiri zaɣ'yini mi yi kpe a yɛltɔɣa maa puuni, a gbaŋ ku puhi jiŋli.

BULABILA: Tɔ! N tuuli yɛltɔɣa nyɛmi; N yi di mi ni a doli soli ŋɔ, n naan ku miri li balle n-ti doli li ka n mini a ti tuhiri tab' soli.

KUNDUŊ: (O guhim o zuɣu) Yɛlmaŋli ka a yɛli maa. N mi yi ni zɔri ma n-ti paai shɛm, dinzuɣu a naan shiri ku saɣi doli soli ŋɔ, a yi di mi ni n be di zuɣu. Ti chama! Din pahiri ayi.

BULABILA: A ni taɣi ma n-zali ka ti gbubi alizam' shɛli ŋɔ maa zaa, a pulaa n lo. A sunsuuni dokuɣu ŋɔ yi di diri buɣum, a naan kutooi mali suɣulo ni alizama ŋɔ zaa.

KUNDUŊ: Kaai! A mali kpahimbu. Yɛlmaŋli zaa m-bala. N yilikpiɛrilan' ba ku'yili ka n yi n kuni ka tuhi a soli maa. Nimaani, ti dimi n-buɣi. Che ka n wum din pahiri ata.

BULABILA: N mini a ni zani n-di alizama ŋɔ shɛm ŋɔ, ka n yi paai yiŋa n ti yɛli nir' kam ni n mini Mbakpɛm' kunduŋ zaniya n luhi lahabali ka nyinyɛɣu bi fe ma, bɛ ni yɛli ni n ŋmala ʒiri.

KUNDUŊ: Achiika! Sokam mi n mini ya duŋ ni paai luɣushɛli, ka n 'che m-paŋ' pɔri pam ni yinima. Dinzuɣu, daadam n kani n-yɛn dihi tabili ni n mini a zaniya n-niŋ dawɔma, ka a ŋmaligi ni a daalaafeei. Kulima! A yɛlmaŋli n tiligi a.

[[KPNinsalaAMLI FASARA]]

Ti zaŋ mi bulabil' yɛlmaŋli dibaata maa kana n-ti ŋmahindi biɛhigu.

Tuuli! Daadam n-na ʒin kali laɣ'piɛliga n-chaŋ da miisim, fara bee yɛlmuɣirili. Lala yɛla ŋɔ ni tooi chirigi daadam kam. A baŋsim bee a ninneesim ku tooi yihi a. Daadam kam yi di mi so'ŋmaɣirili din yɛn tiligi o maŋa ka che miisim bee fara, o naan doli. Dinzuɣu, a kpee yi kumdi ka a lara, a dini guli a biɛɣu dali. Bulabil' daa mi kunduŋ putɔɣu ka zɔri o maa zaa yoli, o daa bi tooi gu o maŋ' ni kunduŋ chirigibu.

Din pahiri ayi. Daadam kam suhimi Naawuni ka a daliri ti yi polo, ka a dindan' be yɔɣu. A yubu yi ti niŋ, a chɔmda n ka yɔma. Bulabil' suhigu n-daa pali, ka kunduŋ pulaa lo.

Din pahiri ata. Ka bindirigu ko zuɣu ka Naawuni nam puli. Yɛltɔɣa shɛŋa biɛni, 'MI KA SHINI'. Bulabil' daalaafee zaa, ka o kuli n-ti fa o noli kpub.

Kundivihira[mali mi di yibu sheena n-niŋ]