Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Fort Prinzenstein

Diyila Dagbani Wikipedia
Fort Prinzenstein
fort
Pahi laList of castles in Ghana Mali niŋ
Di pilli ni1734 Mali niŋ
TiŋaGhana Mali niŋ
Din be shɛli polonaVolta Region Mali niŋ
Dini be shɛliKeta Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli5°54′39″N 0°59′31″E Mali niŋ
Heritage designationGhana’s material cultural heritage Mali niŋ
Described at URLhttps://www.atlasofmutualheritage.nl/en/Singelenburgh-fort.151c Mali niŋ
World Heritage soli(vi) Mali niŋ
Ghana bɔba yuya URLhttps://sites.google.com/site/ghanaplacenames/places-in-perspective/castles-forts#h.3hl0ccnq6l2k Mali niŋ
Map
The main building before the major erosion started in mid 1980s
Fort Prinzestein (image 1) in 1970
Fort Prinzestein (image 3) in 1970

Fort Prinzenstein nyɛla linjimanima biɛhigu shee din be Keta, Ghana, ka bɛ daa mali li n-kuri bukaata slave trade.[1] Di pam daa nyɛla bɛ ni mɛ shɛli Africa, amaa Prinzenstein nyɛla di bela din be Volta River yaɣili polo dini yini.[1] Keta daa nyɛla "port" din daa yooi ti sokam zaŋ hali ka Tema Harbour daa ti pili tuma yuuni 1962.[2] Doi pa nyɛla din pahi World Heritage Site (n-ti pahi Ghana kasitili nima shɛŋa) ka di daliri nyɛla di ni mali taarihi shɛli zaŋ kpa Atlantic slave trade polo.[3][4]

Danish n daa mɛ li yuuni 1784 ni di nyɛ gubu sheei zaŋti Sagbadre War tuhibu ni Anlo Ewe ka gu ka taɣi lala yaɣili maa.[5] Bɛ ni daa zaŋ kuɣ'shɛŋa pam mɛli daa yila Accra na.[3] Di pahila binyɛri kara dibaanahi shɛli Danish ni daa mɛ ni.[6] Di nyɛla di tum tuma pam dab daabiligu ni, din daa niŋdi European ban daa be West Africa ni.[7]Dab daabiligu nmyaaŋa, Di daa lahi nyɛla salimanima mini laɣ'kpahira ni aʒianima pam sɔɣibu shee etc.[3]

Dutch West India Company daa mɛla "Fort Singelenburgh" n zali luɣ'shɛli lala dini ŋɔ ni pa zaya ŋɔ yuuni 1734, amaa Dutch daa che li zaŋ tum tuma yuuni 1737.[8] Danish daa ʒini Keta, daabiligu niŋbu tiŋ'zuɣu zaŋti Anlo niriba.

"Fort" maa yaɣ'shɛŋa din kpali(September, 2012)

  1. 1 2 Fort Prinzenstein.
  2. Keta | Ghana (en).
  3. 1 2 3 Ghana - ICOMOS World Report on Monuments and Sites in Danger 2002: Heritage @ Risk.
  4. Forts and Castles, Volta, Greater Accra, Central and Western Regions.
  5. MONUMENTS AND SITES IN GHANA (18 May 2024).
  6. The Keta Fort (Fort Prinzenstein) (en).
  7. Fort Prinzenstein | About Ghana (en-US).
  8. Albert van Dantzig (1999), Forts and Castles of Ghana (in German), Accra: Sedco Publ., ISBN 9964-72-010-6

Coordinates: 5°55′18″N 0°59′37″E / 5.92167°N 0.99361°E / 5.92167; 0.99361 Lua bi niŋ dede:bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal') Tɛmplet:Gold Coast