Saŋmariga Suurili: Waligimsim din be labiteei balibu ni.

Diyila Dagbani Wikipedia
Lahabali din nyahi Lahabali din pahi
No edit summary
Kuligu 3: Kuligu 3:


Suurili ŋɔ maa paɣarimi neeri Annabi Muhammadu tuuntali, ka chɛ binshɛɣu kam din nyɛ ʒiri, ka lahi dihi li n-tabli Naawuni sani. Ka naan lahi zaɣisiri binshɛɣu kam din nyɛ kaya ni ta’ada, ka bi saɣisi Muslinsi daadiini ni bɔri shεli.
Suurili ŋɔ maa paɣarimi neeri Annabi Muhammadu tuuntali, ka chɛ binshɛɣu kam din nyɛ ʒiri, ka lahi dihi li n-tabli Naawuni sani. Ka naan lahi zaɣisiri binshɛɣu kam din nyɛ kaya ni ta’ada, ka bi saɣisi Muslinsi daadiini ni bɔri shεli.

==Aaya nima==
Aaya nima:<ref>[https://quranenc.com/en/browse/dagbani_ghatubo Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation], by Muhammad Baba Gutubu.</ref>

*1. M (Mani Naawuni) po saŋmariga, di yi ti sɔɣi.
*2. Yi zo (Annabi Muhammadu) maa bi bɔrgi, o mi bi kpahi yεɣi.
*3. O mi bi yεri yεltɔɣa ni suhuyurlim.
*4. Di (Alkur’aani) pa shεli naɣila wahayi (Naawuni tuuntali) n- nyɛ li, ka bɛ timdi na (o sani).
*5. Ŋun kpɛŋ paai tariga (Malaaika Ziblila) n-nyɛŋun baŋsi o li (Alkur’aani).
*6. O (Malaaika Ziblila) nyɛla yaalana, ka o niŋ tabata.
*7. Ka o (Malaaika Zibliila) daa nyɛla ŋun be sagbana yɛɣi shɛli din dula ni.
*8. Din nyaaŋa, ka o miri (tiŋgbani na), ka miri cho (Annabi Muhammadu sani).
*9. Ka di ti kpalim (bɛ sunsuuni) kamani peenzalli ayi, bee ka di miri gari lala.
*10. Din nyaaŋa, ka O (Naawuni) tim na O dabli (Annabi Muhammadu) sani ni O tuuntali ni nyɛ shεli.
*11. O (Annabi Muhammadu) suhi daa bi zaŋ o ni nya shɛli nimaa ni leei ʒiri.
*12. Di ni bɔŋɔ, yi (Maka chεfurinima) ŋmεri o la namgbankpeeni n­zaŋ chaŋ o ni nya shɛli?
*13. Yaha! Achiika! O daa lahi nya o (Malaaika Ziblila) sheeri shɛli yaha.
*14. Naɣatibchεriga tia din be sagbana ayɔpoin bahigu shee la.
*15. Di shee ka Alizanda shεli bε ni boondi Ma’awa la be.
*16. (Annabi Muhammadu daa nya o) Saha shεli din limsiri naɣatibchεriga maa ni limsiri li.
*17. O (Annabi Muhammadu) nina daa bi ŋmalgi yuli shεli polo, o mi daa bi kpahi yεɣi.
*18. Achiika! O (Annabi Muhammadu) daa nya o Duuma (Naawuni) namyεlikpahinda zaɣikara puuni.
*19. Di ni bɔŋɔ, yi (Maka chεfurnima) nya (yi buɣu shɛŋa yi ni boondi) laata mini uzza maa?
*20. N-ti pahi manaati (buɣu shɛli) din pahi ka bɛ leei duumanim’ ata la?
*21. Di ni bɔŋɔ, yi (chɛfurinim’) sula bidibsi, ka O (Naawuni) su bipuɣinsi dɔɣibu?
*22. Din’ ŋuna, di fukumsi maa nyɛla ŋarigu (zualinsi) dini.
*23. Di (yi buɣa maa) pa shɛli m-pahila yuli shɛŋa ka yi mini yi banim’ boli li, Naawuni bɛ siɣisi di daliri shεli na. Bɛ (chεfurinim’) bi doli shεli naɣila zilsigu, ni suhuyurilim. Yaha! Achiika! Dolsigu (Alkur’aani) ka ba na bɛ Duuma (Naawuni) sani.
*24.Di ni bɔŋɔ, ninsala ni tooi nya o ni bɔri shɛli(ka di nyɛla buɣa n-ti o li)?
*25. Tɔ! Naawuni n-nyɛŊun su Bahigu yili ni pilgu yili (Dunia ni Chiyaama).
*26. Yaha! Di zooiya ka Malaaikanim’ ban be sagbana ni maa suhudee ku tooi niŋ anfaani, naɣila Naawuni yi ti saɣi ti O ni bɔriso, ka niŋ o yεda nyaaŋa (ka o ni tooi suhudee).
*27. Achiika! Ninvuɣu shεba ban bi tiri Chiyaama yεlimaŋli maa n­nyɛ ban mali Malaaikanim’ boondi paɣaba la.
*28. Bɛ mika di baŋsim shεli, bɛ bi doli shɛli m-pahila zilsigu, zilsigu mi ku tooi zani yɛlimaŋli zaa ni n-niŋ anfaani shɛli.
*29. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Yim ninvuɣu so ŋun lebi biri Ti (Tinim’ Naawuni) yɛla teebu, ka bi bɔri shεli naɣila Dunia biεhigu.
*30. Dina n-nyɛ bɛ (chɛfurinim’) baŋsim targi. Achiika! A Duuma (Naawuni) n-nyɛŊun mi ninvuɣu so ŋun bɔrgi ka chɛ O soli. Ŋuna n­lahi mi ŋun dolsi.
*31. Yaha! Naawuni n-su din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni. Achiika! O (Naawuni) nyɛla Ŋun yɛn ti yo ninvuɣu shεba ban tum tuumbiεri samli ka di saɣisi bɛ ni tum shɛli, ka yo ban tum tuunviεla ni sanyoviεlli (Alizanda).
*32. Ninvuɣu shεba ban ŋindi katiŋ’ ka chɛri tuumbekara, n-ti pahi kavituma, naɣila taali bihi. Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Ŋun chε m-paŋ galsi, Ŋuna n-nyɛŊun mi hali shεŋa ni yi ni be saha shεli O ni yihi ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu na, ni saha shεli yini daa nyɛ bilεri yi manim’ puya ni. Dinzuɣu, di simsiri ya yi maŋa, Ŋuna m mi ninvuɣu so ŋun mali wuntia.
*33. (Yaa nyini Annabi)! A nya ninvuɣu so ŋun lebi biri?
*34. Ka ti pini bɛla, ka lahi niŋ biɛm?
*35.Di ni bɔŋɔ, o malila din sɔɣi baŋsim, ka nyɛla ŋun shiri nyara?
*36. Bee bɛ bi ti o la din be Annabi Musa kundili (litaafi) puuni lahibali?
*37. Ni Annabi Ibrahima so ŋun daa pali alikauli la?
*38. Kadama nyɛvuli shεli din mali taali ku tooi deei di nyɛvuli kpee taali ʒi.
*39. Yaha! Ninsala ti ka shɛli (Zaadali) naɣilao ni daa tum shɛli (Dunia).
*40. Yaha! Achiika! Ni baalim, bɛ ni ti nya o tuma ni daa nyɛ shɛli (Zaadali).
*41. Din nyaaŋa, bɛ ni yo o samli, ka di nyɛ sanyo’ shɛli din pali.
*42. Yaha! Achiika! A Duuma sani nnyɛ bahigu shee.
*43. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun chɛ ka ninvuɣu so lara, ka chɛ ka so mi kuhira.
*44. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun kura, ka neera.
*45. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun nam (binshɛɣu kam) balibu buyi, ka di nyɛ doo ni paɣa.
*46. Ni maniyyi (dablim kom), bɛ yi ti dulim li bahi na.
*47. Yaha! Achiika! Ŋuna n-yɛn ti nam (binnamda) namdi palli (Zaadali).
*48. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Ŋun tiri arzichi din galsi, ni din pɔra.
*49. Yaha! Ŋuna n-nyɛ shiɣira Duuma. (Shi’ira nyɛla saŋmari so Ŋun ne pam, ka Maka chεfurinim’ daa jεmdi li).
*50. Yaha! Ŋuna (Naawuni) n-daa niŋ tuuli Aadunim’ (Annabi Hudu niriba) hallaka.
*51. Ni Samuudunima (Annabi Salihu niriba), ka daa bi guui so (bɛ puuni).
*52. Yaha! Pɔi ni bana, (O daa min niŋ) Annabi Nuhu niriba hallaka. Achiika! Bana n-daa gari sokam zualinsi dibu, ka kpahiri yεɣiri targa n-gari sokam.
*53. Ni ninvuɣu shεba bɛ ni daa lebi bɛ tiŋgbani pili (Annabi Lutu niriba).
*54. Ka din daa liri ba (azaaba) maa daa liri ba.
*55. Dinzuɣu, (yaa nyini ninsala)! A Duuma (Naawuni) yolisigu dini ka a leei zilsira?
*56. Ŋumbɔŋɔ (Annabi Muhammadu) maa nyɛla saɣisigulana, ka o nyɛla ŋun be kurumbuni nima ban tiri saɣisigu la puuni.
*57. Din miri maa (Chiyaama yiɣisibu) miri ya na.
*58. Di ka ŋun yɛn tooi taɣi li ka pa ni Naawuni.
*59. Di ni bɔŋɔ, yɛtɔɣali (Al-Kur’aani) ŋɔ maa ka yiniŋdi lahiʒiba?
*60. Ka yi lara, ka bi kuhira?
*61. Ka nyɛla ban kpɛrita?
*62. Tɔ! Ŋmiɛm ya gbiɛɣu n-ti Naawuni, ka jεm ya O.


==Kundivihira==
==Kundivihira==

Labiyuli kamani 09:50, 26 Silimin gɔli August 2021

Saŋmariga Suurili
surah
Zuliya wuhibuالنجم Mali niŋ
Japan zuliya (yuli kana) sabbu niほし Mali niŋ
Siɣili-lana yuliSaŋmariga Mali niŋ
Be lɛbigili zuliya nima ni53. The Star, Q31204715 Mali niŋ
Balli tuma bɛi balli yulilaribanchi Mali niŋ
NahingbaŋMeccan surah Mali niŋ

Saŋmariga Suurili (An-Najm ٱلنَّجْم)[1]

Suurili ŋɔ maa paɣarimi neeri Annabi Muhammadu tuuntali, ka chɛ binshɛɣu kam din nyɛ ʒiri, ka lahi dihi li n-tabli Naawuni sani. Ka naan lahi zaɣisiri binshɛɣu kam din nyɛ kaya ni ta’ada, ka bi saɣisi Muslinsi daadiini ni bɔri shεli.

Aaya nima

Aaya nima:[2]

  • 1. M (Mani Naawuni) po saŋmariga, di yi ti sɔɣi.
  • 2. Yi zo (Annabi Muhammadu) maa bi bɔrgi, o mi bi kpahi yεɣi.
  • 3. O mi bi yεri yεltɔɣa ni suhuyurlim.
  • 4. Di (Alkur’aani) pa shεli naɣila wahayi (Naawuni tuuntali) n- nyɛ li, ka bɛ timdi na (o sani).
  • 5. Ŋun kpɛŋ paai tariga (Malaaika Ziblila) n-nyɛŋun baŋsi o li (Alkur’aani).
  • 6. O (Malaaika Ziblila) nyɛla yaalana, ka o niŋ tabata.
  • 7. Ka o (Malaaika Zibliila) daa nyɛla ŋun be sagbana yɛɣi shɛli din dula ni.
  • 8. Din nyaaŋa, ka o miri (tiŋgbani na), ka miri cho (Annabi Muhammadu sani).
  • 9. Ka di ti kpalim (bɛ sunsuuni) kamani peenzalli ayi, bee ka di miri gari lala.
  • 10. Din nyaaŋa, ka O (Naawuni) tim na O dabli (Annabi Muhammadu) sani ni O tuuntali ni nyɛ shεli.
  • 11. O (Annabi Muhammadu) suhi daa bi zaŋ o ni nya shɛli nimaa ni leei ʒiri.
  • 12. Di ni bɔŋɔ, yi (Maka chεfurinima) ŋmεri o la namgbankpeeni n­zaŋ chaŋ o ni nya shɛli?
  • 13. Yaha! Achiika! O daa lahi nya o (Malaaika Ziblila) sheeri shɛli yaha.
  • 14. Naɣatibchεriga tia din be sagbana ayɔpoin bahigu shee la.
  • 15. Di shee ka Alizanda shεli bε ni boondi Ma’awa la be.
  • 16. (Annabi Muhammadu daa nya o) Saha shεli din limsiri naɣatibchεriga maa ni limsiri li.
  • 17. O (Annabi Muhammadu) nina daa bi ŋmalgi yuli shεli polo, o mi daa bi kpahi yεɣi.
  • 18. Achiika! O (Annabi Muhammadu) daa nya o Duuma (Naawuni) namyεlikpahinda zaɣikara puuni.
  • 19. Di ni bɔŋɔ, yi (Maka chεfurnima) nya (yi buɣu shɛŋa yi ni boondi) laata mini uzza maa?
  • 20. N-ti pahi manaati (buɣu shɛli) din pahi ka bɛ leei duumanim’ ata la?
  • 21. Di ni bɔŋɔ, yi (chɛfurinim’) sula bidibsi, ka O (Naawuni) su bipuɣinsi dɔɣibu?
  • 22. Din’ ŋuna, di fukumsi maa nyɛla ŋarigu (zualinsi) dini.
  • 23. Di (yi buɣa maa) pa shɛli m-pahila yuli shɛŋa ka yi mini yi banim’ boli li, Naawuni bɛ siɣisi di daliri shεli na. Bɛ (chεfurinim’) bi doli shεli naɣila zilsigu, ni suhuyurilim. Yaha! Achiika! Dolsigu (Alkur’aani) ka ba na bɛ Duuma (Naawuni) sani.
  • 24.Di ni bɔŋɔ, ninsala ni tooi nya o ni bɔri shɛli(ka di nyɛla buɣa n-ti o li)?
  • 25. Tɔ! Naawuni n-nyɛŊun su Bahigu yili ni pilgu yili (Dunia ni Chiyaama).
  • 26. Yaha! Di zooiya ka Malaaikanim’ ban be sagbana ni maa suhudee ku tooi niŋ anfaani, naɣila Naawuni yi ti saɣi ti O ni bɔriso, ka niŋ o yεda nyaaŋa (ka o ni tooi suhudee).
  • 27. Achiika! Ninvuɣu shεba ban bi tiri Chiyaama yεlimaŋli maa n­nyɛ ban mali Malaaikanim’ boondi paɣaba la.
  • 28. Bɛ mika di baŋsim shεli, bɛ bi doli shɛli m-pahila zilsigu, zilsigu mi ku tooi zani yɛlimaŋli zaa ni n-niŋ anfaani shɛli.
  • 29. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Yim ninvuɣu so ŋun lebi biri Ti (Tinim’ Naawuni) yɛla teebu, ka bi bɔri shεli naɣila Dunia biεhigu.
  • 30. Dina n-nyɛ bɛ (chɛfurinim’) baŋsim targi. Achiika! A Duuma (Naawuni) n-nyɛŊun mi ninvuɣu so ŋun bɔrgi ka chɛ O soli. Ŋuna n­lahi mi ŋun dolsi.
  • 31. Yaha! Naawuni n-su din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni. Achiika! O (Naawuni) nyɛla Ŋun yɛn ti yo ninvuɣu shεba ban tum tuumbiεri samli ka di saɣisi bɛ ni tum shɛli, ka yo ban tum tuunviεla ni sanyoviεlli (Alizanda).
  • 32. Ninvuɣu shεba ban ŋindi katiŋ’ ka chɛri tuumbekara, n-ti pahi kavituma, naɣila taali bihi. Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Ŋun chε m-paŋ galsi, Ŋuna n-nyɛŊun mi hali shεŋa ni yi ni be saha shεli O ni yihi ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu na, ni saha shεli yini daa nyɛ bilεri yi manim’ puya ni. Dinzuɣu, di simsiri ya yi maŋa, Ŋuna m mi ninvuɣu so ŋun mali wuntia.
  • 33. (Yaa nyini Annabi)! A nya ninvuɣu so ŋun lebi biri?
  • 34. Ka ti pini bɛla, ka lahi niŋ biɛm?
  • 35.Di ni bɔŋɔ, o malila din sɔɣi baŋsim, ka nyɛla ŋun shiri nyara?
  • 36. Bee bɛ bi ti o la din be Annabi Musa kundili (litaafi) puuni lahibali?
  • 37. Ni Annabi Ibrahima so ŋun daa pali alikauli la?
  • 38. Kadama nyɛvuli shεli din mali taali ku tooi deei di nyɛvuli kpee taali ʒi.
  • 39. Yaha! Ninsala ti ka shɛli (Zaadali) naɣilao ni daa tum shɛli (Dunia).
  • 40. Yaha! Achiika! Ni baalim, bɛ ni ti nya o tuma ni daa nyɛ shɛli (Zaadali).
  • 41. Din nyaaŋa, bɛ ni yo o samli, ka di nyɛ sanyo’ shɛli din pali.
  • 42. Yaha! Achiika! A Duuma sani nnyɛ bahigu shee.
  • 43. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun chɛ ka ninvuɣu so lara, ka chɛ ka so mi kuhira.
  • 44. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun kura, ka neera.
  • 45. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛŊun nam (binshɛɣu kam) balibu buyi, ka di nyɛ doo ni paɣa.
  • 46. Ni maniyyi (dablim kom), bɛ yi ti dulim li bahi na.
  • 47. Yaha! Achiika! Ŋuna n-yɛn ti nam (binnamda) namdi palli (Zaadali).
  • 48. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Ŋun tiri arzichi din galsi, ni din pɔra.
  • 49. Yaha! Ŋuna n-nyɛ shiɣira Duuma. (Shi’ira nyɛla saŋmari so Ŋun ne pam, ka Maka chεfurinim’ daa jεmdi li).
  • 50. Yaha! Ŋuna (Naawuni) n-daa niŋ tuuli Aadunim’ (Annabi Hudu niriba) hallaka.
  • 51. Ni Samuudunima (Annabi Salihu niriba), ka daa bi guui so (bɛ puuni).
  • 52. Yaha! Pɔi ni bana, (O daa min niŋ) Annabi Nuhu niriba hallaka. Achiika! Bana n-daa gari sokam zualinsi dibu, ka kpahiri yεɣiri targa n-gari sokam.
  • 53. Ni ninvuɣu shεba bɛ ni daa lebi bɛ tiŋgbani pili (Annabi Lutu niriba).
  • 54. Ka din daa liri ba (azaaba) maa daa liri ba.
  • 55. Dinzuɣu, (yaa nyini ninsala)! A Duuma (Naawuni) yolisigu dini ka a leei zilsira?
  • 56. Ŋumbɔŋɔ (Annabi Muhammadu) maa nyɛla saɣisigulana, ka o nyɛla ŋun be kurumbuni nima ban tiri saɣisigu la puuni.
  • 57. Din miri maa (Chiyaama yiɣisibu) miri ya na.
  • 58. Di ka ŋun yɛn tooi taɣi li ka pa ni Naawuni.
  • 59. Di ni bɔŋɔ, yɛtɔɣali (Al-Kur’aani) ŋɔ maa ka yiniŋdi lahiʒiba?
  • 60. Ka yi lara, ka bi kuhira?
  • 61. Ka nyɛla ban kpɛrita?
  • 62. Tɔ! Ŋmiɛm ya gbiɛɣu n-ti Naawuni, ka jεm ya O.

Kundivihira

  1. Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
  2. Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.