Alexander Kwamina Afenyo-Markin

Diyila Dagbani Wikipedia
Alexander Kwamina Afenyo-Markin
Tuma

E-Class

Alexander Kwamima Afenyo-Markin nyɛla Ghana jintɔra Ghana nti Effutu piibupiibu yaɣili din Central Region. O lahi nyɛla Defense mini interior commitii puuni yino Ghana tiŋgbani.[1][2]

Saha ŋɔ, ŋuni nyɛ jintɔraba ban galisi jinaduu wulana ti booni shɛli " Deputy Majority Leader" la nti Ghana jinaduu.[3]

Piligu biɛhigu mini Shikuru[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

O bohim la looya tali la University of Buckingham, (LLB/mgt, 2003–2006), Ghana School of Law ka deei looya tali shɛhirili gbaŋ din nya Barrister at Law (yuuni 2007-2009), ka deei shɛhirili gbaŋ din mi nya M.A in international politics and security studies la University of Bradford (2009-2010).[4]

Tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Zaŋ n gbai yuuni 1999 mini 2003, Effutu jintɔri ŋɔ daa nyɛla Postal Officer zaŋ n-ti Ghana Post Company Limited. Yaɣa, o daa lahi tum Excel Courier Ghana Limited ka nyɛ kpɛma din gbai yuuni 2004 hali ni 2011 ka lahi tabiri sɔŋda Dehenya Chambers yuuni 2010 hali ni 2016.[5]

Siyaayasa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Yuuni 2012, zaŋ n-ti NPP, Afenyo-Markin daa kpaɣiri NDC jintɔri bori a, Mike Allen Hammah ka di o.[6] O daa lee daanbolo zaŋ n-ti Ghana Water Company Ltd (GWLC) yuuni 2017.[7][8] Ŋuma ŋuma daa yina ni o nuu be GWCL nyaaŋa labo mini di layiri yɔɣu kpɛbu ni,[9][10] ka di zuɣu daa chɛ ka o zaŋ yuli kubo ŋɔ yɛltɔɣa chaŋ kootu.[11] Ŋuni n-nya daanbolo zaŋ n-ti Defence mini Interior Finance Komitii Ghana jina duu.[5] Yuuni 2021, Afenyo-Markin mini Abdul-Aziz Ayaba Musah, Johnson Kwaku Adu, Laadi Ayii Ayamba ni Emmanuel Kwasi Bedzrah daa nyɛla bɛ ni pɔ pɔri Extraordinary Session yuuni 2021 ECOWAS jina duu din daa niŋ Freetown, Sierra Leone.[12]

Tumtumsa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Karimba yino, Kompiita yini Karimba yino, kompiita yini tɛha ŋɔ daa nyɛla o ni niŋ di suuna silimin goli October 13, 2018, saha o ni daa bo kompiita nim kobiga n-ti karimba-nim ban be Effutuman la Ebenezer Methodist Church din be Winneba.[13][14]

Silimin goli January, 2021, karimba-nima pihinahi shɛba bɛ ni daa zaŋ n tahi Effutuman daa nyɛla ban gba deei kompiita-nim ŋɔ ni tabi zoŋ n kpaŋsi bohimbu ni wuhibu.[15] Lala kompiita nim tarinu tɛha ŋɔ ni pili, kompiita-nima tuhuli (1000) ka o pun tari karimba-nima ban be gɔmnanti shikuru tima mini za.n gama shikuru tima.

Effutu jintɔra nam bɔbu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Effutu tɛha ŋɔ nyɛla din suuna daa niŋ silimin goli February 2020 ni di nyili lahabali n-ti Effutuman kaya ni ta'ada din yɛn kpaŋsi bipola saɣati lala yaɣali ŋɔ. Ŋɔ lahi nyɛla din yɛn kpaŋsi ban lala yaɣali ŋɔ bɛ hankaya lɛbigibu. Tɛha ŋɔ nyɛla din yɛn lɛbigi Effutu piibupiibu yaɣali ka di vo daabiligu na. Tɛha ŋɔ suuna daa niŋla laɣingu shɛli din daa laɣim ka di nufi nyɛla “din yɛn niŋ.ka Effutu tɛha ŋɔ niŋ tabata; Effutu bipola tuma”.[16]

One Teacher, One Laptop[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Karimba yino, kompiita yini tɛha ŋɔ daa nyɛla o ni niŋ di suuna silimin goli October 13, 2018, saha o ni daa bo kompiita nim kobiga n-ti karimba-nim ban be Effutuman la Ebenezer Methodist Church din be Winnebago. Silimin goli January, 2021, karimba-nima pihinahi shɛba bɛ ni daa zaŋ n tahi Effutuman daa nyɛla ban gba deei kompiita-nim ŋɔ ni tabi zoŋ n kpaŋsi bohimbu ni wuhibu.[17] Lala kompiita nim tarinu tɛha ŋɔ ni pili, kompiita-nima tuhuli (1000) ka o pun tari karimba-nima ban be gɔmnanti shikuru tima mini za n gama shikuru tima.[18][19][20][21][22][23][24]

14 Libraries tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Din yɛn chɛ ka baŋsim bohimbu kpaŋsi lala yaɣali ŋɔ, kundu-nima biɛhigu pia-ni-anahi ka o mɛ ni di kpaŋsi bipola kaya ni ta'ada bohimbu. Kundu-nima biɛhigu sheei ŋɔ pia-ni-anahi ka o mɛ.[25]

Royal Palm tuma[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Silimin goli Match 2020, Afenyo-Markin daa sala.abɛ tihi Winiba yiŋ dundɔŋ ni.[26][27]

Maŋ biɛhigu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Afenyo-Markin nyɛla ŋun niŋ Dianne Markin amiliya ka bɛ dɔɣi bihi.[28] O nyɛla tɛbuli zuɣu bolli mini nuuni bolli ŋmɛ n bahi taba.[29] O nyɛla ŋun be Fraternal tiŋ bɛ mi Freemason.[30]

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  1. Parliament of Ghana.
  2. Nartey, Laud (2022-01-24). E-levy: Concerns on proposed rate must be addressed - Afenyo-Markin (en-US).
  3. Parliament adjourns today (en-gb).
  4. Parliament of Ghana.
  5. 5.0 5.1 Alexander Kwamena Afenyo-Markin, Biography.
  6. FM, Peace. 2012 Election - Effutu Constituency Results.
  7. Afenyo-Markin chairs Ghana Water Board (en) (2017-09-13).
  8. Alexander Afenyo-Markin, Ghana Water Co Ltd: Profile and Biography (en).
  9. Dzokpo, Ike. Alexander Kwamena Afenyo-Markin: A Classic Paradox. Part II | News Ghana (en-US).
  10. Trapped Afenyo-Markin to spill beans (en) (2015-09-30).
  11. I am in danger of losing clients over defamatory articles – Afenyo Markin runs to court (en) (2019-09-12).
  12. author (2021-03-29). 1st Extraordinary Session 2021 of ECOWAS Parliament: Adoption of the Strategic Plan (2020-2024) as the first priority. (en-US).
  13. Mornah, Kennedy (2018-10-13). CR: Afenyo Markin rescues teachers in Effutu, launches 50, 000 cedi scholarship fund and donates 100 laptops to them (en-US).
  14. MP for Effutu donates Laptop computers to teachers.
  15. Staff, Editorial (2021-01-13). MP donates HP laptops to newly posted teachers (en-US).
  16. GNA. Alex Afenyo-Markin builds Library for Effutu Essuekyir | News Ghana (en-US).
  17. Effutu Dream launched (en) (2020-03-03).
  18. eveningmailgh (2019-06-19). MP FOR EFFUTU DONATES 50 SEWING MACHINES TO CHURCHES IN WINNEBA (en-US).
  19. 247acemedia (2020-03-02). Effutu MP Makes Case For Fishermen (en-US).
  20. admin (2020-03-02). Afenyo Markin launches ‘Efutu Dream’ at 1st youth conference (en-US).[permanent dead link]
  21. Crentsil, Vida (2020-02-28). We Can Achieve Our Goals With Hardwork -Afenyo-Markin (en-US).
  22. We can achieve our goals with hardwork – Afenyo-Markin (en-GB) (2020-02-28).
  23. Online, Peace FM. The Alexander Kwamena Afenyo-Markin Effect Was On Display In Effutu When President Akufo-Addo Visited Winneba.
  24. Online, Peace FM. We Can Achieve Our Goals With Hardwork - Afenyo-Markin.
  25. GNA. Alex Afenyo-Markin builds Library for Effutu Essuekyir | News Ghana (en-US).
  26. adorfo (2020-03-08). Effutu MP lead constituents to plant trees in Winneba (en-GB).
  27. joydaddymultimedia (2020-03-08). Afenyo-Markin Lead Constituents to Plant Trees as Part of Effutu Dream Project (en-US).
  28. My wife now calls me 'Mr. E-levy' - Afenyo-Markin (en) (2022-04-04).
  29. HON. ALEXANDER KWAMENA AFENYO-MARKIN (en-US).
  30. I’m a Freemason – Afenyo Markin (en) (2016-04-28).