Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Africa (Roman province)

Diyila Dagbani Wikipedia
Africa (Roman province)
Roman province
Di pilli ni146 BCE Mali niŋ
Position held by head of the organizationproconsul prouinciae Africae Mali niŋ
TiŋaAncient Rome Mali niŋ
TinzuɣuZama Regia Mali niŋ
Din be shɛli polonapraetorian prefecture of Italy Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli31°48′0″N 12°44′24″E Mali niŋ
Ŋun niŋ taɣibu n-nyɛVandal Kingdom Mali niŋ
TaɣiAncient Carthage Mali niŋ
Saha tarisiRoman Empire Mali niŋ
Wuhigi,kpihimbu, dabisili439 Mali niŋ
Map

Africa daa nyɛla Roman province din be tuduu yaɣili teeku polo Africa. Di daa pilila146 BC, dini daa niŋ ka Roman Republic deei Carthage beni Third Punic War ni. Lala yaɣili ŋɔ nyɛ din pa nyɛ Tunisia saha ŋɔ, northeast Algeria, western Libya teeku polo zaŋ dolisi Gulf of Sidra. Di daa na nyɛla luɣ'shɛli "Berbers" ni daa be ka na kuli be ni gba, ka bɛ booni ba Latin ni Numidae mini Maurii, bɛ nyɛla ban daa be North Africa west zaŋ chaŋ Egypt.

The Roman Empire during the reign of Hadrian (ruled 117–138 AD), showing the senatorial province of Africa Proconsularis (E. Algeria/Tunisia/Tripolitania). 1 legion deployed in 125

Rome tuuli yaɣili northern Africa nyɛla Roman Republic ni daa pili shɛli 146 BC, dini daa ti niŋ ka bɛ deei Carthage, Scipio Aemilianus ni daa deei li[1] "Third Punic War" ni.

Utica, ban daa zabi tɔbu maa ni Romans yaɣili,[1]daa nYɛ luɣ'shɛli bɛ ni daa zaŋ lee bɛ tuma yaa shee.

Roman Province of Africa in 146 BC.[2]


Evolution of the province of Africa
Pre-Roman Conquest Carthage Eastern Numidia (Massylii) Western Numidia (Masaesyli) Mauretania
146 BC – 105 BC Africa Numidia Mauretania
105 BC – 46 BC Africa Eastern Numidia Western Numidia Mauretania
46 BC – 40 BC Africa Vetus Africa Nova Western Numidia Eastern Mauretania Western Mauretania
40 BC – 30 BC Africa Vetus Africa Nova Eastern Mauretania Western Mauretania
30 BC – 25 BC Africa Vetus Numidia Mauretania
25 BC – 41 AD Africa Proconsularis Mauretania
41 AD – 193 AD Africa Proconsularis Mauretania Caesariensis Mauretania Tingitana
193 AD – 314 AD Africa Proconsularis Numidia Mauretania Caesariensis Mauretania Tingitana
since 314 AD Tripolitania Africa Byzacena Africa Zeugitana Numidia Mauretania Sitifensis Mauretania Caesariensis Mauretania Tingitana
Legend
  Roman 'direct' control, i.e. excluding vassal/client states.
  1. 1 2 Tɛmplet:Cite EB1911
  2. Harris, William V. (1989). "Roman expansion in the West". In J. A. Crook; F. W. Walbank; M. W. Frederiksen; R. M. Ogilvie (eds.). The Cambridge Ancient History. VIII, Rome and the Mediterranean to 133 B.C. Cambridge University Press. p. 144.
  • Orietta Dora Cordovana, Segni e immagini del potere tra antico e tardoantico: I Severi e la provincia Africa proconsularis. Seconda edizione rivista ed aggiornata (Catania: Prisma, 2007) (Testi e studi di storia antica)
  • Elizabeth Fentress, "Romanizing the Berbers," Past & Present, 190 (2006), pp. 3–33.
  • Erich S. Gruen, Rethinking the Other in Antiquity (Princeton, PUP, 2010), pp. 197–222.
  • Hitchner, R. Bruce (2022). A companion to North Africa in antiquity. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 9781444350012.
  • Hoffmann-Salz, Julia (2011). Die wirtschaftlichen Auswirkungen der römischen Eroberung: vergleichende Untersuchungen der Provinzen Hispania Tarraconensis, Africa Proconsularis und Syria (in German). Stuttgart: F. Steiner Verlag. pp. 154–293. ISBN 978-3-515-09847-2.
  • Lennox Manton, Roman North Africa (1988).
  • Mattingly, David J. (2023). Between Sahara and sea: Africa in the Roman Empire. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 9780472133451.
  • Susan Raven, Rome in Africa, 3rd ed. (London, 1993).
  • Duane R. Roller, The World of Juba II and Kleopatra Selene: Royal Scholarship on Rome's African Frontier (New York and London, Routledge, 2003).
  • John Stewart, African states and rulers (2006)
  • Dick Whittaker, "Ethnic discourses on the frontiers of Roman Africa", in Ton Derks, Nico Roymans (ed.), Ethnic Constructs in Antiquity: The Role of Power and Tradition (Amsterdam, Amsterdam University Press, 2009) (Amsterdam Archaeological Studies, 13), pp. 189–206.

Tɛmplet:Roman provinces AD 117 Tɛmplet:Late Roman Provinces Tɛmplet:Roman Governors